Naar inhoud springen

Handboek Wikimedia Commons/Deel II Voor gevorderden

Koppelingen toevoegen
Uit Wikibooks
Benodigde voorkennis:
  • Deel I Basis
  • Enige ervaring met Commons (zoeken, navigeren, categorieën)
Handboek Wikimedia Commons
Inleiding
Deel I Basis
Deel II Voor gevorderden
Afkortingen
Index

Dit deel is voor wie al ervaring heeft met Commons, zijn/haar kennis wil uitbreiden, vrijwilliger wil worden en/of gewoon snel iets wil nakijken.

Beleid en richtlijnen

[bewerken]

De Commons-gemeenschap heeft regels vastgesteld voor het gebruik van Commons. In het algemeen worden wettelijke regels, zoals die van auteursrecht, streng nageleefd. Ook vandalisme en ander slecht gedrag worden niet getolereerd. Daarnaast zijn er talloze andere beleidsregels en richtlijnen:

Beschrijvingen

[bewerken]

Op elke Commons-pagina kan in de daarvoor bestemde ruimtes tekst worden opgenomen: in bestandspagina's, categorieën, galerij-pagina's en uiteraard op Overleg- en Discussie-pagina's.

Beschrijvingen beginnen op Categorie-, Galerij- en Bestandspagina's in de regel met {{Nl|1=tekst}}. Hierbij staat "nl" voor Nederlands en in plaats van "tekst" kun je de Nederlandstalige beschrijving opnemen. Voor andere taalcodes zie Commons:Language templates. Als er beschrijvingen in meerdere talen worden opgenomen, is de volgorde alfabetisch: nl komt na en(gels).

In een beschrijving kun je alle voorkomende opmaakcodes en verwijzingen gebruiken, ook opsommingen, een tabel of een galerij, hoewel voor een galerij de voorkeur wordt gegeven aan een aparte pagina. In principe is een beschrijving niet langer dan enkele regels, het moet geen Wikipedia-artikel worden.

Als je uit een externe bron citeert, wordt het op prijs gesteld als je referenties en bronnen vermeldt. Dat kan in de regel ìn de tekst, aan het eind van het citaat, bijvoorbeeld: Bron: ..... en dan in kleine letters. Een bron kan bijvoorbeeld een boek, artikel of website zijn.

Voor details voor beschrijvingen van categorieën, bestandspagina's en galerijen: zie aldaar.

Tekstopmaak

[bewerken]

Het programma dat in Wikimedia-projecten wordt gebruikt, is helaas geen Word, maar werkt met HTML. Daarom zul je alle tekstopmaak via codes moeten aangeven. De meest gebruikte codes kun je toevoegen via snelkoppelingen. De andere zul je handmatig moeten toevoegen.

Via snelkoppelingen

[bewerken]
Toolbar
Toolbar




Als je op een pagina de tab "Bewerken" hebt aangeklikt, zie je bovenaan, net onder de naam van de file, een balk, de toolbar. Klik voor een uitgebreidere versie op "Uitgebreid".
Hier zijn snelkoppelingen (v.l.n.r.) voor Vet (V), Cursief (C), (een knop voor je handtekening, alleen op bewerkingspagina's van discussies), een koppeling naar een andere webpagina, de mogelijkheid om afbeeldingen, referenties en sjablonen op te nemen, syntax te highlighten, Speciale tekens op te nemen en Edittools (die ook onderaan de pagina staan).
Op de tweede regel (als je op "Uitgebreid hebt geklikt) zijn er buttons voor:

  • het maken van een kopje voor een nieuw hoofdstuk of een nieuwe paragraaf, hoe minder "="-tekens, hoe groter het lettertype; meer =-tekens zijn subkopjes
  • tekstopmaakt: een ongenummerde en genummerde lijst maken, code voor het invoegen van codes om ervoor te zorgen dat codes als tekst worden getoond en niet als koppeling/link, een harde return/nieuwe regel, groot lettertype, klein lettertype, superscript, subschript
  • invoegen van een galerij, doorverwijzing en tabel
  • zoeken en vervangen (uiterst rechts).

Hoe het werkt:

  • selecteer de tekst waar je iets mee wilt, klik op de betreffende button en vul het pop-up-scherm (niet voor vet/cursief) aan; òf
  • als je iets wilt invoegen: ga op de juiste plek in de tekst staan, klik op de gewenste button en vul het pop-up-scherm aan.

Handmatig

[bewerken]

Voor de uitleg over andere codes leunt Commons zwaar op de help-pagina's in de Engelstalige Wikipedia.

Links binnen Commons, naar andere Wikimediaprojecten en links naar externe websites kun je ook handmatig maken. Het algemene format binnen Commons voor Commons en andere Wikimedia-projecten is: [[x:YYYY|Yyyyy]]. Dus:

  • Dubbele vierkante haken openen en sluiten.
  • "x:" is afhankelijk van het project waarnaar verwezen wordt. De codes daarvoor zijn te vinden via:
    • Help:Interwiki linking voor de schortcuts van de projecten.
    • Voor projecten waarbij er per taal één is (zoals Wikipedia en Wikibooks) komt er een taalcode bij: Commons:Language templates. Voorbeeld van een link naar een pagina in de Nederlandstalige Wikipedia: [[w:nl:YYYY|Yyyyy]]. "w:" staat voor Wikipedia, "nl:" staat voor de Nederlandstalige. Voorbeeld: [[w:nl:Vlaamse Kunstcollectie|Vlaamse Kunstcollectie (VKC)]], dat in de tekst wordt vermeld als: Vlaamse Kunstcollectie (VKC).
  • Dan twee tekstgedeeltes gescheiden door een |. Alles wat voor "|" staat betreft de link, wat er achter staat is de tekst die de lezer te zien krijgt.
  • De link:
    • Het is gebruikelijk om de links op te nemen zonder "_" uit de URL, en juist de titel over te nemen zoals die op de betreffende pagina staat.
    • "YYYY" is een link en kan van alles zijn: een categorie, bestandspagina, galerij-pagina, Help-pagina, etc. Voorbeeld: [[c:Category:Art|Categorie:Kunst]], de leesbare tekst wordt: Categorie:Kunst.
  • De tekst achter de "|" (in het voorbeeld: Yyyyy) is in principe vrij, maar het wordt wel aanbevolen om die gelijk te houden aan de titel van de link.

Links naar externe websites hebben één vierkante haak (openen + sluiten) en de "|" is vervangen door een spatie. Voorbeeld: [https://www.overheid.nl Overheid.nl] voor Overheid.nl.

