Nieuwgrieks/Les 3
Conversatie
[bewerken]- Στην τάξη - In de klas
| 1 | Παιδιά, ανοίξτε τα βιβλία σας στη σελίδα δώδεκα. Κώστα, πες μου τι υπάρχει εδώ. |
Kinderen, open jullie boeken op pagina twaalf. Kostas, zeg me wat er hier staat. |
| 2 | Υπάρχουν δυο εικόνες. | Er staan twee afbeeldingen. |
| 3 | Δες την εικόνα ένα και πες μου τι βλέπεις. | Bekijk afbeelding één en zeg me wat je ziet. |
| 4 | Βλέπω έναν πίνακα, ένα παράθυρο, μιαν πόρτα, ένα ρολόι. | Ik zie een bord, een raam, een deur, een klok. |
| 5 | Συνέχισε, Γιάννη. | Ga verder, Yannis. |
| 6 | Βλέπω δέκα θρανία, είκοσι μαθητές και ένα δάσκαλο. | Ik zie tien schoolbanken, twintig leerlingen en één leraar. |
| 7 | Τι κάνουν ο δάσκαλος και οι μαθητές; | Wat doen de leraar en de leerlingen? |
| 8 | Ο δάσκαλος γράφει στον πίνακα το μάθημα και οι μαθητές γράφουν στα τετράδια. | De leraar schrijft de les op het bord en de leerlingen schrijven in (hun) schriften. |
| 9 | Πολύ ωραία! Τώρα, κοιτάξτε καλά την εικόνα δυο. |
Heel goed (mooi)! Nu, kijk (mv.) goed naar afbeelding twee. |
| 10 | Είστε έτοιμοι; Πέτρο, γράψε στον πίνακα τι υπάρχει στην εικόνα δυο. |
Zijn jullie klaar? Petros, schrijf op het bord wat er op afbeelding twee staat. |
Grammatica
[bewerken]de accusatief enkelvoud
[bewerken]De vormen die we tot hiertoe tegenkwamen noemen we de nominatieven van het zelfstandig naamwoord. De nominatief vind je enkel in het onderwerp of het gezegde van een zin.
We gebruiken de accusatief daarentegen om het lijdend voorwerp uit te drukken en ook na voorzetsels. Opnieuw is de uitgang van de nominatief bepalend voor de uitgang van de accusatief. Ook het lidwoord verandert in de accusatief:
| Nominatief | Accusatief | Uitgangen | Vertaling |
|---|---|---|---|
| ο ξένος | τον ξένο | -ος → -ο | de vreemdeling |
| ο φοιτητής | τον φοιτητή | -ης → -η | de leerling |
| o ταμίας | τον ταμία | -ας → -α | de kassier |
| Nominatief | Accusatief | Uitgangen | Vertaling |
|---|---|---|---|
| η γυναίκα | τη γυναίκα | -α → -α | de vrouw |
| η άσκηση | την άσκηση | -η → -η | de oefening |
Bij de vrouwelijke woorden verandert enkel het lidwoord (maar er zijn ook vrouwelijke woorden waar er wel een verschil is, zie verder).
De –ν in de accusatief enkelvoud mannelijk en vrouwelijk van het lidwoord valt gewoonlijk weg behalve vóór π-, τ-, κ-, afgeleiden ψ, ξ en samenstellingen τσ- en τζ-, μπ-, ντ-, γκ- en vóór een klinker.
| Nominatief | Accusatief | Uitgangen | Vertaling |
|---|---|---|---|
| το παιδί | το παιδί | -ι → -ι | het kind |
| το περίπτερο | το περίπτερο | -ο → -ο | de kiosk |
| τo γράμμα | το γράμμα | -α → -α | de brief |
Bij onzijdige woorden geldt altijd: de accusatief is gelijk aan de nominatief.
De accusatiefvormen van het onbepaald lidwoord zijn:
- έναν πίνακα "een bord" (mannelijk)
- μιαν πόρτα "een deur" (vrouwelijk)
- ένα γράμμα "een brief" (onziidig)
Ook de eind-ν van έναν en μιαν valt weg voor de hogervermelde beginletters:
- ένα δάσκαλο "een leraar" (mannelijk)
- μια δασκάλα "een lerares" (vrouwelijk)
de vocatief
[bewerken]Als een persoon aangesproken wordt dan heeft het Grieks daar een speciale naamval voor: de vocatief. Bij vrouwelijke en onzijdige zelfstandige naamwoorden is de vocatief gelijk aan de nominatief, maar bij de mannelijke bestaat er wel een aparte vorm voor:
| Nominatief | Vocatief | Uitgangen | Vertaling |
|---|---|---|---|
| ο ξένος | ξένε | -ος → -ε | vreemdeling! |
| ο φοιτητής | φοιτητή | -ης → -η | leerling! |
| o ταμίας | ταμία | -ας → -α | kassier! |
In de vocatief gebruiken we nooit een lidwoord.
Bij sommige eigennamen verandert de uitgang -ος echter in -o:
- Γιώργος → Γιώργο
- Πέτρος → Πέτρο
- Νίκος → Νίκο
de gebiedende wijs
[bewerken]In deze les komen veel gebiedende wijzen voor, leer ze voorlopig gewoon uit het hoofd. Regels volgen later.
Merk wel op dat de meervoudsvorm van de gebiedende wijs in het Grieks nog regelmatig gebruikt wordt (κοιτάξτε), in het Nederlands zijn deze vormen (kijkt) tegenwoordig eerder zeldzaam.
getallen
[bewerken]Leer de getallen van 20 tot 99 op de pagina over de telwoorden.
Woordenschat
[bewerken]| Grieks | Uitspraak | Betekenis |
|---|---|---|
| παιδιά | pèdia | kinderen |
| ανοίξτε | aniekstè | open! |
| βιβλία | vievliea | boeken |
| σας | sas | op |
| σελίδα | selieda | pagina |
| δώδεκα | dodeka | twaalf |
| πες | pes | bekijk! |
| υπάρχει | ieparchie | staan |
| εικόνες | iekones | afbeeldingen |
| δες | des | zeg! |
| βλέπω | vlèpo | zien |
| πίνακα | pienaka | bord |
| παράθυρο | parathiero | raam |
| πόρτα | porta | deur |
| ρολόι | roloj | klok |
| συνέχισε | sienèchiese | ga verder! |
| δέκα | dèka | tien |
| θρανία | thraniea | schoolbanken |
| είκοσι | iekosie | twintig |
| κάνουν | kanoen | wat |
| γράφει | grafie | schrijft |
| πολύ | polie | veel |
| κοιτάξτε | kietakstè | kijk! |
| καλά | kala | goed |
>> Nieuwgrieks >> Les 3