Kunstgeschiedenis/20e-eeuwse dadaïsme
Dada (van het Franse dada, 'hobbelpaard', 'stokpaard'), ook wel dadaïsme genoemd, is een trend in de beeldende kunst en literatuur die begon in Zürich en later zijn weg vond naar Berlijn, Keulen, Hannover, Parijs en New York. Dada bestond officieel van 1916-1924, en was een directe voorloper van het surrealisme.
Betekenis
[bewerken]Voor de kunstenaar staat de term dada(ïsme) voor totale twijfel over alles, absoluut individualisme en de vernietiging van gevestigde idealen en normen. De door discipline en maatschappelijke moraal bepaalde artistieke procedures werden vervangen door eenvoudige, meestal willekeurige acties in beeld en woord. De dadaïsten hielden vol dat het dadaïsme ondefinieerbaar was. Toen het voet aan de grond kreeg, riepen de dadaïsten op tot de vernietiging van deze orde, want dat was wat ze wilden vernietigen. Dit maakte het dadaïsme weer tot wat het wilde zijn: volslagen anti-kunst die niet te classificeren was. Vergelijkingen met het futurisme of het kubisme werden verworpen.
Bekende dadaïsten
[bewerken]- Guillaume Apollinaire (1880-1918)
- Jean Arp (1886-1966)
- Johannes Baader (1875-1955)
- Johannes Theodor Baargeld (1892-1927)
- Alice Bailly
- Hugo Ball (1886-1927)
- Arthur Cravan (1887-1918)
- Jean Crotti (1878-1958)
- Theo van Doesburg (1883-1931)
- Marcel Duchamp (1887-1968)
- Max Ernst (1881-1976)
- Julius Evola (1898-1974)
- George Grosz (1893-1959)
- Raoul Hausmann (1886-1971)
- John Heartfield (1891-1968)
- Emmy Hennings (1885-1948)
- Hannah Höch (1889-1978)
- Richard Huelsenbeck (1892-1974)
- Marcel Janco (1895-1984)
- Paul Joostens (1889-1960)
- Rudolf Laban (1879-1958)
- Paul van Ostaijen (1896-1928)
- Clément Pansaers (1885-1922)
- Francis Picabia (1879-1953)
- Man Ray (1890-1976)
- Otto van Rees (1884-1957)
- Georges Ribemont-Dessaignes (1884-1974)
- Hans Richter (1888-1976)
- Thijs Rinsema (1877-1947)
- Kurt Schwitters (1897-1948)
- Walter Serner (1889-1942)
- Philippe Soupault (1897-1990)
- Sophie Taeuber-Arp (1889-1943)
- Tristan Tzara (1896-1963)
- Beatrice Wood (1893-1998)
-
Marcel Duchamp: Fontein (1917)
-
Advertentie voor een Dada Avond uit 1923
-
Theo van Doesburg: affiche voor Dada-Soiree, 1922