Templates

[bewerken]

Zie Commons:Templates voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Een template is een sjabloon dat ervoor zorgt dat een mini-programma wordt uitgevoerd. Je kunt ze alleen maar zien als je op "Bewerken" bovenaan klikt, ze staan tussen dubbele accolades: {{XXX}}. Voorbeelden van wat templates doen:

  • infobox tonen, een omkaderde box rechtsboven in een categorie: deze haalt per taal informatie en een foto op uit het corresponderende Wikidata-item, zie bijvoorbeeld Category:Agriculture
  • navigatiebox tonen (bovenaan een categorie, voor links naar dezelfde categorieën voor andere landen/provincies/locaties), zie bijvoorbeeld de langgerekte box bovenaan Category:Agriculture in Bulgaria
  • de bovenliggende categorieën ophalen als de betreffende categorie voorkomt in een reeks van categorieën die slechts weinig verschillen, bijvoorbeeld voor datum-categorieën; zie bijvoorbeeld de ondercategorieën van Category:Categories of the Netherlands by date; als je een nieuwe categorie wilt maken waarvan alleen het jaartal of de datum verschilt:
    • maak een nieuwe categorie-pagina aan met als voorbeeld een soortgelijke, al bestaande categorie
    • kopieer de template uit de oude categorie-bewerkingspagina
    • plak die in de nieuwe categorie-pagina
    • pas daarin de parameters aan naar die van de nieuwe categorie;
  • een boodschap tonen, bijvoorbeeld:
    • dat de betreffende categorie een hoofdcategorie is en er zo min mogelijk losse bestanden in mogen staan, zie bovenaan Category:Agriculture
    • een verwijzing naar een verwante categorie: "Zie ook Forestry" bijna bovenaan in Category:Agriculture
    • een alfabet/Inhoud als de categorie erg groot is geworden, zie Category:Agriculture bovenaan, zodat je snel kunt navigeren naar gewenste bestandpagina's die beginnen met een bepaalde letter.

Voor het zoeken naar bestaande templates: zoek direct met Template:Naam (dus zonder de {{}}) of kijk in (de ondercategorieën van) Category:Commons templates.

Voor het zoeken naar bestanden en categorieën waarin een bepaalde template voorkomt: zoek in het zoekvenster met hastemplate:xxx, waarbij xxx wordt vervangen door het eerste deel van de template, bijvoorbeeld hastemplate:delete. Meer informatie: Mediawiki/Help:CirrusSearch#Hastemplate.

Zelf een nieuw template maken:

NB Een geheel nieuwe template maken is voor ervaren programmeurs.

Categorieën voor gevorderden

[bewerken]

Zie Categorieën voor gevorderden.

Uploaden - vervolg

[bewerken]

Zie Uploaden voor gevorderden.

Bewerken van bestandspagina's

[bewerken]

Zie Bewerken van bestanden.

Galerijen

[bewerken]

Zie Galerijen.

Discussies en overleg

[bewerken]

In Commons zijn er diverse manieren om iets ter discussie te stellen, je mening te geven en te overleggen met andere Commons-deelnemers:

  1. Elke pagina heeft een Overleg-pagina: bestandspagina's, categorieën, galerij-pagina's, gebruikers (users), beleids-pagina's en Help-pagina's. Hierop kun je vragen, opmerkingen en ander commentaar achterlaten indien dit commentaar betrekking heeft op die bepaalde pagina. Maak per onderwerp een apart kopje, altijd onderaan de overige kopjes. Ping {{Ping|UserXYZ}} in ieder geval de uploader/maker en/of anderen van wie u een reactie zou willen krijgen.
  2. Categorieën worden in de regel bediscussieerd op een speciale pagina die aangemaakt wordt als iemand klikt op "Categorie bediscussiëren" in de rechterkolom van die categorie. Zie Commons:Categories for discussion voor het hoofdartikel over dit onderwerp en voor voorbeelden van discussies. Vervolg zie Een categorie nomineren voor verwijdering (alleen bediscussiëren van een categorie werkt vrijwel op dezelfde manier als nomineren voor verwijdering).
  3. Bestanden voor verwijdering nomineren (en bediscussiëren): zie Bestanden nomineren voor verwijdering.
  4. Algemene vragen kun je stellen in De Kroeg (voor Nederlandstalige kwesties) of bij de Village pump (in het Engels) voor alle andere zaken.
  5. Een Request for comment (Verzoek voor commentaar) kun je starten als je wilt discussiëren over een breder onderwerp dan één categorie of bestand, en dat van breder belang is voor Commons, zoals over beleid en richtlijnen.
  6. Undelete: Als je het niet eens bent met een (speedy) deletion: vraag op Commons:Undeletion requests om het terugdraaien ervan. Dáár kun je er ook over discussiëren.

