Naar inhoud springen

Heksenwoordenboek/H

Uit Wikibooks
Feeën dansen in een ring bij een heuvel, houtsnijwerk uit de zeventiende eeuw
Hemelschijf van Nebra
Bij de heksenprocessen van Belvoir (Engeland) ging het over het hebben van gezellen of diergeesten, ca. 1619
Afbeelding van Jacques de Gheyn in het Staatlich Museum, Berlijn
De heksentoren op het wapen van Burg (bij Magdeburg)
Hexagram uit Nepal, twee in elkaar geweven driehoeken (de vorm van de Davidster) met Ohm
In de middeleeuwen stond de Grieks-Egyptische god en openbaarder Hermes Trismegistus bekend als de stamvader van de occulte wetenschappen. De "drievoudig grote" werd beschouwd als de god die alle magische en occulte tradities aan zijn ingewijde priesters onthulde. Deze omvatten wetenschappelijke lering, het schrift, en in het bijzonder de astronomie en de astrologie.
Horoscoop
Hunebedbouwers (reuzen) volgens Johan Picardt, 1660
  • Halloween: zie ook korrigan.
  • Handfasting: een folkloristisch en neopaganistisch gebruik waarbij de handen van een koppel ceremonieel worden samengebonden als symbool van een aangegane tijdelijke of langere verbintenis.
  • Hátíðir: benaming voor een feestdag van de asatru. Hátíðir betekent hoge tijd, getij, periode of seizoen. In Oud Hooggermaans is de term diu hôha gezît, in het Duits betekent Hochzeit huwelijk. In de Rooms-Katholieke Kerk wordt de term Hoogfeest gebruikt.
  • Häxa: Zweeds voor heks. Ormhäxan is een slangenheks.
  • Hekate: godin van de onderwereld uit de Griekse mythologie, verbonden met magie. Wordt in wicca vereerd als godin van de hekserij en de maan.
  • Heks: iemand die hekserij bedrijft, dan wel daarvan wordt beschuldigd. Een heks kan in principe zowel een man als een vrouw zijn, maar meestal wordt met een heks toch een vrouw bedoeld. In bepaalde landen wordt soms een andere benaming gebruikt voor een mannelijke, dan wel vrouwelijke heks. Er zijn ook specifieke benamingen voor een bepaalde kunst, die door de heks wordt uitgeoefend. Er wordt soms onderscheid gemaakt tussen witte heksen en zwarte heksen. Bij gebruik als scheldwoord wordt een heks ook wel feeks genoemd. Zie ook donna di fuora en tocadura de brujas.
  • Heksenaltaar: zie altaar.
  • Heksenbezem: zie bezem.
  • Heksencultus-hypothese: een theorie van de Britse antropologe Margaret Murray die stelde dat wat over Europese heksen werd verteld - dat zij sabbats hielden, de gehoornde god vereerden enzovoort - gebaseerd is op een werkelijk bestaande heidense religie die een gehoornde god vereerde.
    Zie ook wikibook Hekserij: The Witch-Cult in Western Europe
  • Heksendokter:
  • Heksenhamer: zie Malleus malificarum.
  • Heksenjacht:
  • Heksenjager: personen met een persoonlijke queeste tegen heksen. Voorbeelden zijn Heinrich Kramer, Jacob Sprenger, Jean Bodin en Matthew Hopkin.
  • Heksenkring: een kring van paddenstoelen. De kring kan ook uit iets anders bestaan en wordt ook wel rond de sorcière, cercels de fées, fairy ring of feeënkring genoemd. Het heeft ook de betekenis van een magische kring; als je hier eenmaal binnen was, was het moeilijk de kring te verlaten. Volgens de folklore zouden er heksen, feeën, kabouters of katten dansen. Een coven wordt ook wel 'kring' van heksen genoemd.
  • Heksenkruid: (circaea) is naar Circe genoemd.
