Kaartspel/Cribbage

Uit Wikibooks

Cribbage is een van oorsprong Engels kaartspel dat in Engeland veel in pubs gespeeld wordt. Dit is vooral te merken aan etiquette van het spel. Ook in het noorden van Noord-Amerika (Alaska, Canada en de noordelijke staten van de V.S.) geniet het spel populariteit.

Het spel is bedoeld voor twee spelers maar is gemakkelijk aan te passen voor vier en eventueel voor drie spelers. Men heeft uiteraard een spel kaarten nodig (zonder jokers) en een cribbagebord.

Cribbage voor twee spelers[bewerken]

Het doel is als eerste 121 punten of meer te behalen, oftewel twee keer het bord rond wanneer gespeeld wordt op een traditioneel Engels bord (met 60 gaatjes per baan). Hiervoor worden meerdere handen gespeeld. De score wordt met behulp van pinnen (pegs) bijgehouden op het bord. Beide spelers gebruiken twee pinnen zodat niet alleen de actuele score maar ook de hoogte van de laatst bijgetelde score zichtbaar is.

De eerste deler wordt bepaald door het dek te splitsen en de bovenste kaart te draaien. Als beide spelers gelijk draaien wordt dit herhaald. 'Tien' kaarten (10, J, Q, K) gelden ook als gelijke kaarten. De speler die hierbij de laagste kaart draait begint met delen. Vervolgens worden de kaarten door de deler geschud en door de niet-deler gesplitst. De deler deelt de ander en zichzelf 6 kaarten en legt de rest van de stapel gedekt opzij. Beide spelers kiezen twee kaarten uit hun hand om in de 'crib' te leggen. De 'crib' bestaat uit vier kaarten die de deler aan het eind van de speelronde mee mag tellen voor zijn eigen punten totaal. Voordat het spel begint splitst de niet-deler nogmaals de kaarten en draait de deler de bovenste kaart om. Dit is de 'startkaart' welke tijdens het spel niet van belang is maar wel bij de hand telling. Als de startkaart een boer is heeft de deler onmiddellijk 2 punten wat ook wel 'two for his heels' (twee voor zijn hielen) genoemd wordt.

Nu worden de kaarten om de beurt gespeeld waarbij de niet-deler begint. De totale waarde van de kaarten mag niet boven de eenendertig komen (K, Q, J zijn 10 punten A is 1 punt en de overige kaarten zijn eigen waarde). Het doel tijdens het spelen van de kaarten is combinaties te maken voor punten welke dan onmiddellijk worden bijgeteld op het bord. Tijdens het spel dienen de gemaakte punten hardop genoemd te worden, indien geen punten gescoord worden geeft de speler die de kaart speelt het punten totaal dat op tafel is komen te liggen.

De volgende combinaties leveren punten op:

  • 15: Als de door jou gespeelde kaart het totaal op 15 punten brengt noteer je 2 punten.
  • 31: Ook wanneer je het totaal op 31 punten brengt noteer je 2 punten.
  • Paar: Als je een kaart neerlegt die gelijk is aan de vorige noteer je 2 punten voor een paar. Alleen twee dezelfde kaarten tellen als paar, een 10 en een K zijn dus geen paar ondanks dat ze dezelfde waarde hebben.
  • Paar Royal: Voor drie gelijke kaarten noteer je 6 punten. Let wel, deze moeten achtereenvolgens gespeeld worden.
  • Dubbele Paar Royal: Voor vier gelijke kaarten noteer je 12 punten. Net als bij een Paar Royal moeten alle vier de kaarten achtereenvolgens gespeeld worden.
  • Straat: Een straat (opeenvolgende kaarten) van drie of meer kaarten levert een gelijk aantal punten op. De volgorde van de kaarten is A, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, J, Q, K, (de aas komt dus niet zoals bij de meeste spellen na de koning) deze hoeven echter niet in volgorde gespeeld te worden als ze maar achter elkaar gelegd worden. Bijvoorbeeld: wanneer speler 1 een K neerlegt, speler 2 een J en speler 1 vervolgens een Q dan heeft speler 1 daarmee de straat J-Q-K, afgemaakt en krijgt hij daarvoor dus 3 punten. Ook kan tijdens het spelen een straat meerdere keren geteld worden doordat men er een kaart bij aanlegt en hem zodoende langer maakt. Hierbij mag het totaal van de kaarten niet de 31 overschrijden.
  • Laatste kaart: Als geen van beide spelers 31 kan maken noteert de speler die als laatste een kaart heeft gespeeld 1 punt.

Als er na de laatste kaart nog kaarten over zijn om te spelen wordt de telling opnieuw gestart. Het is aan degene die niet de laatste kaart heeft gelegd te beginnen. Let op, eventuele combinaties lopen niet door wanneer er een nieuwe telling begint, er kan dus geen straat of paar gemaakt worden met de laatste kaarten van de vorige telling.