Conventies tijdens discussies en overleggen

[bewerken]
  1. Onderteken elke bijdrage aan een discussie of overlegpagina altijd met --~~~~, waardoor je handtekening en de datum automatisch onder je bijdrage worden vermeld. Of nog gemakkelijker: klik in de toolbar op de derde icoon van links.
    1. Als iemand anders vergeten is te signeren, voeg dan toe: {{Unsigned2|11 jul 2021 16:43‎|account-naam contribuant}} (maar dan met de juiste datum en tijd, die vind je via de tab Geschiedenis weergeven).
  2. Reageren:
    1. Reageer op een bijdrage altijd op de pagina waarop de discussie is gestart of wordt gevoerd. Zo blijft de hele discussie bij elkaar en hoef je niet steeds heen-en-weer te springen om een vervolg of voorafgaand deel te kunnen lezen. Dus als iemand een boodschap achterlaat op jouw Overlegpagina, dan reageer je ook op jouw Overlegpagina. Als iemand jou pingt op een discussiepagina, dan reageer je op die discussiepagina.
    2. Reageer op de bijdrage van een ander door jouw bijdrage er onder te zetten en in te springen; inspringen doe je door een regel te beginnen met een dubbele punt :. Latere reacties beginnen met telkens één ":" extra.
    3. Blijf gedurende discussies beleefd, ook al gaat het er soms hard aan toe, veronderstel goede trouw (zie Assume good faith) totdat het tegendeel is bewezen. Houd het zakelijk, objectief en constructief. Probeer een probleem helder te krijgen, draag oplossingen aan, geef opbouwende kritiek. Baseer je op literatuur, gezaghebbende websites, Commons-regels en je eigen inzichten. Probeer consensus te bereiken en compromissen te sluiten als je er niet uitkomt. Maar er zijn ook grenzen aan vriendelijkheid, zie Not staying mellow (essay) (mellow = zacht). NB Discussies blijven altijd bewaard en kunnen ook door anderen worden gelezen. Zie ook Do not disrupt Commons to illustrate a point (Engelstalig).
    4. Meer tips: Arguments to avoid in deletion discussions (uit de Engelse Wikipedia).
  3. Sjablonen: In een discussie worden vaak korte standaard opmerkingen gemaakt. Je voegt ze zelf toe via een sjabloon:
    1. Te verwijderen = {{Vd}}
    2. Behouden = {{Vk}} of {{Keep}}
    3. Tegen = {{Contra}} of {{Oppose}}
    4. Voor = {{Pro}} of {{Agree}}
    5. Samenvoegen (van categorieën) = {{Vote merge}} of {{vmerge|Te verdwijnen categorie|Te behouden categorie}}
    6. Ik trek mijn nominatie terug = {{Withdraw}}
    7. @userX = {{Ping|userX}} (dit sjabloon genereert een alert naar UserX, waardoor hij/zij weet dat er commentaar van hem/haar wordt verwacht)
      1. meerdere users tegelijk pingen: {{Ping|Naam1|Naam2|NaamX}}
      2. Je kunt iemand op welke wiki dan ook pingen door de gebruikersnaam te linken in je bericht, bijvoorbeeld: [[Gebruiker:XYZ|XYZ]].
      3. {{reply|Username}} - om in een lange discussie duidelijk te maken op welke reactie je reageert
    8. Afgerond = {{Done}}
    9. Meer sjablonen: Commons:Polling templates; via de bovenliggende categorieën zijn meer templates voor commentaar geven beschikbaar.
  4. Structureren:
    1. Structureer langere discussies met tussenkopjes.
    2. Als een discussie lang is (veel tekst) en je het overzicht dreigt te verliezen: zet even beknopt op een rijtje wat er tot nu toe is bereikt: punten waarover overeenstemming is, welke punten nog open staan en waarover nog geen overeenstemming is. Vraag de deelnemers of dit klopt en of ze hun commentaar nog willen geven over de openstaande punten, oplossingen en hoe de bezwaren kunnen worden weggenomen. Geef ruim de tijd om te reageren, voor lange discussies en die lange tijd duren: ten minste een maand.
    3. Een voorstel kan ook helpen een discussie te structureren en/of weer vlot te trekken. Voor huis-tuin-en-keukendiscussies (die één of twee categorieën betreffen) is een voorstel voldoende. Maar als een voorstel een ingewikkeld of breed onderwerp betreft, moet bovendien een "kosten-baten analyse" worden bijgevoegd: je vermeldt dan direct na het voorstel:
      1. welke aantoonbare verbetering aan bijvoorbeeld een categorie-structuur is te verwachten;
      2. de andere gevolgen die implementatie van het voorstel zou kunnen hebben, in het bijzonder de negatieve; laat ook zien, indien van toepassing, hoe eventuele negatieve gevolgen kunnen worden verzacht;
      3. of de voordelen (uit punt 1) opwegen tegen de nadelen (uit punt 2).
    4. Soms wordt er in een discussie van alles bij gehaald, wil men de discussie uitbreiden naar verwante onderwerpen en/of categorieën en gaat de discussie zo eindeloos duren. Oplossing: focus. Breng de discussie weer terug naar de beginvraag en bestempel de rest als "out of scope of this discussion". Populair is ook de vraag of er een soortgelijke discussie over een andere categorie kan worden gestart. Trap daar niet in, laat de vragensteller dat zelf maar doen.
  5. Geen reacties/conclusie
    1. Maak een samenvatting en/of bied een overzicht van wat al is bereikt en welke vragen nog open staan. Ping daarbij de deelnemers aan de discussie.
    2. Als de initiator van de categorie nog geen reactie heeft gegeven: ping hem/haar en vraag of die zijn/haar licht wil laten schijnen over de vragen.
    3. Als je echt ten einde raad bent, en de discussie al heel lang open staat (ten minste een half jaar zonder reacties): ga te rade in de (Engelstalige of Nederlandse) Kroeg en vraag of er daar iemand is die een antwoord heeft.

Overzichten met discussies

[bewerken]

Je kunt meedoen aan lopende discussies. Kies alleen discussies uit waaraan je een zinvolle bijdrage kunt leveren, bijvoorbeeld antwoord kunt geven op openstaande vragen, een aspect belichten dat nog niet aan de orde is geweest, bronnen kunt aandragen die de discussie vooruit kan helpen of een korte samenvatting kan maken als je door de bomen het bos niet meer ziet.
Je kunt niet meer meedoen als ze zijn afgesloten, dan zul je zelf een nieuwe discussie moeten starten als je iets (opnieuw) aan de kaak wilt stellen. Verwijs dan wel naar de oude discussie.

Accounts voor gevorderden

[bewerken]

Behalve volop meedoen op Commons (en zuster-projecten), heb je met een eigen account nog enkele andere, meer persoonlijke opties:

  • Je eigen onderpagina's maken, bijvoorbeeld voor galerij-pagina's met je ge-uploade foto's (al of niet per onderwerp; je kunt hiervan links op je eigen voorpagina zetten), of een kladblokpagina om een galerij-pagina op te zetten die je later publiceert en daarna weer gebruikt voor een nieuwe opzet. Ga daarvoor naar de hoofdpagina van je account. Type vervolgens in de URL achter je accountnaam een slash en de naam van de gewenste pagina, bijvoorbeeld https://commons.wikimedia.org/wiki/User:XYZ/Kladblok (NB gebruik in plaats van XYZ je eigen username). Plaats persoonlijke galerijpagina's (bijvoorbeeld met je eigen foto's) altijd in Category:User galleries. Meer informatie: Commons:User-specific galleries, templates and categories.
  • Kijken bij welke onderdelen van Wikimedia je allemaal iets hebt gedaan:
    • https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:CentralAuth/XYZ (vul ipv XYZ je eigen username in). Toont aantallen bewerkingen per wiki.
    • https://xtools.wmcloud.org/ec/commons.wikimedia.org/XYZ (vul ipv XYZ je eigen username in). Een schat aan informatie met wat je allemaal op Commons hebt gedaan, uitgesplitst naar onderdeel, zoals aantallen edits per galerij, categorie, bestanden, ...; daarnaast datums, rechten en vele doorklikmogelijkheden naar meer informatie. Ook handig als je weet dat je ooit aan een bepaalde pagina (ook overleg-, discussie-pagina's en templates) hebt gewerkt, maar je weet de naam niet meer.
  • Overzicht van pagina's die je gecreëerd hebt, met o.a. creatiedatum, pageviews (ook te gebruiken voor andere Wikimedia-projecten).
  • Het gebruik van je uploads zien: Glamtools. Vul veld User name in, vink "Show details" aan, klik op "Do it" en scroll naar beneden. Deze tool is ook te gebruiken voor categorieën. NB Het gebruik van bestanden op Commons zelf wordt niet meegeteld, zoals in galerijen.
  • Je volglijst schonen als je vindt dat je teveel attenderingen krijgt n.a.v. wijzigingen in pagina's die je volgt. Klik op "Volglijst" helemaal rechts bovenin. Je ziet nu het aantal pagina's je volgt en een lijst met de laatste wijzigingen die gemaakt zijn voor pagina's die je volgt. Om je volglijst aan te passen zijn er verschillende manieren:
    • Klik rechts op de button "Bewerk uw volglijst". Als je minder dan ±8.000 pagina's volgt, krijg je een overzicht van alle pagina's die je volgt. Je kunt nu aanvinken welke je niet meer wil volgen en vervolgens helemaal onderaan op de button klikken om die te verwerken. Als je niet zeker van je zaak bent, kun je op de link van een pagina klikken (kies voor openen in een nieuw venster, anders loop je het risico dat je weer opnieuw kunt beginnen met aanvinken) en kijken waar de pagina over gaat.
    • Als je meer dan ±8.000 pagina's volgt, krijg je nu een Server timeout; er zijn dan teveel pagina's om te laten zien en dat kan het systeem niet aan. Ga terug naar de vorige pagina en klik rechts bovenin op "Bèta", dan op "Volglijst" en tenslotte op "Ruwe volglijst bewerken". Nu kun je gemakkelijk regels wissen door die te selecteren en te verwijderen uit de lijst. Let er wel op dat je lange titels helemáál selecteert, ook als ze op de volgende regel doorlopen. Vergeet tenslotte niet om onderaan de pagina op de button "Volglijst bijwerken" te klikken (anders is al het werk voor niets geweest). De verwijderde regels zijn nu echt uit je volglijst verwijderd.
  • Een andere gebruiker e-mailen. De normale methode voor contact met een andere Commons-gebruiker is via zijn/haar overlegpagina (of via een andere overlegpagina, zoals van een bestand of een categorie, afhankelijk van het onderwerp). Maar je kunt iemand ook een e-mail sturen, bijvoorbeeld als het om iets persoonlijks gaat. Ga daarvoor naar de gebruikerspagina van de betreffende gebruiker en klik rechts op "Deze gebruiker emailen" (onder het kopje Hulpmiddelen). Wees je er wel van bewust dat dan ook jouw e-mail-adres bij die ander bekend kan worden, namelijk als de ander jou terugmailt of als je zelf terugmailt als je zo'n e-mail ontvangt, dan wordt jouw e-mail-adres zichtbaar voor de ander. Als je dat niet wilt:
    • 1) antwoord niet via de mail, maar via de overleg-pagina van die andere gebruiker
    • 2) neem een apart e-mail-adres voor Wikimedia, bijvoorbeeld met je gebruikersnaam, vul die in bij je Voorkeuren op Commons, en voer correspondentie via dat e-mail-adres.

