Griekse mythologie/Hebe
Hebe (Ἥβη) was in de Oud-Griekse godsdienst de godin van de jeugd, een dochter van Zeus en Hera. Zij was schenkster van de goden op de Olympos.
Zij wordt gewoonlijk tot de dienende godheden gerekend, hoewel haar wegens haar afkomst eigenlijk een hogere plaats toekwam. Oorspronkelijk had zij als natuurgodin, als de dochter van de hemel en de reine, ijle lucht de betekenis van de bloei van de natuur in de lente.
Toen haar betrekking tot de natuur langzamerhand uit het oog verloren werd, bleef er voor haar in de godenwereld van de Olympos geen andere plaats over, dan mannen, als zij ten strijde uittrekken of uit de slag terugkeren, een verkwikkende drank toe te reiken en de vreemdelingen welkom te heten. Het was dus natuurlijk, dat aan de godin van de jeugd de taak werd opgedragen om aan de goden de nektar te schenken, waardoor zij hun onsterfelijkheid en eeuwige jeugd behielden, totdat zij hierin vervangen werd door Ganymedes. Die vervanging vond waarschijnlijk haar oorzaak in het ontstaan van de gewoonte - vooral bij de Ioniërs - om aan de tafels van de rijken, schone knapen als wijnschenkers te gebruiken.
De mythe schreef die vervanging toe aan het huwelijk van Hebe met Herakles, nadat deze zich met Hera had verzoend en onder de onsterfelijken was opgenomen. De moeilijke loopbaan van de grootste van de Griekse heroën kon geen schoner en meer verzoenend einde vinden, dan hierin, dat Hera, die hem zo heftig had vervolgd, hem haar eigen dochter, haar eigen evenbeeld, maar schoner en jeugdiger dan zij, tot gade gaf. Uit dit huwelijk kwamen twee zonen Alexiares en Aniketos. In Athene hadden Herakles en Hebe gemeenschappelijke altaren.
Voor haar moeder Hera spande Hebe de paarden in; de gewonde Ares verkwikte zij door een bad. In Phlius vereerde men haar naast en met Ganymedes en gaf men haar de naam Ganymeda.
In de beeldende kunst
[bewerken]
De beeldhouwers hebben haar niet dikwijls tot onderwerp van hun voorstellingen gekozen. Zij werd natuurlijk altijd voorgesteld als een schone, jeugdige godin, die door haar frisheid een onweerstaanbaar bekoorlijke invloed uitoefent. Gewoonlijk beeldt men haar af in een lichte, opgeschorte kleding, soms het bovenlijf geheel naakt, meestal met een drinkschaal in de hand. Soms ook de adelaar van Zeus aan haar zijde en verlustigt zich erin met deze te spelen.
Eredienst
[bewerken]In de eredienst bekleedt Hebe geen gewichtige plaats. Het schijnt, dat ze meestal te samen met haar moeder Hera werd vereerd, terwijl zij ook in nauwe betrekking stond tot Dionysos, de god van de zich eeuwig verjongende groeikracht van de natuur.