  • Heksenkunst:
  • Heksenmeester: (engels: warlock)
  • Heksenproces: processen tegen personen die heksen zouden zijn. Dit kan tegen individuen zijn, maar er zijn ook massaprocessen bekend. De meeste heksenprocessen vonden plaats in Duitsland, Zwitserland, Frankrijk en het gebied van de Benelux. Bekende voorbeelden zijn de processen van Jeanne d'Arc, Gilles de Rais, Gauillaume Adeline (Frankrijk). In Duitsland zijn onder andere de processen in Ravensburg (1484), Würzburg, Bamberg, Eichstött, Württemberg, Wiesensteig, Ellwangen en Ellwangen bekend. Ook bekend is het proces tegen Katharina Kepler, de moeder van Johannes Kepler (een bekend astroloog). In Bamberg werd het 'Malefitz Haus' gebouwd, ter ondervraging en marteling van verdachten. Zie ook heksentoren. In Scandinavië (ca. 15000 vervolgingen) zijn de processen in Denemarken (aangewakkerd door een lutherse bisschop van Zeeland), het proces tegen Ana Pedersdotter (Noorwegen), de processen in Stockholm, Jønkøping en Vadstena (Zweden) bekend. Ook in Finland en IJsland vonden heksenprocessen plaats. In Groot-Brittannië waren de getallen ongeveer gelijk aan die van Scandinavië, maar de populatie was er dubbel zo groot. Ook in Oost-Europese landen kwamen heksenjachten voor. In New England (Amerika) zijn de heksenprocessen van Salem bekend.
  • Heksenprocessen van Salem: in het Amerikaanse Salem werden 19 mensen terechtgesteld en geëxecuteerd, meer dan 150 werden beschuldigd en gevangengezet. De bezittingen van veroordeelde heksen werden in beslag genomen door de overheid (vaak al voor het proces geconfisqueerd). Als veroordeelde heksen werden ze geëxcommuniceerd door de kerk en zodra de dode lichamen van de galg waren gehaald, werden ze zonder enig ceremonieel in ondiepe graven gegooid. De heksenjacht en de processen eindigden in januari 1693. De mensen die in de gevangenis zaten op beschuldiging van hekserij werden pas in mei 1693 tegelijk vrijgelaten. Op 17 december 1711 werd een bedrag van 578 pounds en 12 shillings beschikbaar gesteld om te verdelen onder diegenen die de processen overleefden en onder de nabestaanden van de ter dood veroordeelden. De meeste verdachten kwamen niet uit Salem, maar uit het toenmalige Salem Village (waarvan de naam later in Danvers werd verander). Pas op 31 oktober 2001 werd een resolutie getekend (door gouverneur Jane Swift), meer dan driehonderd jaar later werden de slachtoffers van de heksenjacht onschuldig verklaard. In Salem is nu het Witch Museum.
  • Heksenproef: een test om te 'bewijzen' dat iemand een heks is. Bekend is de waterproef, waarbij een persoon gebonden in het water wordt gegooid. Als men bleef drijven, was men een heks. Als men zonk (verdronk), was men onschuldig. Ook het wegen op een heksenwaag is een middel.
  • Heksensabbat: zie sabbat.
  • Heksenstoel: zie martelstoel.
  • Heksentest: zie heksenproef.
  • Heksentoer: zeer zwaar/moeilijk werk of toverij.
  • Heksentoren: de benaming voor een toren die (voornamelijk tijdens de heksenvervolgingen) als gevangenis werd gebruikt. De torens komen voor in Duitsland en Zwitserland en waren vaak onderdeel van een Middeleeuwse stadsmuur. De Hexenturm van Burg (bij Magdeburg) bleef tot 1846 als vrouwengevangenis in gebruik. In Polen worden de bouwwerken Baszta Czarownic genoemd, bijvoorbeeld die in Slupsk.
  • Heksenvervolging: zie heksenproces.
  • Heksenwaag: een weegschaal waarop personen werden gewogen die van hekserij verdacht werden, men geloofde dat heksen een zeer laag lichaamsgewicht hadden (dit speelt ook bij de waterproef. De heksenwaag van Oudewater is erg beroemd.
