Leer jezelf ecologisch tuinieren/Linde

Linde (Tilia) is een geslacht van bomen uit de kaasjeskruidfamilie (Malvaceae). De soorten van dit geslacht komen voor op het noordelijk halfrond in Europa, Noord-Amerika en Azië. Er worden ongeveer 25 soorten binnen dit geslacht onderscheiden.

Soorten

In de Benelux komen hoofdzakelijk de volgende soorten en soortshybriden voor:

• 
  Amerikaanse linde (Tilia americana var. americana)
• 
  Grootbladige linde of Zomerlinde (Tilia platyphyllos)
• 
  Hollandse linde (Tilia vulgaris)
• 
  Kleinbladige linde of Winterlinde (Tilia cordata)
• 
  Krimlinde (Tilia europea (x))
• 
  Zilverlinde (Tilia tomentosa)

De Hollandse linde is een soort kruising tussen de kleinbladige en de grootbladige linde. De diverse soorten kennen daarnaast diverse variëteiten. Zo is de Zwarte linde een variëteit van de Hollandse linde evenals de Koningslinde en de Krimlinde.

De kleinbladige en de grootbladige linde komen van nature in de Benelux voor. Hij geldt als een van de grootste loofbomen en heeft zijn biotoop met name in beekdalen. De linde kan zeer oud worden. De linde kan afhankelijk van de variëteit 15 tot 30 m hoog worden. De zwarte en de koningslinde worden het hoogst.

In juni bloeit de linde rijkelijk en wordt door bijen en hommels bestoven. Door voedselconcurrentie kunnen onder laatbloeiende lindebomen, vooral onder alleenstaande bomen, veel dode hommels liggen. Doordat er meer energie bij het rondvliegen verbruikt wordt dan er in de vorm van nectar verzameld kan worden, verhongeren de hommels.

De plant vermeerdert zich door zaden, stekken en door wortelopslag. Aan de steel van de bloeiwijze zit een langwerpig blaadje dat, als de rijpe vruchtjes naar beneden vallen, zorgt voor een tollende beweging, waardoor de zaden langer in de lucht blijven en dus door de wind verder verspreid kunnen worden.

De linde wordt veel gebruikt als leiboom, dan wordt hij wel leilinde genoemd. Takken worden hierbij horizontaal gebogen en aan een frame vastgemaakt. In volgende jaren worden de scheuten op de stam en scheuten die de verkeerde kant op groeien gesnoeid. Op die manier ontstaat een dicht bladerscherm dat met name in de zomer verkoeling in huis biedt. Ook knotlindes voor het beschaduwen van vee, markten of terrassen komen voor. Lindes worden veelvuldig aangeplant als herdenkingsboom.

Voordat de raffinage van suiker haar intrede deed was de linde belangrijk omdat de lindebloei veel honing produceert.

Van de bloemen van de linde kan kruidenthee gemaakt worden, in het Frans tilleuil genaamd (afgeleid van de geslachtsnaam 'Tilia').

Lindehout is een houtsoort dat zich zeer goed leent voor houtsnijwerk, draaiwerk en beeldhouwwerk, omdat het vrij zacht is, een fijne nerf heeft en gelijkmatig is opgebouwd. Het kernhout is rozewit tot geelwit en het spinthout wit tot lichtbruin. Een verse kuub hout weegt bijna 1000 kg.

Waardplant

De linde kan zeer veel last hebben van de lindebladluis. De zilverlinde heeft hier echter weinig last van. De lindbladluis scheidt honingdauw, een suikerhoudend vocht, af, waarop weer schimmels zoals roetdauw groeien. De honingdauw kan voor zeer veel overlast zorgen. Bastaardrupsen van de lindebladwesp vreten het bladmoes vanaf de onderzijde weg, skeletteren genoemd. Bij langdurige droogte en in warmteperioden kan de linde aangetast worden door spint.

Dit geslacht is waardplant voor onder andere:

• 
  Caliroa annulipes (Lindebladwesp)
• 
  Eucallipterus tiliae (Lindebladluis)
• 
  Eotetranychus tiliarum (Spint)