Heksenwoordenboek/M
.jpg)
.jpg)
,_nr_239.jpg)
.jpg)
- Maagd: (Lat.: Virgo) is het astrologisch teken van mensen geboren tussen ca. 23 augustus en ca. 22 september. Het is het zesde teken van de dierenriem.
- Maan: zie ook wassende maan, de volle maan en de afnemende maan en nieuwe maan.
- Maangod: een mythische of religieuze verpersoonlijking van de maan, zowel mannelijk als vrouwelijk. Voorbeelden zijn Selene in de Griekse mythologie, Máni in de Oudnoordse mythologie en Varuna in de Hindoeïstische mythologie. Luna was in de Romeinse mythologie de afspiegeling van Selene en vervolgens Juno. Cailleach was in de Keltische mythologie eerst almoeder en dan maangodin. De Grote Moedergodin, de belangrijkste godin die de gelovigen in wicca vereren, wordt gerepresenteerd door de maan.
- Maangodin: zie maangod.
- Maanfase: schijngestalte van de maan, o.a. volle maan, afnemende maan, nieuwe maan en wassende maan. De maanfasen staan symbool voor Artemis -of Diana- (wassende maan), Selene (volle maan) en Hecate (afnemende maan), zie ook Grote Moeder.
- Maanlicht:
- Maantempel:
- Mabon: een van de vier 'kleinere' of minder belangrijke jaarfeesten binnen de paganistische stromingen. Mabon wordt gevierd als dag en nacht gelijk zijn (herfstequinox) tussen 20 en 23 september.
- Alan Donald James Macfarlane: een professor in de sociale antropologie. Macfarlane is voorstander van een vergelijking van het Europese en Afrikaanse geloof in hekserij, met behulp van antropologisch en historisch onderzoek. Macfarlane publiceerde Witchcraft in Tudor and Stuart England en zo'n 20 andere boeken over de historie en antropologie van Engeland, Nepal, Japan en China.
Meer over zijn theorieën vind je in het boek over Hekserij. - Magie: de kunst van het gebruik van spreuken om bovennatuurlijke krachten aan te roepen om gebeurtenissen te beïnvloeden. Wat magie nu precies inhoudt, verschilt per tijdperk, cultuur en geloofsovertuiging. Het woord magie stamt af van het Griekse mageia, weer afgeleid van magoi (een Perzische kaste van priesters die astrologie en divinatie bestudeerden). Zie ook het wikibook over Magie.
- Magiër: (of tovenaar) is iemand die magie gebruikt: iemand die beweert te beschikken over bovennatuurlijke krachten, en deze ook kan beheersen. Soms wordt er ook geestenbezweerder of heks mee bedoeld.
- Magisch vierkant: bijvoorbeeld Luoshu.
- Magische cirkel: zie Hekserij/Magische cirkel
- Magische drank: zie toverdrank.
- Magische spiegel: een magische spiegel. Er zijn vele verschillende vormen van spiegels, zoals vlakke, holle en bolle. Zie ook kristallen bol en kristalkijken.
- Magische spreuk: zie toverspreuk.
- Magische staf: zie staf.
- Magna Mater: ook wel Moeder Aarde.
-
Illustratie bij een aanroepingsgedicht van Magna Mater, 13e eeuw -
De Griekse goden; Saturnus en Magna Mater, Wenzel Hollar (1607–1677) -
De overblijfselen van een tempel voor Isis en Magna Mater, Mainz
- Magnetisch veld:
- Magnetische polen: zie pool.
- Mahjong: een spel met minstens 136 stenen dat door Confucius zou zijn ontworpen. Het bevat de volgende mahjongstenen; stenen (ook wel wielen of cirkels, 1-9), bamboe (1-9), karakters (ook wel tekens of nummers, 1-9), winden (oosterwind, zuiderwind, westenwind en noordenwind), draken (Rode, Groene en Witte Draak), bloemen (vier nobele planten uit het confucianisme) en de vier seizoenen lente, zomer, herfst en winter).
-
Mahjongstenen -
Stenen, wielen of cirkels -
Bamboe -
Karakters, tekens of nummers -
De vier winden -
De Rode, Groene en Witte Draak -
Japanse bloemenstenen -
Shanghai solitaire, mahjong in de schildpadformatie
- Maleficium: kwade praktijken. In Bamberg werd het 'Malefitz Haus' gebouwd, ter ondervraging en marteling van verdachten tijdens de heksenprocessen.