Wanneer alle kaarten gespeeld zijn worden de ze terug genomen. Nu worden de punten van de eigen hand geteld waarbij ook de startkaart wordt meegenomen voor het maken van combinaties. Bovendien mogen de kaarten meerdere malen gebruikt worden voor het maken van combinaties. De niet-deler begint met tellen. Vervolgens telt de deler de punten in zijn eigen hand en de punten die in de 'crib' zitten. Met de volgende combinaties krijgt men punten:

  • 15: Voor iedere combinatie die op 15 punten komt noteer je 2 punten.
  • Paar: Voor een paar noteer je 2 punten. Wanneer je drie dezelfde hebt (een Paar Royal)zijn dat drie verschillende paartjes en noteer je dus 6 punten en bij vier dezelfde worden dus 12 punten genoteerd.
  • Straat: Een straat van drie of meer kaarten levert een gelijk aantal punten op. Je mag bij een straat niet van vier opeenvolgende kaarten twee straatjes van drie maken (en dus 6 punten noteren). Een straat van vier is vreemd genoeg gewoon 4 punten
  • Flush: Als je vier kaarten in je hand hebt van dezelfde soort hebt (vier klaveren, vier harten enz.) noteer je vier punten. Dit geld alleen voor de eigen kaarten en mag de startkaart niet meegeteld worden. Indien de startkaart echter van dezelfde soort is als de flush in je hand noteer je hiervoor wel een extra punt wat het totaal op 5 brengt. In de 'crib' telt een flush uitsluitend als ook de startkaart van dezelfde soort is, daarvoor noteer je dan 5 punten.
  • One For His Nob' (Een voor zijn hoofd): Als je een boer hebt van dezelfde soort als de startkaart noteer je hiervoor 1 punt.

Nadat de punten geteld neemt de niet-deler de kaarten en deelt hij de nieuwe ronde. Dit gaat net zolang door totdat iemand boven de 121 komt. Dit kan op ieder moment in het spel gebeuren en dan is het spel ook direct afgelopen. Wanneer er 'serieus' gespeeld wordt kan men nog een extra regel invoeren:'muggins'. Deze regel stelt dat wanneer de tegenstander zijn punten heeft genoemd en op het bord heeft bijgeteld maar daarbij een aantal punten is vergeten te noemen je 'muggins' (sufferd) kan roepen en vervolgens de punten voor jezelf kunt tellen.nst

Cribbage voor vier spelers[bewerken]

Deze variant is gelijk aan die voor twee spelers maar nu wordt in paren gespeeld. De partners zitten tegenover elkaar en één van de twee wordt aangewezen om de punten bij te houden op het bord. De spelers krijgen nu echter vijf in plaats van zes kaarten en moeten nu allen één kaart afleggen waardoor de 'crib' toch op vier kaarten komt. Tijdens het spel mogen partners elkaar helpen met het bijhouden van de score en samenwerken om hun score te verbeteren. Ze mogen echter niet openlijk communiceren over elkaars hand of de te spelen kaarten.

Cribbage voor drie spelers[bewerken]

Voor deze variant is een speciaal bord nodig waar de scores van alle drie de spelers op bijgehouden kunnen worden. Een tweede gewoon bord werkt ook prima uiteraard. Verder zijn de regels weer gelijk alleen krijgen ook hier alle spelers 5 kaarten in plaats van 6. Daarnaast plaatst de deler direct één kaart van de stapel in de 'crib', vervolgens leggen de drie spelers één van hun kaarten in de 'crib' waardoor het totaal weer op 4 komt. De speler links van de deler splitst de kaarten voor het draaien van de startkaart en hij is ook degene die de eerste kaart speelt. Verder speelt iedere speler in principe voor zichzelf hoewel de twee spelers met de laagste score natuurlijk wel kunnen besluiten samen te werken tegen de speler met de hoogste score.

 
Kaartspel

Barbuse - Belotten - Bezique - Bieden - Blackjack - Boerenbridge (Chinees poepen) - Bonken - Bridge - Canasta - Crapette - Cribbage - Doerak - Duizenden - Eenendertigen - Eenentwintigen - Eenenvijftigen - Ezelen - Freecell - Hartenjagen - Heugen - Jokeren - Kingen - Klaverjassen - Liegen - Manillen - Miezemauzen - Pandoeren - Patience (solitaire) - Pesten - Poker - Presidenten - Rikken - Rummy - Schutjassen - Skat - Shithead - Toepen - Vechten - Whist - Wiezen - Wippen - Zenuwen - Zwartepieten - Zwartevrouwen - Zwikken

Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.