Over Wikidata

[bewerken]
Wikidata-logo

Zie Commons:Wikidata infobox help (in Commons, Engels) of Wikidata:Introductie (in Wikidata, Nederlands) voor de hoofdpagina's over dit onderwerp.
Wikidata is de kennisbank van Wikimedia en heeft twee doelen:

  1. Intermediair tussen de verschillende onderdelen van de Wikimedia-familie. Wikidata zorgt ervoor dat je vanuit Commons direct naar overeenkomstige Wikipedia-pagina's kunt springen, in elke gewenste taal, en andersom vanuit Wikipedia naar Commons, Wikibook, WikiWoordenboek, Wikivoyage en andere Wikimedia-projecten.
  2. Databank voor het verzamelen van gestructureerde gegevens en van links naar relevante onderdelen in andere databanken, ook uit de buitenwereld èn toegankelijk/openbaar/herbruikbaar voor de buitenwereld.

Daartoe bevat hij per onderwerp gestructureerde informatie in diverse talen, links naar items over hetzelfde onderwerp in andere Wiki-projecten (zoals Wikipedia, Wikiboek en Wikivoyage) en externe databanken, en een afbeelding die de lading dekt. Voorbeeld: Q84 (Londen).

Net als andere Wikimedia-projecten is de informatie uit Wikidata voor iedereen te gebruiken, zelfs zonder voorwaarden, want alle gegevens zijn opgeslagen met de licentie CC-O.

Zorg dat je ook bij Wikidata bent ingelogd om alle informatie in het Nederlands te kunnen lezen en om wijzigingen uit te voeren.

Wikidata-items

[bewerken]

Zie Template:Wikidata Infobox/doc (in Commons) en Help:Items (in Wikidata) voor de hoofdpagina's.
Wikidata is opgebouwd uit miljoenen items. Eén item gaat over één onderwerp. Een item is gestructureerd volgens een strakke indeling:

  1. Helemaal bovenin staan:
    1. de titel in het Nederlands als je bent ingelogd en er een Nederlandse beschrijving is, anders in het Engels
    2. daarnaast tussen () een Q-nummer, een uniek nummer (identifier) waarmee je items kunt onderscheiden, ook als het om twee dezelfde woorden gaat met verschillende betekenissen, zoals milieu (sociale omgeving en natuurlijke omgeving) en namen van geografische aanduidingen die gelijk zijn (Putten, Limburg)
    3. onder de streep staat de beschrijving en een eventuele alias.
  2. Het eerste blok bevat beschrijvingen in diverse talen.
  3. Het tweede blok heet "Verklaringen" (statements), en bevat eigenschappen van het item; zij geven antwoord op de vraag: Wat is het item, waar gaat het over? Vaak is er ook een toepasselijke afbeelding. Het belang van een toepasselijke afbeelding: de inhoud van Wikidata-items verschijnt ook bij de betreffende Commons-categorie en vaak ook op Wikipedia-pagina's. Met een goede afbeelding kan iemand in één oogopslag zien waarover de categorie of Wikipedia-pagina gaat, ook als hij/zij de taal niet goed machtig is.
  4. Vervolgens is er een blok met Identificatiecodes in externe databanken, zodat Wikidata ook echt een wereldwijde databank is.
  5. Ten slotte is er een overzicht van alle overige Wikimedia-projecten waarmee het item gelinkt is.

Je kunt in de regel niet zomaar informatie toevoegen aan een Wikidata-item, alleen in het bovenste blok kun je vrije tekst invoeren: begrippen, korte beschrijvingen en aliassen in elke gewenste taal die je hebt opgegeven in je profiel. Voor de overige blokken geldt dat je alleen mag kiezen uit reeds beschikbare waarden in een tabel. Zo zijn de items onderling verbonden, blijft de structuur gehandhaafd en zijn gegevens ook voor programma's leesbaar en te combineren.

Wikidata en Commons

[bewerken]

Wikidata is dus de verbinder tussen de verschillende Wikimediaprojecten, ook tussen Commons en bijvoorbeeld Wikipedia, Wikivoyage en Wikibooks. Dat is vooral te zien bij Commons-categorieën en galerijen. Voorbeeld: London.

  • In de linker zijbalk in een Commons-categorie of -galerij, onder het kopje "In andere talen", staan links naar de verschillende Wikipedia's.
  • In de rechter zijbalk staan onderaan links naar andere Wikimediaprojecten over hetzelfde onderwerp en naar de Engelse Wikipedia.
  • Rechts bovenaan, links van de meeste rechter zijbalk, staat vaak een Wikidata-infobox. In het onderste blok daarvan, onder "Authority control" staat het corresponderende Q-nummer van het Wikidata-item. Als je daar op klikt kom je uit in Wikidata bij dat corresponderende Wikidata-item.

De informatie hiervoor komt allmaal uit Wikidata.