- Malleus Maleficarum of Heksenhamer: een in 1486 gepubliceerd boek waarvan de Latijnse titel 'hamer van het opzettelijk kwaad' betekent. Het werd geschreven door twee leden van de inquisitie, Heinrich Kraemer en Jacob Sprenger, met als onderwerp het kwaad dat heksen en tovenaars doen, op welke manier ze kunnen worden opgespoord en welke de beste methode is om hen te ondervragen (folteren). Het werd een bestseller in Europa en zou als handboek gebruikt worden bij heksenjacht. De mysogene (meestal ging het om vrouwen) aanwijzingen werden door rechtbanken en foltermeesters trouw opgevolgd in de periode dat de heksenvervolgingen in de renaissance hun hoogtepunt beleefden. Na de publicatie verschenen nog tal van andere 'handleidingen' over heksenvervolging, maar de invloed van de Malleus was ongetwijfeld het grootst. Zie ook demonologie.
- Mantra: een gedicht, een woord, een uitspraak of een lettergreep die het midden houdt tussen een spreuk met magisch effect en een gebed.
- Mansin: een sjamaan uit Korea. Meestal een vrouw, de (enkele) mannelijke mansin draagt vrouwenkleding.
- Mare: een ander woord voor alf of elf (zie fee). In Duitsland wordt een nachtmerrie Albtraum genoemd.
- Maretak: wordt ook 'plant van de druïden' genoemd. Goddelijkheid is vaak te vinden in de eik. De maretak wordt ritueel weggesneden en op het altaar gelegd.
- Martelen:
- Martelstoel: een martelwerktuig. Deze stoel wordt ook wel folterstoel of heksenstoel genoemd. Onder de Beichstuhl (ook wel Jungfrauenschof, Hackerscher Stuhl, Hexenstuhl of Folterstuhl) uit Duitsland werd een vuur aangestoken. De Judasstoel werd gebruikt tijdens de Spaanse Inquisitie, personen werden met hun anus, vagina of scrotum op de stoel geplaatst. In het Italiaans is het de culla di Giuda, in het Duits de Judaswiege ebn in het Frans la veille.
- Martelwerktuig: voorwerpen om personen te martelen. Bij de ondervraging van deze personen werden verschillende martelwerktuigen gebruikt, zoals duim-, been- en hoofdschroeven, de pijnbank en verschillende typen martelstoelen. In theorie waren er strikte regels voor marteling tijdens de Inquisitie, maar in praktijk werden de regels nog wel eens genegeerd.
-
Deze heksenstoel uit Duitsland werd door een vuur werd verhit, martelmuseum in Freiburg im Breisgau -
Beenschroeven in het Mittelalterliches Kriminalmuseum in Rothenburg ob der Tauber -
De Judasstoel werd gebruikt tijdens de Spaanse Inquisitie, martelmuseum in Freiburg im Breisgau
- Masker: kan een fetisj zijn.
-
Deze maskers werden gebruikt bij heksenprocessen, martelmuseum in Polen -
Een masker uit Venetië -
Gemaskerde Swahili vrouwen met een fetisj, Zanzibar, 1912 -
Ivoren maskers van de Eskimo's
- Mau lek: astroloog en toekomstvoorspeller uit Thailand.
- Mau ram: medium uit Thailand.
- Mau song: divinist en diagnosticus uit Thailand.
- Mau tham: een exorcist uit Thailand.
- Mau ya: geneeskundige of kruidendokter uit Thailand.
- Medea: heks uit de Griekse mythologie, Medea helpt Jason op zijn queeste naar het 'Gulden Vlies'. Circe is haar nicht.
- Medicijnman:
- Medicijnrad: een cirkelvormige stenenrij op de Noord-Amerikaanse prairie. Het wiel tolt rond de Schepperssteen en vormt de centrale cirkel en basis van leven. In de richting van de zon zijn het Earth Mother, Father Sun, Grandmother Moon, Turtle clan, Frog clan, Thunderbird clan en Butterfy clan. Vier stenen vormen de buitencirkel; Warboose (noord), Wabun (oost), Shawnodese (zuid) en Mud-jekeewis (west).
