Duits/Les 1
Waarom Duits?
[bewerken]Duits is een West-Germaanse taal die gesproken wordt in Duitsland, Oostenrijk, een deel van Zwitserland, Luxemburg, Liechtenstein, een deel van België, en er zijn Duitse minderheden in Tsjechië, Polen, Rusland, Denemarken, Frankrijk, Italië en Nederland. Al met al meer dan 100 miljoen sprekers. Ook is Duitsland een vakantieland en een zakenpartner van Nederland. Duits is dus een belangrijke taal om te kennen in Nederland en België. Hieronder staat het alfabet in het Duits met een paar uitzonderingen.
Het alfabet
[bewerken]Letters zonder accent
[bewerken]Het Duitse alfabet spreek je ongeveer uit als het Nederlandse, met een paar uitzonderingen. Hieronder staat het complete alfabet.
| Hoofdletter | kleine letter | Naam | Uitspraak | IPA |
|---|---|---|---|---|
| A | a | ah | "aa" | a |
| B | b | beh | "bee" | be |
| C | c | ceh
zeh |
"tsee" | t͡se |
| D | d | deh | "dee" | de |
| E | e | eh | "ee" | e |
| F | f | ef | "ef" | ɛf |
| G | g | geh | "kee" | ge |
| H | h | hah | "haa" | ɦa |
| I | i | ih | "ie" | i |
| J | j | jot¹
jeh² |
"jot"
"iëe" |
jɔt
je |
| K | k | kah | "kaa" | ka |
| L | l | el | "el" | ɛl |
| M | m | em | "em" | ɛm |
| N | n | en | "en" | ɛn |
| O | o | oh | "oo" | o |
| P | p | peh | "pee" | pe |
| Q | q | quh¹
queh² |
"koe"
"kwee" |
ku
kʋe |
| R | r | er | "err" | eʀ |
| S | s | es | "es" | ɛs |
| SS | ß | eszett³ | "estset" | ɛst͡sɛt |
| T | t | teh | "tee" | te |
| U | u | uh | "oe" | u |
| V | v | vau | "vouw" | vɑʊ |
| W | w | weh | "vee" | ʋe |
| X | x | ix | "ix" | ɪks |
| Y | y | ypsilon | "upsilon" | ʏpsilɔn |
| Z | z | zett | "tset" | t͡sɛt |
¹in Duitsland
²in Oostenrijk
³het woord "ringel-s" bestaat niet in het Duits.
Letters met accent en 2-klanken
[bewerken]In het Duits gebruiken ze nog een aantal speciale letters, die staan hieronder.
| Hoofdletter(s) | kleine letter(s) | Naam | Uitspraak | |
|---|---|---|---|---|
| Nederlands | IPA | |||
| Ä | ä | a umlaut | ee
eh |
e
æ |
| Ö | ö | o umlaut | eu | ø |
| Ü | ü | u umlaut | uu | y |
| SCH | sch | sj | ʃ | |
| CH | ch | g
ch |
ɣ
x | |
| EU | eu | oi | ɔj | |
| EI | ei | ai | ɑj | |
| AU | au | au
ou |
ɑʊ | |
Het woord "ringel-s "is door Nederlanders verzonnen en geeft de letter "ß" in ouder Duits aan (bijvoorbeeld in ich weiß nicht - ik weet (het) niet). In modern Duits wordt "ß" als ss geschreven, dus ich weiss nicht. Zeg je tegen een Duitse "Ringel-s", dan zal ze zich afvragen of zojuist de telefoon is afgegaan (dit omdat ze verstaat: ringelt es?)
Duits alfabet 
Beluister
Geslacht van zelfstandige naamwoorden
[bewerken]Net als in het Nederlands en Frans hebben woorden voor dingen, wezens en begrippen (zelfstandige naamwoorden) in het Duits een geslacht, en wel mannelijk, vrouwelijk en onzijdig, bijvoorbeeld
die Frau - de vrouw (met vrouwelijk lidwoord die) der Mann - de man (met mannelijk lidwoord der) das Haus - het huis (met onzijdig lidwoord das)
Anders dan in het Nederlands wordt het mannelijk en vrouwelijk geslacht van zelfstandige naamwoorden in het Duits wél scherp onderscheiden en gebruikt.
Getallen
[bewerken]Tellen in het Duits gaat zo:
1 = eins 2 = zwei (ook uit te spreken als "tswoo" i.v.m. mogelijk vergissing met "drei") De tswoo uitspraak is alleen in dialect gebruikelijk. 3 = drei 4 = vier 5 = fünf 6 = sechs 7 = sieben 8 = acht 9 = neun 10 = zehn
11 = elf 12 = zwölf (spreek uit als Tsweulf) 13 = dreizehn 14 = vierzehn 15 = fünfzehn 16 = sechzehn 17 = siebzehn 18 = achtzehn 19 = neunzehn 20 = zwanzig
30 = dreißig (let op de ringel-s) 40 = vierzig 50 = fünfzig 60 = sechzig 70 = siebzig 80 = achtzig 90 = neunzig 100 = hundert
1.000 = tausend
10.000 = zehntausend 100.000 = hunderttausend 1.000.000 = eine Million (meervoud: Millionen) 1.000.000.000 = eine Milliarde