Je kunt links leggen in Wikidata naar Commons en in Commons naar Wikipedia-pagina's:

  • In Wikidata, als er nog geen link is tussen een Wikidata-item en een Commons-categorie of -galerij en je wilt een Wikitdata Infobox toevoegen:
    • Zoek het juiste Wikidata-item op. Controleer goed of dit het juiste is.
      • Klik op "+ Verklaring toevoegen".
      • Vul het zoekvenster in met Commonscategorie en/of Commonsgalerij; voor beide mogen hier links gelegd worden.
      • Vul de naam in van de categorie resp. galerij.
      • Klik op V Publiceren.
    • Je bent nu nog niet klaar. Scroll helemaal naar beneden en klik op "Bewerken" naast "Andere sites"
      • Vul "c" in op het eerste invulveld; automatisch verschijnt nu "commons".
      • Vul in het tweede veld de naam in van de categorie (mèt "Category:") of van de galerijpagina. Hier mag maar één link worden gelegd: Wikidata-items die "Categorie:x" zijn, moeten hier linken naar Commons "Categorie:x"; items die 'X' zijn moeten linken naar Commons galerij 'X', tenzij er geen galerij is, dan mogen ze naar de betreffende Commons-categorie linken.
      • Klik op V Publiceren.
Het kan even duren voordat je aanvulling in Commons zichtbaar is. Klik op "hard purge" onder "Handelingen" (in de rechter kolom Hulpmiddelen) om wijzigingen direct zichtbaar te maken.
Nadat er een link is gelegd tussen een Wikidata-item en een Commons-categorie of -galerij, kun je aan een Commons-categorie of -galerij de tag {{Wikidata Infobox}} toevoegen. Hierdoor verschijnt er een infobox rechtsbovenaan in de betreffende Commons-pagina met informatie en een afbeelding uit het corresponderende Wikidata-item. Soms worden dan ook automatisch bovenliggende categorieën toegevoegd. Het gaat bijvoorbeeld om categorieën over personen; daaraan worden automatisch categorieën voor voornaam, achternaam, geboortejaar en jaar van overlijden toegevoegd (voor zover beschikbaar in Commons). De overige bovenliggende categorieën moet je nog wel zelf toevoegen. Als er een foute categorie automatisch wordt toegevoegd, verbeter dat dan in het Wikidata-item. Als je niet wilt dat er automatisch categorieën worden toegevoegd, vermeld dan de template als {{Wikidata Infobox|autocat=no}}.
Door een Wikidata-item aan te vullen, verschijnt er ook meer informatie in de infobox op Commons. Om een Wikidata-infobox uit te breiden kun je:
  • Informatie toevoegen in het eerste blok.
    • Klik op "Bewerken" rechts boven.
    • Vul de informatie aan in de door jou gekozen taal.
    • Klik op "Publiceren".
  • Een foto of andere afbeelding toevoegen:
    • Zoek in Commons een geschikte afbeelding uit die de lading dekt.
    • Klik in het betreffende Wikidata-item op "+ Verklaring toevoegen", vul in het venster afbeelding in en klik op de juiste link daaronder. Vul in het volgende venster de bestandsnaam in, zonder "File" en selecteer de juiste afbeelding. Voor logo's, icons, handtekeningen, kaarten, (gemeente-)wapens, vlaggen en enkele andere soorten afbeeldingen bestaan aparte verklaringen.
    • Klik op "Publiceren".
  • Een Verklaring aanvullen of muteren:
    • Klik steeds op de juiste link voor "Bewerken"
    • Maak de gewenste wijziging
    • Voeg ook steeds een "Bron" toe.
    • Klik op "Publiceren".
  • Een andere Verklaring toevoegen (voor gevorderde Wikidata-gebruikers). Kijk eventueel bij soortgelijke Wikidata-items voor de mogelijkheden, bijvoorbeeld bij Q5598 (Rembrandt) voor welke persoonsgebonden Verklaringen mogelijk (en gewenst) zijn als je een Wikidata-item voor een persoon wilt maken of uitbreiden. En/of raadpleeg Wikidata Property Explorer of de (verouderde) List of properties. Zie verder Help in Wikidata voor instructies.
  • In Commons een link leggen naar een Wikipedia-pagina:
    • Ga naar de linker zijbalk, helemaal onderin staat "Koppelingen bewerken". Klik daarop.
    • Je krijgt nu een pop-up venster. Vul in het veld Taal "nl" in (of een andere taal, als je een link wilt leggen naar een andere Wikipedia). Je kunt nu klikken op "nlwiki" (= Nederlandstalige Wikipedia). Klik daarop.
    • Vul in het tweede veld, Pagina, de naam van de Wikipedia-pagina in, eronder verschijnt nu de correcte naam in Wikipedia, klik daar op. Klik vervolgens op de button "Koppelen met pagina".
    • Als het goed is wordt de link nu gelegd en zie je links onderaan in de Commons-categorie "Nederlands" staan.
Het kan even duren voordat de link ook in Wikipedia is te zien.
  • In een Commons-categorie links leggen naar beschrijvingen in Wikidata, zodat de onderwerpen van de categorie in de taal van de gebuiker zichtbaar zijn, zie Category:Old county maps of Kent voor een voorbeeld. Het gaat om een template die uitsluitend is bedoeld voor samengestelde categorieën waarvoor Wikidata-items niet zijn toegestaan (anders kan er beter een Wikidata-item worden voor worden gemaakt en daarna een Wikidata Infobox aan de categorie worden toegevoegd; dit is meer een noodoplossing voor gevallen waarin dat niet mogelijk is). Methode:
    • Zoek in Wikidata de enkelvoudige termen op waaruit de naam van de categorie bestaat. Noteer de Q-nummers (in de juiste volgorde).
    • Ga naar "bewerken" in de Commons-categorie.
    • Voeg bovenaan toe: {{Main subject|Q1|Q2|Q3} en vervang Q1, Q2 en Q3 door de juiste Q-nummers in Wikidata. Je kunt op dezelfde wijze meer Q-nummers toevoegen (dus steeds "|Qn" erachter toevoegen).
    • Controleer of het goed is en publiceer.

Je inzetten als vrijwilliger

[bewerken]

Zie Welkom, paragraaf Neem deel voor de hoofdpagina over dit onderwerp.
Dat zou geweldig zijn! Het gaat vooral om orde in de chaos brengen. Dus als dat je passie is, zit je hier goed. Maar er zijn ook andersoortige werkzaamheden. Je kunt er net zoveel tijd insteken als je wilt, op tijden die jou uitkomen. Je kunt zelf je werkzaamheden kiezen en er net zoveel afwisseling in brengen als je zelf wilt: bestanden beter vindbaar maken, categoriseren, galerij-pagina's maken of aanvullen, deelnemen aan discussies, categorieën herstructureren die dat nodig hebben en wat er verder op je pad komt, in het algemeen of op jouw interessegebieden. Er is genoeg te doen. Het enige dat je nodig hebt is een Wikimedia-account, een laptop of pc met internetaansluiting, en bij voorkeur enkele specifieke vaardigheden.

