Filosofisch woordenboek/T
Uiterlijk
- Tantra - het magische ontstaan van het leven (zowel materieel als spiritueel). Het is Sanskriet voor web of weven. De Veda's en Upanishaden bevatten tantra's.
- Tantrisme - mystieke combinatie van het hindoeïsme en boeddhisme. Deze stroming ontstond rond 700 voor Christus.
- Tao - (lett. "weg" of "geest") in de Chinese filosofie het ingeboren gegeven van leven en de oerbasis van de wereld, de wet der wetten en hoogste graad van kennis. Het begrip is uitgewerkt door Lao Tse.
- Taoïsme - Filosofische en religieuze stroming die in China in de 4e en 3e eeuw v. Chr. opkwam en op het gedachtegoed van Lao Tse was gebaseerd. Het begrip Tao staat geheel centraal. Wanneer dit al het andere overheerst, is volgens het taoïsme sprake van een volmaakte maatschappij.
- Teleologie (van het Griekse τέλος "doel" en λογία "rede") is een stroming binnen de filosofie die van alles in de (levende) natuur het doelmatige karakter en de eindigheid (finaliteit) centraal stelt. Wie gelooft in het telos van de dingen, gaat niet uit van causaliteit (oorzaak->gevolg) om acties te verklaren, maar van het doel dat het ding, het dier of de mens wil bereiken. De actie wordt met andere woorden 'verklaard' vanuit het resultaat. Een bekend voorbeeld: een eikel streeft ernaar een eik te worden.
- Theologie - Geloofsleer, leer van het geloof. Vaak uitgaand van een geloof maar het komt ook regelmatig voor dat het over geloof in het algemeen gaat.
- Theoloog - Geleerde in de Theologie of geloofsgeleerde.
- Theosofie - Theosofie, wijsheidsreligie of esoterische wijsbegeerte is een religieuze filosofie en metafysica die stelt dat alle religies pogingen van een goddelijke macht zijn om de mensheid tot grotere perfectie te brengen. Daarom stelt de theosofie dat elke religie een deel van de waarheid in zich heeft.
- Thomisme - Een aan het eind van de middeleeuwen opgekomen filosofisch-theologische stroming die de leer en het werk van Thomas van Aquino (1225-1274) voortzet. Deze filosofie is met name gebaseerd Aquino's zeer invloedrijke Summa Theologica en kan breed worden omschreven als aristotelisme toegepast op de christelijke theologie.
- Transcendentie- Een staat van hoger bewustzijn, het overstijgen van de gewone zintuiglijke waarneming. Het tegenovergestelde is immanentie.