Naar inhoud springen

Wikibooks:Wachtruimte/Roemeens

Uit Wikibooks
Dit boek staat (tijdelijk) in de wachtruimte wegens een gebrek aan voortgang en/of minimale inhoud van het boek. Wil je dit onderwerp verder uitbreiden? Voeg dan jouw kennis toe aan het boek en verplaats het weer terug naar de hoofdnaamruimte.

Roemeens

[bewerken]

Eerst de algemene informatie.

Roemeens - Română - is een Romaanse taal die in Europa gesproken wordt door ongeveer 26 miljoen mensen. De taal is nauw verwant aan het Frans, Italiaans, Spaans, Portugees en andere Romaanse talen. Het Roemeens is een mengeling van Latijn en Dacisch en heeft in de loop der jaren een paar Slavische, Hongaarse en Turkse woorden overgenomen.

Roemenië - România - is een land dat klaar is om ontdekt te worden. Het heeft zijn communistische verleden achter zich gelaten en wordt met de minuut rijker. Het land bezit een prachtige natuur die zich uitstrekt over beeldschone bergen tot de grootste delta van Europa. Men kan niet langer beweren dat Roemenië op toeristisch vlak onderontwikkeld is; zowel 's zomers als 's winters trekken toeristen naar het Bucegi-gebergte en de Zwarte Zeekust - litoral. Vooral Mamaia aan de kust is een toeristische trekpleister geworden.

Les 1: Uitspraak

[bewerken]

We gaan beginnen! Natuurlijk beginnen we eerst met de uitspraak van een aantal letters.

In het Roemeense alfabet zitten een paar bijzondere letters, namelijk de Ă, Â, Î, Ş, Ţ.

  • de ă spreek je uit als de e in spelen
  • de â[1] heb je ook in Slavische talen, zoals in het Pools. Deze letter is lastig uit te spreken. Het is een soort van UH, maar dan diep in je keel. Het is hetzelfde als de î, alleen bevindt de â zich altijd middenin een woord en de î vooraan een woord.
  • de ş spreek je uit als sj van sjaal
  • ţ, is de ts-klank. Denk maar aan muts.

Andere opvallende letters.

  • c - als er een i of e achter komt wordt het een tsj. Anders is het een k (vergelijkbaar met het Italiaans). Als je "ke" moet zeggen komt er een 'h' tussen: 'che'.
  • g - hetzelfde als met de c. Met een i of e erachter wordt het een dzj, anders een gh (van ghost).
  • j - deze is een zj (van het Franse Jean).
  • u - oe
  • v - w
  • Klinkers worden altijd lang uitgesproken. De a is bijvoorbeeld geen ah of aa zoals in het Nederlands, maar altijd net iets ertussenin: á.

Les 2: Pers. voornaamwoorden en belangrijke zinnen

[bewerken]
Nederlands Roemeens Uitspraak
  ik eu jé-oe
  jij tu toe
  hij el jél
  zij ea
  wij noi noi
  jullie voi woi
  zij (m) ei jeej
  zij (v) ele jéllé
Nederlands Roemeens Uitspraak
  wat ce tsjé
  wie cine tsjiené
  waar unde oendé
  waarom de ce dé tsjé
  hoe cum koem
Nederlands Roemeens Uitspraak
  Ik ben Johan Eu sunt Johan jé-oe soent Johan
  Hoe gaat het Ce faci tsjé fatsj
  Ik woon in Highboro Eu locuiesc în Highboro jé-oe lok-oei-jésk uh-n Hihgboro
  Ik praat Roemeens Eu vorbesc Română jé-oe worbésk rom-uh-ne
  Wat betekent dit? Ce înseamnă asta? tsjé uh-nsámne ástá?
  Ik wil een huis kopen Eu vreau să cumpăr o casă jé-oe wrau se koemper ó cásse

Wél moet/mag je het persoonlijk voornaamwoord weglaten. Dus "eu sunt Johan" wordt "sunt Johan". "eu sunt Johan" betekent meer: ík, ík ben Johan.

Les 3: Belangrijke werkwoorden en vervoegingen

[bewerken]

Dit is een beetje ingewikkeld, bij regelmatige werkwoorden. Soms komt er bijvoorbeeld -ez achter, in andere gevallen -esc enz.

Werkwoord 1: wonen Werkwoord 2: werken Werkwoord 3: lezen Werkwoord 4: vertrekken Korte samenvatting
  Eu locuiesc Eu lucrez Eu citesc Eu plec -
  Tu locuieşti Tu lucrezi Tu citeşti Tu pleci -i
  El/Ea locuieşte El/Ea lucrează El/Ea citeşte El/Ea pleacă -eşte/eacă
  Noi locuiăm Noi lucrăm Noi cităm Noi plecăm -ăm
  Voi locuiţi Voi lucraţi Voi citiţi Voi plecaţi -ţi
  Ei/Ele locuiesc Ei/Ele lucrează Ei citesc Ei/Ele plec hetzelfde als bij ik of hij/zij.

In de volgende tabel staat onderaan ook het voltooid deelwoord. Dit is altijd "(vorm van HEBBEN)" + ..., net zoals in het Nederlands (ik heb gedaan - am făcut, jij hebt gedaan - ai făcut). Hieronder hebben we alleen de ik-vorm van 'hebben' gedaan.

Zijn Hebben Doen/Maken Schrijven Weten Zien Zal zijn Gaan
  Eu sunt Eu am Eu fac Eu scriu Eu ştiu Eu văd eu voi fi eu merg
  Tu eşti Tu ai Tu faci Tu scrii Tu ştii Tu vezi Tu vei fi Tu mergi
  El/Ea este El/Ea are El/Ea face El/Ea scrie El/Ea ştie El/Ea vede El/Ea va fi El/Ea merge
  Noi suntem Noi avem Noi facem Noi scriăm Noi ştiăm Noi vedem Noi vom fi Noi mergem
  Voi sunteţi Voi aveţi Voi faceţi Voi scriţi Voi ştiţi Voi vedeţi Voi veţi fi Voi mergeţi
  Ei/Ele sunt Ei/Ele au Ei/Ele fac Ei/Ele scriu Ei/Ele ştiu Ei/Ele văd Ei/Ele vor fi Ei/Ele merg
  Am fost Am avut Am făcut Am scris Am ştiut Am văzut - Am mers
  1. [1]. Kijk onder 'vowels' en klik op de link bij "â" voor een voorbeeld.
Cursussen van Indo-Europese talen
Afrikaans - Catalaans - Deens - Duits - Engels - Frans - Fries - Gotisch - Gronings - Italiaans - Latijn - Litouws - Nederlands - Nieuwgrieks - Noors - Oudgrieks - Perzisch - Pools - Portugees - Roemeens - Russisch - Sloveens - Spaans - Tsjechisch - Vroegmodern Engels - Welsh - West-Vlaams - Zeeuws - Zweeds
Wikipedia
Deze pagina is vrijgegeven onder de GNU Free Documentation License (GFDL) en nog niet onder CC-BY-SA. Klik hier voor meer informatie.
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.