Vaardigheden

[bewerken]

Voor een succesvolle deelname als vrijwilliger is het ideaal als een nieuweling vele vaardigheden bezit. In werkelijkheid heeft niemand al deze vaardigheden, maar hier is een verlanglijstje[1]:

  • redelijke schriftelijke beheersing van het Engels en overweg kunnen met een vertaalprogramma (bijvoorbeeld Google Translate of Deep Translator)
  • een brede algemene vorming (voor algemene onderhoudswerkzaamheden) en/of expertise op een bepaald terrein (bijvoorbeeld voor het beter categoriseren van bestanden op je expertise-gebied en het beantwoorden van vragen)
  • logisch en systematisch denken
  • vaardigheden van bibliothecarissen/informatiespecialisten: structureren van informatie, objectieve beschrijvingen maken, trefwoorden (categorieën) toekennen, zelf informatiestructuren uitbreiden, of de bereidheid die al doende aan te leren
  • zelfstandig kunnen werken, zelf je tijd indelen en je werkzaamheden kiezen (jezelf opdrachten of taken geven), zelf betrouwbare informatie vinden, uitzoeken hoe iets werkt of wat de beste methode is en als je het echt niet weet op de juiste plek om hulp vragen
  • maar ook weer niet te eigengereid zijn en goed kunnen inschatten wanneer je zelfstandig iets kan veranderen of het eerst moet bediscussiëren
  • zorgvuldigheid, nauwkeurig werken
  • de bereidheid en het vermogen om te leren en je aan te passen aan een gemeenschap en te handelen naar het beleid van die gemeenschap
  • een gevoel voor tact en fatsoensnormen, beleefd en to-the-point kunnen blijven óók als de discussie heftig is
  • tegen een stootje kunnen, niet altijd zul je immers je zin krijgen en er zal wel eens een nare opmerking naar je worden gemaakt (ook al is dat niet de bedoeling)
  • vertrouwd zijn met computers; een ietsiepietseltje kennis van programmeren en HTML helpt ook of de bereidheid je op beginnersniveau daarin te verdiepen, Commons heeft alléén de modus "Brontekst bewerken" en geen Visual Editor zoals Wikipedia wel heeft, dus je moet zelf allerlei codes toevoegen om de gewenste layout te bewerkstelligen; maar laat dit je niet afschrikken.

Mogelijke werkzaamheden

[bewerken]

Kies per keer waar je zin in hebt, probeer alles een keer uit en doe vooral wat bij je past en waar je plezier in hebt. Dit is een onvolledige lijst, vul hem gerust aan! En bedenk: alle kleine beetjes helpen.