  • Heksenwerk: eigenlijk toverij; (figuurlijk) zeer zwaar/moeilijk werk.
  • Heksenzalf: zalf waarmee een heks zich bestrijkt om te kunnen vliegen.
  • Hekserij: Toverij, het met magische middelen de natuur beïnvloeden.
    Zie ook het wikibook over Hekserij.
  • Hemel:
  • Hemellichaam:
  • Hemelgewelf:
  • Hemelschijf van Nebra: bronzen schijf met goud ingelegd. Deze hemelschijf werd gevonden in Nebra (Duitsland), nabij het observatorium van Goseck en komt uit de zestiende eeuw voor Christus. Op de hemelschijf worden de maan, de zon en diverse sterren (waaronder de Pleiaden) weergegeven.
  • Herbalisme:
  • Herbalist:
  • Herfst:
  • Herfstequinox: zie equinox. Tijdens de herfstequinox wordt mabon gevierd.
  • Hermes Trismegistus: Egyptisch priester. De Corpus Hermeticum wordt wel aan hem toegeschreven. Zie verder Alchemie/Egyptische alchemie.
  • Hermetic Order of the Golden Dawn: in 1888 opgericht door drie leden van de Metselaars-Rozenkruisersafdeling in Anglia. Tot de dood van Helena Blavatsky was er een vriendschappelijke alliantie met het Theosofisch Genootschap. De Golden Dawn Second Order: de Red Rose en het Cross of Gold, was gebaseerd op de legende van Christian Rosencreutz. Dit was gebaseerd op het systeem van Eliphas Lévi; de planeten beïnvloeden mensen via de vloeistof van dierlijk magnetisme (astraal licht). De Golden Dawn versplinterde in de Isis-Urania Tempel (christelijk mystieke organisatie), de Stella Matutina, de Alpha en Omega en het heidense A.A. (aangevoerd door Aleister Crowley). De Hermetic Order voegde de tekens van de dierenriem en planeten toe aan de 22 paden van de kaballa in de tarot zoals ontworpen door Eliphas Lévi.
  • Hermetische kabbala - zie wikibook Hermetische kabbala
  • Herne: zie Herne the Hunter.
  • Hexagram: figuur bestaande uit 6 lijnen, wordt o.a. gebruikt in de I-Tjing. De Davidster is een hexagram.
  • Hexe: Duits voor vrouwelijke heks.
  • Hexer: Duits voor mannelijke heks.
  • Hexermeister: Duits voor heksenmeester.
  • Homeopatische magie: een vorm van magie met als belangrijkste principe de wet van gelijksoortigheid.
  • Horoscoop: een astrologische voorstelling van het hemelgewelf, gezien vanuit een specifieke plaats op aarde op een welbepaald moment. De tekening wordt traditioneel in 12 huizen verdeeld, waarin Zon, Maan, planeten en andere elementen worden geplaatst die een rol spelen bij de analyse.
  • Hunebed: een megalitisch bouwwerk uit de steentijd (het neolithicum). Het wordt gezien als grafmonument. Reuzen of Hunnen werden gezien als bouwers van de hunebedden, de bouwsels worden ook wel Huyne- of Hunnebedden en Hunnebergen genoemd. Oorspronkelijk waren de bouwsels met een heuvel bedekt. De benaming voor hunebedden in Frankrijk en Engeland is dolmen, dolmens worden gezien als Keltisch grafmonument. Zie ook grafheuvel.
  • Hout: een van de elementen uit het Chinese elementensysteem.
  • Hoodoo: een vorm van magie. Hoodoo wordt nog wel eens verward met voodoo; voodoo is echter een religie terwijl Hoodoo een vorm van magie is zonder een duidelijke religieuze achtergrond.
  • Hypatia: wordt gezien als eerste slachtoffer van de christelijke heksenvervolging, de moord op haar past binnen het decreet van keizer Constantius II. Vanwege de vooruitstrevende en wetenschappelijke manier van denken en doen werd zij in 415 in stukken gereten door een menigte christenen.

A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z


Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.