Leer jezelf ecologisch tuinieren/Grote brandnetel

Uit Wikibooks

Ecologisch tuinieren

Inleiding
De tuinkalender
Register
Wat zijn planten
Algemene begrippen
Sorteringslijsten
Grondbewerking
Plantkunde
Vermeerderen
Plantenfamilies
Geslachten
Soorten
Plantenziekten
Problemen
Het dierenleven
De moestuin
De kruidentuin
De boomgaard
De siertuin
De speeltuin
1 2 3 4 5

Klik op een foto voor een vergroting. Ander gewas? Zoek in het Register.

Bij de goede buren en het weren wordt bedoeld het spuiten met brandnetelgier. Doe grote brandnetel in een emmer (vol) en giet daar 10 liter water bij. Laat dit minstens 24 uur op een koele plek staan (langer mag ook, maar gaat wel stinken).


Alle families?
Familie: Brandnetel (Urticaceae)
Geslacht: Brandnetel
Soort: Urtica dioica
Wortel: Ronde, kruipende wortelstokken, rizomen. Deze wortelstokken hebben een gele kleur.
Stengel/Tak: De stengel is vierkantig en evenals de bladeren met brandharen bezet,
Blad: De bladeren hebben een gezaagde bladrand.
Bloei:

Bloem:
Meer van dezelfde kleur?
Juni tot oktober

De bloemen zijn klein en groenachtig met vier of vijf meeldraden.
Hoogte/Lengte:
Meer van dezelfde hoogte?
± 30-250 cm.
Bodem:
Meer onder dezelfde omstandigheden?
Verklaring van gebruikte afkortingen/symbolen bij zon/water.
Grondsoort: Stikstofrijk, humushoudend Zon Water
Goede buren: Goede buren voor deze plant: Appel, tuinboon.
Weren: Deze plant weert Bladluis, mieren, schurft, zwarte luis.
Lokken: Deze plant lokt en/of is vatbaar voor Vlinders. Last van veel brandnetels in je tuin? De rups van de dagpauwoog leeft ervan. Dagpauwoog lok je met de Vlinderstruik. De grote brandnetel is waardplant van veel soorten vlinders: er komen ongeveer 50 vlindersoorten op voor, waaronder atalanta, brandnetelmot, brandnetelmotje en distelvlinder. De atalanta, dagpauwoog, kleine vos, gehakkelde aurelia, enkele uiltjes en het landkaartje leven alleen van de grote brandnetel. De rupsen van de kleine vos leven op de brandnetel.
Gebruik: Jonge brandnetelstengels van de grote brandnetel kunnen als een groente, wat bereidingswijze en smaak betreft, vergelijkbaar met spinazie, worden gegeten. In het voorjaar smaken de ongeveer 20 cm lange stengeltoppen het beste. Zeer jonge kunnen als sla gegeten worden. Van brandnetels kan soep gemaakt worden. Ook de bladeren kunnen gebruikt worden. Hiervoor moeten de bladeren, na het plukken, worden gedroogd op een droge en luchtige plaats. Hierna kan er van de gedroogde bladeren thee worden getrokken. Vroeger werden boter, vis en vlees in brandnetelbladeren verpakt om ze langer fris te houden. Het blijkt dat stoffen in de plant bacterie groei tegengaan. Een Friese specialiteit is brandnetelkaas. Bladeren en stengels geweekt in water geven een geur die uitstekend geschikt is voor de bestrijding van luizen. Brandnetels worden ook in haarwater gebruikt. Brandnetelspiritus wordt gebruikt voor behandeling van de hoofdhuid en haren tegen roos en vet haar. De plant werd ook gebruikt voor de productie van papier en textiel. Lange tijd werd de grote brandnetel voor het verven van wol gebruikt. Na voorbehandeling met aluin kon wol wasgeel worden geverfd. Na voorbehandeling met zink en nabehandeling met koper en in een ammoniakbad kreeg wol een intense grauwgroene kleur. Voor het verven is ongeveer 600 g brandnetel per 100 g wol nodig, de verftoon wordt beïnvloed door het pluktijdstip en het verven. Uit de stengel van de grote brandnetel worden vezels gewonnen en verwerkt tot neteldoek. Ook wordt er tegenwoordig op kleine schaal voor in de mode van brandnetels stof geproduceerd. Modelabel Brennels heeft in provincie Flevoland eigen brandnetelplantages en ontwikkelt daar een innovatief productieproces voor het losweken van de hoogwaardige vezels. Het netelgaren wordt gemengd met katoen. De brandnetelvezel is van nature een holle vezel die een isolerende werking geeft tijdens het dragen. Uit de praktijk blijkt dat brandnetelstof door die holle vezels makkelijker aanverft. De kleuren worden daardoor mooi en diep. Wanneer de brandnetelvezel wordt gemengd met andere vezelsoorten, neemt het die eigenschappen over. Door brandnetelvezel te mengen met bijvoorbeeld wol, worden de eigenschappen en de uitstraling van de wol in de stof versterkt. Brandnetelvezel is 30 tot 50% lichter dan katoenvezel. Daarnaast is de vezel ook sterker dan die van katoen. Bladeren en stengels geweekt in water geven een geur die uitstekend geschikt is voor de bestrijding van luizen. Brandnetels worden ook in haarwater gebruikt. Brandnetelspiritus wordt gebruikt voor behandeling van de hoofdhuid en haren tegen roos en vet haar.
Recepten: Recepten vind je in het Kookboek.
Geneeskracht: Wordt als geneeskrachtig gezien bij bloedzuivering en is bloedstelpend, zwak vochtafdrijvend, anti-allergisch, voedzaam. De bovenste bloeiende stengel met bladeren met niet meer dan 10% stengelaandeel van twee niet in Nederland voorkomende soorten, is gedroogd te gebruiken als geneeskrachtig kruid en heeft een iets bittere smaak. Voor dit doel wordt hoofdzakelijk in het wild verzameld in Bulgarije, Hongarije, Rusland, voormalig Joegoslavië en Albanië. De planten bevatten ca. 1-2% flavonoïden, speciaal glucoside en rutinoside van quercetine, isorhamnetine en kamferolie, maar ook isorhamnetine-3-O-neohesperidoside. In kleinere concentraties verschillende alifatische organische zuren (chlorogenzuur), maar ook hydroxycumarine scopoletine. Alleen in de grote brandnetel komt 0,03-1,6 % koffie-oylappelzuur voor. Indicaties. - Huidaandoeningen, zoals eczeem - Allergische aandoeningen, zoals hooikoorts en astma. - In de menstruatie om zware bloedingen te verlichten. - Bij een vergrote prostaat (gebruik hierbij de wortel).
FAQ: Vragen en/of antwoorden over de Grote brandnetel?
Maan(d) Werk KK KT LT VW ZD PA RA
Z
Wikipedia
Meer afbeeldingen over dit onderwerp vindt u in Categorie Urtica dioica op Wikimedia Commons
Wikipedia
Wikipedia heeft een encyclopedisch artikel over Grote brandnetel

Sjabloon:Wiktionaryionary

Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.