  • Foto's uploaden - volg wel steeds het Stappenplan:
    • Selecteer de mooiste en beste foto's die je ooit hebt gemaakt en upload die.
    • Onderzoek in Commons welke onderwerpen nog ontbreken in de categorieën voor jouw wijk, woonplaats, streek en/of provincie. En/of kijk op Gewenste afbeeldingen voor Wikipedia. Ook in veel Wikipedia-lijsten ontbreken nog foto's, bijvoorbeeld in Lijsten van beelden.
      • Kijk in je eigen verzameling foto's of je die wellicht al gemaakt hebt en upload ze.
      • Kijk op Flickr of Openverse of daar misschien foto's van het gewenste onderwerp zijn met de juiste licentie, en hevel ze over naar Commons. Zie Media van andere websites uploaden voor de details.
      • Ga er op uit met je fototoestel en selecteer na elke trip de beste foto's voor Commons.
    • Onderzoek de beeldbank van het archief bij jou in de buurt (stadsarchief, streekarchief, provinciaal archief, streekmuseum) of er nog interessante foto's of andere afbeeldingen zijn die je in Commons zou willen opnemen.
    • Benader makers van foto's die goed zouden passen op Commons, maar niet de juiste licentie hebben, die je bijvoorbeeld op internet hebt gevonden. Zie Toestemming voor gebruik afbeelding vragen voor een voorbeeld. Zie de Engelse versie (klik rechtsboven op de Nederlandse pagina) voor meer voorbeelden.
    • Zie ook: Media van andere websites uploaden.
  • Kun je goed overweg met een tekenprogramma en/of heb je er plezier in om SVG/STL/3D model bestanden of soortgelijke formats te maken, dan kun je hier je hart ophalen. Kijk wat er nodig is en ga aan de slag! Handige programma's: Commons:Software. NB Let wel goed op of je de auteursrechten van anderen niet schendt.
  • Al surfend door Commons vind je in de regel zelf wel iets dat niet klopt of verbeterd kan worden. Ga gerust daarmee aan de slag! Bijvoorbeeld:
    • Orde op zaken stellen in een overbevolkte categorie (die meer dan 200 bestanden bevat). Hevel bestanden over naar de juiste ondercategorieën en maak eventueel nieuwe ondercategorieën aan als dat nodig is. Zie bijvoorbeeld Category:Categories requiring diffusion.
    • Beschrijvingen (in categorieën en/of bestandspagina's) aanvullen of vertalen. Als je hiervoor een externe bron gebruikt, vermeld die dan.
    • Overbodige bovenliggende categorieën verwijderen uit bestanden en categorieën, bijvoorbeeld in het geval van overcategorisatie. Als zowel een ondercategorie als de bijbehorende bovenliggende categorie is toegevoegd, dan is de laatste in de regel overbodig en kan dan verwijderd worden.
  • Categorieën toekennen aan bestandspagina's zonder categorie. Zie Categorieën toekennen - vervolg voor de instructie. Je vindt dergelijke categorieën via:
Let op:
  1. Soms verdwijnt de categorie voor uncategorized media vanzelf uit het bestand, andere keren moet je hem zelf verwijderen als je een bestand hebt gecategoriseerd.
  2. Dit betreft in de regel bestanden die nog niet beoordeeld zijn op rechtmatigheid. Het komt vaak voor dat nieuwe bestanden verwijderd worden omdat ze niet aan de Commons- en/of wettelijke voorwaarden voldoen. Als je hier tijd in steekt, kun je later teleurgesteld worden. Beoordeel daarom altijd als eerste of een bestand wel aan de voorwaarden voldoet. Notoire boosdoeners:
  • Afbeeldingen met moderne kunst waarvoor geen FOP geldt.
  • Portretfoto's van mensen die vooral zichzelf willen promoten maar die niet aan de eisen van Commons voldoen (de afgebeelde persoon is niet beroemd, heeft geen eigen Wikipedia-pagina en de foto is ook anderszins niet de moeite waard voor educatieve doeleinden). Controleer in de bestandspagina of de foto ergens wordt gebruikt (gebruik in een sandbox telt niet als "in gebruik", die kun je dus ook laten verwijderen), in dat geval kan de foto blijven. Zo niet: vermeld als reden in je verwijderingsverzoek: [[c:Commons:CSD#F10|CSD F10]] (personal photos by non-contributors).
  • Veel andere foto's in een familiale of vriendschappelijke setting vallen ook buiten de scope van Commons, tenzij ze gebruikt worden. Vermeld Out of [[Commons:Project scope]]: Commons is not private photo album. Not used. in het verwijderverzoek. Uitzonderingen: foto's van koninklijke families en andere beroemde personen met een Wikipedia-pagina.
  • Kleine foto's (onder de 100kb) en foto's waarvoor in de bestandspagina onderaan geen of zeer weinig metadata met technische gegevens zijn opgenomen (Merk camera, Belichtingstijd, ISO-waarde, e.d., oftewel: EXIF-data). Waarschijnlijk zijn dergelijke foto's niet gemaakt door degene die claimt dat hij/zij ze zelf heeft gemaakt, maar zijn ze van internet geplukt. Controleer dat. Klik daarvoor bijvoorbeeld rechtsboven op de tab Meer en vervolgens op Google Images of TinEye om te kijken of de foto voorkomt op andere websites. Vermeld in het verwijderingsverzoek bijvoorbeeld: Unlikely to be own work: small resolutions, missing EXIF en/of voeg de internet-link van de originele foto toe als je die hebt gevonden. NB Als dergelijke foto's van instituten zoals archieven afkomstig zijn, kun je deze check in de regel achterwege laten.
  • Afbeeldingen waarvan de auteur (in het blok met beschrijvingen) niet dezelfde is als de uploader èn de afbeelding niet in het publieke domein is: hiervoor moet een VRT-ticket aan wezig zijn, de procedure daarvoor moet in ieder geval gestart zijn. Als je niet zo'n melding ziet, plaats dan {{No permission since}} (zie Template:No permission since) via Bewerken bovenin het bestand.
  • Logo's:
    • Logo's waarvoor geen toestemming is gegeven om ze te verspreiden. Als er toestemming is, staat er een Permission ticket in de bestandspagina, in het blok Beschrijving, onderdeel Toestemming. Voor logo's gefotografeerd in de publieke ruimte gelden de FOP-regels. Als een logo uit niet meer dan enkele letters bestaat, in een gangbaar lettertype, waarvoor geen creativiteit is vereist, dan rust er geen auteursrecht op en kan het bestand blijven, mits het om een relevante organisatie gaat.
    • Logo's van bedrijven, groepen of andere organisaties die niet relevant voor Wikimedia-projecten zijn en alleen voor promotie-/advertentie-doeleinden zijn ge-upload, die bijvoorbeeld geen Wikipedia-pagina hebben of anderszins niet voldoen aan de "notability"-eisen.
Nomineer ze voor verwijdering en vermeld de reden voor verwijdering, met daarbij zoveel mogelijk details (link naar de foto op internet bijvoorbeeld).
  • Soms kom je vele foto's van één uploader tegen die niet zijn gecategoriseerd. Actie:
    • Ga naar de Overlegpagina van de uploader en start een nieuw onderwerp.
    • Vermeld {{Autotranslate|base=Please link images/heading}} als kopje/naam van het onderwerp.
    • Vermeld als 'tekst' alleen {{Autotranslate|1=|base=Please link images}} (en je ondertekening, maar dat gebeurt automatisch in de visuele mode).
  1. Bestanden die zijn verwijderd vanwege auteursrechtenschendingen, maar door de maker opnieuw zijn aangemaakt, nu zonder afbeelding. Oplossing: Verwijs de maker op zijn/haar Overlegpagina naar het Volunteer Response Team om te verzoeken het oude bestand te herstellen, nu mèt schriftelijke toestemming. Je kunt zo'n bestand vervolgens voordragen voor speedy deletion met code G1.
  2. Embedded files: bestanden zonder afbeelding of ander medium, alleen met tekst, tabellen of een programma. Dat hoort niet. Aan de zijkant van de file, in "Verwijzingen naar deze pagina" kun je zien in welk bestand deze file wordt aangeroepen. Neem contact op met de maker van het gerelateerde bestand en vraag om dat anders op te lossen. Vervolgens kun je een aanvraag voor een speedy deletion doen met code G1.
  3. Files met een verwijderverzoek. Hier is technisch iets fout gegaan. Voeg (opnieuw) een simple speedy template ({{SD}}) toe en vermeld de originele reden voor verwijdering.
  4. Bestanden die correct lijken (ze bevatten een afbeelding of ander medium en hebben categorieën): voer een Null edit uit (onder de tab "Meer"). Als het goed is, zijn ze de volgende keer van de lijst verdwenen.
  • Categorieën toekennen aan bestandspagina's met te weinig of te algemene categorieën. Die zijn minder gemakkelijk vindbaar. Meestal kom je ze vanzelf tegen. Vaak hebben ze als enige categorie de naam van een fotograaf zonder inhoudelijke categorieën, of alleen één of meer zeer algemene categorieën. Er staan er in ieder geval veel in ondercategorieën van Category:Categories requiring diffusion.
