Wereldliteratuur/Griekse literatuur
De Griekse literatuur is een van de oudste ter wereld. De geschreven Griekse taal heeft een gedocumenteerde geschiedenis van 3500 jaar, de langste van alle Indo-Europese talen. De vroegst overgebleven feitelijke literatuur werd geschreven aan het begin van de Oudheid, rond 800 voor Christus: de epische gedichten van Homerus, De Ilias en De Odyssee. Dit markeerde het begin van de bloeitijd van de Griekse literatuur, die een half millennium duurde tot de tijd van Alexander de Grote rond 300 v.Chr. Maar ook al waren de hoogtijdagen voorbij, de Griekse literatuur bleef productief en is dat nog steeds.
De oude Griekse literatuur heeft een enorme invloed gehad op de latere schrijvers, in de Oudheid vooral op de Romeinse literatuur, die genres, motieven en zelfs taalkundige kenmerken ontleende aan de Griekse literatuur. Ook later is de Griekse literatuur van doorslaggevend belang geweest voor het westerse denken. De thema’s die Griekse filosofen, toneelschrijvers en historici behandelen, zijn grotendeels dezelfde thema’s die vandaag de dag nog steeds relevant zijn: de zin van het leven, liefde, politiek, het individu versus de samenleving, enz.
Overzicht
[bewerken]- Archaïsche periode (8e tot begin 5e eeuw v.Chr.)
- Homerus: Bekend om de epische gedichten 'De Ilias' en 'De Odyssee', die respectievelijk de Trojaanse oorlog en de avonturen van Odysseus uitbeelden.
- Hesiodus: auteur van 'Werken en Dagen' (Ἔργα καὶ Ἡμέραι) en 'Theogonia', gericht op het landbouwleven en de oorsprong van de goden.
- Klassieke periode (5e tot 4e eeuw v.Chr.)
Tragedieschrijvers:
- Aeschylus: Bekend van de trilogie "De Oresteia".
- Sophocles: Beroemd om "Oedipus Rex" en "Antigone."
- Euripides: Bekende werken zijn onder meer 'Medea' en 'De Bacchae'.
Blijspelschrijver:
- Aristophanes: Meester van de oude komedie, met toneelstukken als 'Lysistrata' en 'De Wolken'.
Filosofen:
- Plato: schreef dialogen zoals 'De Staat' en 'Het Symposium'.
- Aristoteles: Schreef 'Poëtica', 'Nicomacheaanse ethiek' en vele andere fundamentele teksten.
- Hellenistische periode (323 tot 31 v.Chr.)
Poëzie:
- Theocritus: Bekend om pastorale poëzie.
- Callimachus: Schreef epigrammen en hymnen.
Proza:
- Historici: Polybius documenteerde de opkomst van Rome in 'The Histories'.
- Romeinse periode (vanaf 31 v.Chr.)
- Plutarchus: Vooral bekend van 'Parallelle Levens', een serie biografieën van beroemde Grieken en Romeinen.
- Lucianus: Satiricus die dialogen en essays schreef waarin hij traditionele overtuigingen belachelijk maakte.