- Medicijnvrouw:
- Medium:
- Meiboom: een boom of paal, symbool voor de levensboom.
- Meipaal: zie meiboom.
- Merlijn: ook wel Merlin Ambrosius (Welsh: Myrddin Emrys, ook wel Myrddin Wyllt (Merlijn de Wilde), Schots: Merlin Caledonensis, Merlinus, en Merlyn) was de tovenaar en Keltische druïde die volgens de sage, zoals beschreven in Geoffrey van Monmouths Historia Regum Britanniae, een rol heeft gespeeld bij de opvoeding en in het leven van koning Arthur. Vermoed wordt dat Van Monmouth twee verschillende druïden 'samensmolt' tot de Merlijn zoals wij die nu kennen: Myrddin Wyltt en Myrddin Emrys. Volgens verschillende (onder andere Bretonse) overleveringen was Merlijn een zoon van de duivel en een vrouw, en was hij op een vergelijkbare wijze als Jezus verwekt.
- Merseburger toverspreuken:
- Metaal: een van de elementen uit het Chinese elementensysteem.
- Metamorfose:
- Middernacht: de tijd vanaf twaalf uur 's nachts, in de folklore een magische tijd. Het tijdstip van twaalf tot één wordt ook wel het spookuur genoemd.
- Midzomerblót: viering van de zomerzonnewende, zie ook blót. Wordt ook wel zomerblót genoemd.
- Midzomerfeest: viering van de zomerzonnewende. Oorspronkelijk werd dit feest gevierd op 24 juni, dus drie dagen na de feitelijke zonnewende. Het feest is soms verchristelijkt als viering van de geboorte van Johannes de Doper (ook wel Sint Jan). Midzomerblót en jāņi zijn voorbeelden van midzomerfeesten.
- Midzomernacht: de nacht van midzomer. In de folklore is dit een magische nacht. De fernybloem en het varenzaad moeten in deze nacht geplukt worden.
- Midzomerpaal: zie meiboom.
- Midwinterfeest: viering van de winterzonnewende. Oorspronkelijk werd dit feest gevierd op 24 december. Het jólablót is een midwinterfeest, in het christendom wordt kerst gevierd.
- Moeder Aarde: zie Magna Mater.
- Moedergodin: een personificatie van de natuur, het moederschap, de vruchtbaarheid, de schepping en de vruchtbare aarde. Voorbeelden: venusbeeldjes uit de steentijd, de 'Grote Moedergodin' uit de wiccareligie, en de maagd Maria uit het christendom.
- Moedernacht: viering van het nieuwe jaar of van de laatste nacht van de Wilde Jacht (2 januari), zie ook blót.
- Mōdraniht: Angelsaksisch feest en Oudengels woord voor moedernacht. In de De temporum ratione uit de achtste eeuw worden offers tijdens het feest beschreven.
- Mother Shipton: een zeer beroemde heks of medium, het is niet bekend of zij werkelijk heeft bestaan. Mother Shipton verscheen echter in vele boeken en haar voorspellingen zijn onderdeel van de folklore geworden. Ursula Southeils moeder stierf in het kraambed (1488) en gaf haar gaven over aan het kind. De vader van Ursula is onbekend. In 1512 trouwde Ursula met een timmerman. Thomas Cromwell bezocht Mother Shipton en liet zijn toekomst voorspellen. Er zijn voorspellingen van Mother Shipton over auto's, vliegtuigen, onderzeeërs, stalen schepen en andere zaken gepupubliceerd.
-
Mother Shipton -
Afbeelding uit Mother Shipton investigated: the result of critical examination in the British Museum Library of the literature relating to the Yorkshire sibyl, 1881 -
Ingang van de grot waar Mother Shipton geboren zou zijn, Knaresborough -
Beeld van Mother Shipton in de grot, Knaresborough
- Margaret Murray: antropologe en Egyptologe. Publiceerde The Witch-Cult in Western Europe (1921) en The God of the Witches (1933) en is de voornaamste grondlegger van de Heksencultus-hypothese. Meer over Margaret Murray vind je in het wikibook Hekserij.
- Mystici:
- Mysticisme:
- Mystiek: