Engelse literatuur/The Waste Land

Thomas Stearns Eliot in 1934

The Waste Land is een gedicht van T.S. Eliot, voor het eerst gepubliceerd in 1922. Het wordt beschouwd als een van de meest invloedrijke gedichten van de 20e eeuw en een sleutelwerk in de modernistische literaire beweging. The Waste Land is een uitdagend en complex werk, dat zorgvuldige aandacht en interpretatie vereist. Het wordt algemeen beschouwd als een meesterwerk van modernistische poëzie en een baanbrekend werk van de 20e-eeuwse literatuur. Het gedicht is verdeeld in vijf secties en staat bekend om zijn fragmentatie, vele toespelingen op literaire en culturele bronnen, en zijn verkenning van de desillusie en wanhoop van de moderne tijd.

Het gedicht begint met de beroemde versregel "April is the cruellest month" (April is de wreedste maand), en presenteert vervolgens een reeks gefragmenteerde en onsamenhangende scènes en beelden, variërend van oude mythen en legenden tot het hedendaagse stadsleven. De thema's van het gedicht zijn onder meer het verlies van geloof en de ineenstorting van traditionele culturele waarden, de fragmentatie van de samenleving, de leegte en zinloosheid van het moderne leven, en de zoektocht naar spirituele vernieuwing en verlossing.

Stijl

In het lange gedicht gebruikt Eliot een breed scala aan literaire en culturele toespelingen, waarbij hij put uit uiteenlopende bronnen als Shakespeare, Dante, de Bijbel, de Upanishads en de hedendaagse populaire cultuur.

Inhoud en structuur

De complexe structuur en zinspelende stijl van het gedicht hebben tot een enorme hoeveelheid kritische interpretatie en analyse geleid. Het gedicht bestaat uit vijf secties, die elk hun eigen unieke stem en stijl hebben. The Waste Land is een complex werk, vol verwijzingen naar literatuur, mythologie en religie.

1. Het eerste deel, getiteld The Burial of the Dead, begint met de beroemde regel 'April is the cruellest month'. De sectie beschrijft de desolate toestand van de moderne wereld, gekenmerkt door een gevoel van wanhoop en hopeloosheid. De sectie introduceert ook het personage van Tiresias, een blinde profeet uit de Griekse mythologie die in het hele gedicht voorkomt.

APRIL is the cruellest month, breeding

Lilacs out of the dead land, mixing

Memory and desire, stirring

Dull roots with spring rain.

APRIL is de wreedste maand, seringen

broedend uit het dode land, herinnering

en verlangen mengend, verdoofde wortels

prikkelend met lenteregen.

(vertaling: J. Grandgagnage)

1. Het tweede deel, A Game of Chess, is geschreven in de vorm van een dialoog tussen twee sprekers. De sectie onderzoekt de thema's verlangen en eenzaamheid, en het is gevuld met toespelingen op Shakespeares toneelstuk "Antony and Cleopatra:"

1. Het derde deel, The Fire Sermon, is een meditatie over het thema verlangen. Het is gestructureerd rond het beeld van een rivier, die de stroom van de tijd en de vergankelijkheid van het menselijk bestaan vertegenwoordigt.

1. Het vierde deel, Death by Water, is een kort en raadselachtig deel dat de verdrinking van een zeeman beschrijft.

1. Het laatste deel, What the Thunder Said, is een hoogtepunt van de thema's en verbeeldingen van de voorgaande delen. Het bevat een reeks apocalyptische beelden en wordt afgesloten met een gebed om verlossing.

Nederlandse vertalingen

• Theo van Baaren: Braakland (G.A. van Oorschot, 1949)
• Wilhelmus Jozef Maria Bronzwaer: T.S. Eliot: gedichten: keuze uit zijn poëzie, met medewerking van Kees Fens en Johan Kuin. Baarn 1983 (Ambo)
• Paul Claes: Het barre land, met commentaar en nawoord, tweetalige editie (de Bezige Bij, 2007; herziene editie 2022)
• Jules Grandgagnage: Het Braakland, tweetalige editie, ingeleid en uitvoerig geannoteerd (Brave New Books, 2024)

Online vertaling

• Jos Houtsma: De woestenij (met summier commentaar)(2013-2018)