Engelse literatuur/Beowulf
Beowulf is een heroïsch episch gedicht in het Oudengels, dat gebeurtenissen uit de 6e eeuw beschrijft en nu beschouwd wordt als het belangrijkste literaire werk dat in die taal is geschreven. Met meer dan 3000 regels maakt het gedicht 10 procent uit van het gehele corpus van bestaande oude Engelse literatuur. Beowulf is ook een van de vroegst overgebleven documenten die in gelijk welke volkstaal zijn geschreven en biedt zodoende waardevolle inzichten in de cultuur en geschiedenis van de middeleeuwen. De auteur, die het manuscript schreef tussen 975 en 1025, was een anonieme Angelsaksische dichter, door literatuurwetenschappers aangeduid als de "Beowulf-dichter". Nadat het eeuwenlang was genegeerd, verscheen het manuscript pas in 1815 in druk.
Manuscript[bewerken]
De precieze datum van het manuscript is onderwerp van debat, maar meestal situeert men de ontstaansdatum omstreeks het jaar 1000. Het gedicht kom samen met andere werken voor in wat tegenwoordig het Beowulf-manuscript of Nowell Codex (British Library MS Cotton Vitellius A.xv) wordt genoemd. Het manuscript is het product van twee verschillende schrijvers, waarbij de tweede schrijver het overneemt op versregel 1939 van Beowulf.Het gedicht zoals het nu bekend is, is een hervertelling van volksverhalen uit de heidense, Angelsaksische orale traditie gericht op een christelijk publiek. Er wordt vaak aangenomen dat het werk is geschreven door een christelijke monnik, omdat zij de enige leden van de Angelsaksische samenleving waren die toegang hadden tot schrijfmateriaal. De spellingen in dit enige overgebleven exemplaar van het gedicht vermengen verschillende dialecten maar zijn overwegend West-Saksisch. Het manuscript leed in 1731 onherstelbare schade bij de brand in de Cotton Library in het Ashburnham House.
Metrum[bewerken]
Het metrum van het gedicht wordt bepaald door geaccentueerde lettergrepen. Elke versregel bevat vier geaccentueerde lettergrepen, waarvan drie met alliteratie en één niet. Bovendien bevat elke regel een pauze, een caesura, die in Beowulf en in Angelsaksische poëzie in het algemeen onregelmatig is omdat deze pauze niet altijd in het midden van de regel valt.
- "Hwæt! We Gardena in geardagum
- þeodcyninga þrym gefrunon
- hu ða æþelingas ellen fremedon."
- Zie! Wij, de Speer-Denen, in dagen van weleer,
- hebben gehoord van de glorie van de koningen van het volk
- hoe de nobelen moedige daden deden.
Korte inhoud[bewerken]
In het gedicht reist Beowulf, een held van de Germaanse stam van de Geats in Zuid-Zweden, naar Denemarken om het monster Grendel te helpen verslaan. Dit gedicht over Deense en Zweedse koningen en helden werd bewaard in Engeland omdat het Engelse volk afstamt van Germaanse stammen: de Angelen, Saksen en Juten die zich vanaf de 5e eeuw in Groot-Brittannië vestigden. In de tijd dat het verhaal zich afspeelt omstreeks 700 waren deze Germaanse volkeren dus slechts enkele honderden jaren daarvoor naar Engeland geëmigreerd.
De eerste grote strijd van Beowulf is tegen Grendel, een monster dat de Scyldings terroriseert. Beowulf hoort over Grendels moorddadige tochten in het land van de Denen onder koning Hrothgar en besluit om hen te helpen. Beowulf vecht tegen Grendel in een medehal bij Herot en verwondt het monser dodelijk door het een arm af te rukken.
Uit wraak valt Grendels moeder de Denen aan. Beowulf volgt het monster naar haar onderaards nest en doodt het. Hij keert terug naar huis en wordt door de Geats tot hun koning uitgeroepen.
Vijftig jaar na zijn laatste gevecht met Grendels moeder wordt Beowulf gedwongen om tegen een draak te vechten nadat een slaaf een gouden beker uit het hol van de draak heeft gestolen. De ouder geworden Beowulf dreigt het onderspit te delven, tot hij hulp krijgt van een van zijn mannen. Samen slagen zij erin om de draak uiteindelijk te verslaan. Tijdens het gevecht met de draak is Beowulf echter dodelijk gewond geraakt. Kort daarna sterft de held. Beowulf wordt ritueel verbrand op een grote brandstapel in Geatland. Om hem te gedenken wordt een grafheuvel met een toren voor hem opgericht, die vanuit de zee zichtbaar is.
