Leer jezelf ecologisch tuinieren/Gewone vlier
Uiterlijk
Een in de natuur voorkomende variëteit van de gewone vlier is de peterselievlier (Sambucus nigra var. laciniata), die diep ingesneden bladeren heeft.
Alle families? |
Familie: Muskuskruid (Adoxaceae) Geslacht: Vlier Soort: Sambucus nigra | ||||||||||||||
Bloei: Bloem: Meer van dezelfde kleur? |
Mei tot juli. Wit of crèmekleurig. Soms ook roze. | ||||||||||||||
Vrucht: | Rode, blauwachtige of zwarte vruchten. De vruchten zijn in september en oktober rijp. | ||||||||||||||
Bodem: Meer onder dezelfde omstandigheden? |
|
||||||||||||||
Goede buren: | Goede buren voor deze plant: Gewassen die voorkomen in de Kensoort voor de klasse van de doornstruwelen (Rhamno-Prunetea). | ||||||||||||||
Weren: | Deze plant weert Bladluis (1 kop op 2 liter water). | ||||||||||||||
Lokken: | Deze plant lokt en/of is vatbaar voor Bij, vogels. | ||||||||||||||
Gebruik: | Gekneusde bladeren bijeengebonden boven een deur of raam houden muggen op afstand. Kransen van vliertakken legt men over de hoofden van paarden om lastige vliegen op afstand te houden. Zowel bloemen als bessen worden gebruikt voor het maken van wijn; de bessen worden ook verwerkt tot jenever en jam of gelei. Ook worden de bessen gebruikt voor het verven. De bessen kunnen beter niet rauw gegeten worden aangezien ze licht giftig zijn. Ze bevatten de naar dit geslacht genoemde stof sambunigrine, die door koken onschadelijk wordt gemaakt. Van de bloemschermen kunnen vlierbloesembeignets worden gemaakt, een toetje. Hiervoor moeten deze in een beslag worden gedoopt en daarna in ruim vet goudbruin worden gebakken. Vlierbloesem laat men even trekken in water en gefilterd kan men daarvan een limonade maken die verfrissend en zweetafdrijvend werkt, ook bij verkoudheden. Dit kan ook met de jonge scheuten in de periode van Sint Jan (24 juni) die op dat moment het krachtigst zijn. Vlierbessen worden altijd gekookt, ze bevatten veel vitamines. Ze geven een pittige smaak bij het toevoegen aan kruisbessenjam. Men kan ook van vlier zelf een sterke jam maken, of siroop en bollen. Gezeefd is deze siroop het huismiddel tegen keel- en buikpijn. | ||||||||||||||
Recepten: | Recepten vind je in het Kookboek. | ||||||||||||||
Geneeskracht: | Wordt als geneeskrachtig gezien bij bloedreiniging (thee van het blad). Thee van de bloemen versterkt de afweer. Gekookte bessen versterken de stofwisseling en worden ingezet tegen ischias en reuma. Vlierbessensiroop is goed voor de keel bij een verkoudheid. Het helpt de koorts te onderdrukken bij griep. De Europese zwarte vlier is een rijke bron van plantenpigmenten en fenolische bestanddelen. Ze bevatten de flavonoïde quercetine-3-glucoside en quercetine-3-rutinoside en een groot aantal anthocyaninen, een groep fenolische bestanddelen verantwoordelijk voor de diepe rode, paarse en violette kleuren van veel fruit, groenten en dus ook vlierbessen. De anthocyanines in vlierbessen zijn cyanidine-3-sambubioside-5-glucoside, cyanidine-3,5-diglucoside, cyanidine-3-sambubioside, cyanidine-3-glucoside, cyanidine-3-rutinoside, pelargonidine-3-glucoside en pelargonidine-3-sambubioside. Na consumptie kunnen de anthocyanines in vlier de antioxidantstatus in het lichaam significant verhogen. Dierexperimenteel onderzoek en in-vitro-onderzoek heeft uitgewezen dat anthocyanines celdood (zowel apoptotische als necrotische processen) verminderen en het risico op hartinfarct verminderen door ontstekingsremmende en ontspannende effecten op de kransslagaders. | ||||||||||||||
Let op!: | Onrijpe bessen en het blad zijn giftig. | ||||||||||||||
FAQ: | Vragen en/of antwoorden over de Gewone vlier? |
Maan(d) | Werk | KK | KT | LT | VW | ZD | PA | RA |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
O | ||||||||
? | Zie vermeerderwijze. Vlieren laten zich gemakkelijk vermeerderen uit een stek van een twijg. De plant vermeerdert zich door zaad, dat met name door spreeuwen, die dol op de bessen zijn, wordt verspreid. Botanisch gezien zijn de bessen steenvruchten. |