Leer jezelf ecologisch tuinieren/Herfsttijloos

1

2

3

4

5

Herfststijlloos is een stinseplant, dus geschikt als onderbeplanting bij struiken. De Nederlandse naam zou slaan op het nog geen bladeren hebben bij de bloei. Het is een bolgewas dat lijkt op krokussen. De plant bloeit in de herfst, maar de bladeren en vruchten komen pas in het voorjaar tevoorschijn. Het is een zogenaamde droogbloeier. Dat wil zeggen dat de bol geen water opneemt en geen wortels en bladeren vormt tijdens de bloei. De bloem heeft drie stijlen en zes meeldraden en onderscheidt zich op deze wijze van de krokus.

Alle families?	Familie: Herfsttijloos (Colchicaceae) Geslacht: Colchicum Soort: Colchicum autumnale
Geschikt als/voor:	Stinseplant.
Rode lijst.	Deze in het wild voorkomende plant staat op de rode lijst in Nederland en/of België. Dat betekent dat ze kwetsbaar of (bijna) uitgestorven zijn. Zaai of plant ze en verspreid overtollig zaad.
Blad:	Bladen (na de bloeitijd in het volgende voorjaar tegelijk met de doosvrucht verschijnend) langwerpig tot lancetvormig, tot 5 cm breed, niet geplooid.
Bloei: Bloem: Meer van dezelfde kleur?	September tot november. Bloemen alleenstaand of 2-3 bijeen. Stempels paars. Bloemdek lila, zelden wit.
Vrucht:	Doosvrucht.
Hoogte/Lengte: Meer van dezelfde hoogte?	± 15 cm.
Bodem: Meer onder dezelfde omstandigheden?	Grondsoort: Voedselrijk Zon Water ◑ ≈ - ∼
Gebruik:	Er was een tijd dat kinderspeelgoed vooral door de natuur werd aangereikt. In de zaaddozen van de herfsttijloos rammelen de zaden. Kinderen plukten deze zaaddozen wel. Het werd dan een levensgevaarlijk rammelaartje. Sommige kinderen aten de zaden en overschreden de dodelijke dosis colchicine. De dodelijke dosis wordt geschat op 1 mg colchicine per lichaamsgewicht. Eén zaad bevat ongeveer 4 mg colchicine!
Geneeskracht:	Wordt als geneeskrachtig gezien bij geelzucht. In de Middeleeuwen werd de plant gezien als een toverkruid. Het dragen van de knol zou bescherming bieden tegen tandpijn en de pest. Colchicine, een alkaloïde, is een heel oud ontstekingsremmend middel dat goed tegen jicht werkt. De therapeutische breedte hiervan is echter maar klein (dat betekent dat er maar een klein verschil is tussen een werkzame en een giftige dosering). Ook werd de stof vroeger bij de behandeling van kanker gebruikt. Nu wordt alleen nog sporadisch de afgeleide stof demecolcine hiervoor gebruikt.
Let op!:	De plant is zeer giftig en mag ook niet door dieren gegeten worden. De herfsttijloos bevat op basis van drooggewicht zowel in de knol als in de bloemen en zaden 0,3-1,2 % colchicine, een sterk vergif. Het eten van vijf zaden kan dodelijk zijn.
FAQ:	Vragen en/of antwoorden over de Herfsttijloos?

Maan(d)	Werk	KK	KT	LT	VW	ZD	PA	RA
						10
8 WM							15