  • Categorieën toekennen aan bestandspagina's met foute categorieën, zie bijvoorbeeld Category:Non-empty disambiguation categories. Als je zo'n disambigue categorie hebt leeg gemaakt (d.w.z. dat je de files in de juiste categorieën hebt geplaatst), klik dan nog op Hard purge (onder Hulpmiddelen - Handelingen). Dit zorgt ervoor dat deze categorie verwijderd wordt uit Category:Non-empty disambiguation categories.
  • Galerij-pagina's maken. Bijvoorbeeld over een onderwerp dat je inspireert, over een hoofdcategorie met vele onder-categorieën waarvan de Engelse termen weinig bekend zijn, voor een categorie waarin je veel tijd hebt gestoken om hem te herstructeren of van een gebouw of kunstwerk waarvan je vindt dat er een galerij-pagina moet zijn met de mooiste foto's die je kunt vinden. Je mag zelf een onderwerp kiezen en net zoveel galerij-pagina's maken als je wilt, mits ze een "gestructureerd en betekenisvol overzicht vormen". Zorg wel dat ze enige omvang hebben, drie foto's op een rijtje is beslist onvoldoende.
    • Tip: maak een Kladblok-pagina aan voor je eigen account (type in de URL van je account achter je naam /Kladblok, bijvoorbeeld: https://commons.wikimedia.org/wiki/User:Username/Kladblok), verzamel daar de foto's die je wilt gebruiken en maak de pagina gereed voordat je de Bewerkingspagina kopieert en overhevelt naar de definitieve Galerij-pagina.
    • Nederlandse woonplaatsen waarvoor nog geen galerijpagina bestaat: zie de rode links in Flags of cities, towns and villages in the Netherlands.
  • Bestaande galerij-pagina's uitbreiden die weinig bestanden bevatten. Zie bijvoorbeeld: Korte pagina's. Voeg dan ook gelijk de juiste bovenliggende categorieën toe, zowel van de reguliere categorie(en) waar ze bijhoren, als Galerij-categorieën.
  • Een by topic-categorie op jouw vakgebied aanvullen of maken. Hoofdcategorie en voorbeelden: Category:Categories by topic. Het gaat om een overzicht van termen en onderwerpen die gangbaar zijn in een bepaald vakgebied, mits het ook Commons-categorieën zijn. Zo'n categorie kun je zien als een indexlijst die vaak achterin een studieboek staat. Aangezien wetenschappelijke termen in Commons nog wel eens verstopt zijn in een uitgebreide categorie-structuur, is zo'n pagina een mooie aanvulling om gemakkelijker een bepaalde Commons-categorie terug te kunnen vinden. Bijzonderheden/tips:
    • Overcategorisering is hier toegestaan. In principe worden alle vaktermen/onderwerpen afzonderlijk opgenomen, ook hun (klein-)kinderen indien van toepassing.
    • Ga systematisch te werk: begin bij de hoofdcategorie van het vakgebied en bekijk stuk-voor-stuk alle subcategorieën, tot de diepste laag toe, en beoordeel welke termen/onderwerpen in de by topic-categorie thuis horen. Neem aan de ene kant zoveel mogelijk termen op, maar beperk je aan de andere kant door ruis te vermijden, dat wil zeggen geen categorieën op te nemen die mensen toch wel zien als ze de juiste term hebben gevonden. In ieder geval niet opnemen:
      • Categorieën die normaliter bovenin staan, zoals "by location", "by date", "by medium", "by color" en hun subcategorieën. Sla ook categorieën over als "Videos of", "Photographs of", "XXX in art". Het gaat om de vaktermen/onderwerpen, niet om waar, wanneer en hoe ze werden uitgebeeld.
      • Categorieën met (eigen)namen, zoals van mensen, dieren, planten, locaties, producten, organisaties, planeten; neem alleen steeds hun bovenliggende verzamelcategorie op, als dat een vakterm is. Wel opnemen: wetenschappelijke modellen, ook als ze genoemd zijn naar personen.
    • Probeer een by topic-categorie te beperken tot maximaal 200 subcategorieën, liefst iets minder om ruimte te houden voor andere termen, zodat bezoekers gemakkelijk ook met Ctrl-F kunnen zoeken. Als het er meer worden, kijk dan of je hem kunt splitsen in belangrijke sub-vakgebieden.
    • Een opgenomen subcategorie bevat in ieder geval:
      • één of meer "gewone" bovenliggende categorieën, zodat die ook gevonden kan worden via de reguliere categoriestructuur van het hoofdonderwerp;
      • een korte (Engelstalige) beschrijving, in het Wikidata-item (indien aanwezig) en/of bovenaan de pagina; het gaat immers om een soort index, waarbij men gemakkelijk moet kunnen vinden waar een vakterm over gaat.
    • Omdat je deskundig bent op het vakgebied zul je ook categorieën tegenkomen waarbij je vraagtekens plaatst, bijvoorbeeld twee categorieën waarvan het onderwerp hetzelfde lijkt of een nonsens-/overbodige categorie. Start daarvoor gerust een discussie. Andere categorieën kunnen wel wat herschikking gebruiken: ga gerust je gang.
    • Plaats ten slotte in de hoofdcategorie van het vakgebied een verwijzing naar de by topic-categorie, zie bijvoorbeeld Category:Marketing.
  • Afbeeldingen verbeteren die in aangepaste vorm beter bruikbaar zouden zijn, bijvoorbeeld een watermerk verwijderen, rechtzetten als ze een beetje scheef staan (als ze goed scheef staan is dat vaak met opzet, zie Category:Intentional camera tilt) en/of een rand verwijderen als ze een (breed) kader hebben. Dit kan met behulp van de Commons:CropTool. Als het originele bestand bewaard blijft en er een nieuwe voor de aangepaste versie komt, verwijs dan in beide bestanden naar elkaar, zie Overige mutaties in bestandspagina's, Andere versies/Other versions.
  • Foto's verbeteren. Als je handig bent met een foto-programma: zie Commons:Media for cleanup.
  • Afbeeldingen toevoegen aan Wikidata-items en categorieën zonder afbeelding. Zoek steeds een mooie en representatieve foto of andere afbeelding uit. Dat mag best een stereotiepe foto zijn, het gaat er om dat in één oogopslag duidelijk is waar een onderwerp over gaat.
    • Wikidata-infoboxen: zorg dat je bij Wikidata bent ingelogd, klik in een item op "Verklaring toevoegen", zoek/scroll in het dan verschijnende zoekveld naar "afbeelding" en voeg de afbeelding toe. Voor het opsporen van Wikidata-infoboxen zonder afbeelding:
      • Category:Uses of Wikidata Infobox with no image. Tip: scroll naar de galerij-pagina's onder de streep en kies daar één of meer galerijen van je gading, dan vang je twee vliegen in één klap: (1) in een galerij-pagina staan al de mooiste/beste afbeeldingen en kun je er gemakkelijk één uitzoeken èn (2) na het toevoegen van de afbeelding is ook gelijk de Wikidata-infobox van de bijbehorende categorie van een afbeelding voorzien. Om naar het Wikidata-item te gaan: klik op de Q-code (bijna onderaan) in de Wikidata-infobox. Als je wilt zien hoe de Wikidata-infobox mèt afbeelding er in Commons uitziet en dat gebeurt niet automatisch: klik in de galerij of categorie op 'Hard purge', die zit onder de button <Meer> (rechtsboven).
        • Ook logo's, pictogrammen (icons), plattegronden en routekaarten worden als afbeeldingen gezien.
        • Als er geen geschikte afbeelding beschikbaar is èn het ook onwaarschijnlijk is dat er één in de toekomst beschikbaar komt (onderzoek dat zorgvuldig), ga dan naar het Wikidata-item, voeg het Verklaringen-veld "afbeelding" toe, vul het invulveld rechts daarvan niet in, maar klik op de drie kleine vierkantjes links van dat invulveld en kies voor geen waarde. Klik op "publiceren". Over enkele dagen verschijnt de betreffende Commons-categorie dan niet meer op de lijst Category:Uses of Wikidata Infobox with no image. Voorbeelden: Categorieën over mensen die vóór 1850 zijn overleden van wie geen portret bestaat. In dit geval kun je wel een gerelateerde afbeelding (P6802) toevoegen, bijvoorbeeld van een kunstwerk van een artiest.
      • Zoek in Commons met incategory:"Uses of Wikidata Infobox with no image" met een zelfgekozen zoekwoord
      • Kijk op Wikishootme voor rode balletjes, bijvoorbeeld straten bij jou in de buurt waarvoor je een zelfgemaakte foto uploadt of een reeds bestaande Commons-foto gebruikt. Kopieer van de uitgezochte afbeelding alleen de bestandsnaam zonder "File:", klik op het rode bolletje, plak de link in het betreffende veld en klik op Add to item.
      • Voor vragen, verzoeken en andere opmerkingen over deze categorie: Template talk:Wikidata Infobox.
    • Voor een categorie zonder infobox: klik in het uitgezochte bestand op "Gebruik dit bestand", kopieer de bovenste link, ga naar het tabblad Bewerken in de categorie, plak de link bovenaan (of net onder de Navigatie-box als die er is), pas de beschrijving aan en voeg eventueel |280px toe als het om een liggende foto gaat. Controleer of dit het gewenste resultaat oplevert en zo ja: geef een samenvatting van de wijziging en klik op "Wijzigingen publiceren".
  • Meedoen aan discussies.
    • Zie Overzichten met discussies voor de mogelijkheden. NB Laat alleen een bericht/mening achter als die iets toevoegt aan de betreffende discussie, bijvoorbeeld als je kennis van zaken hebt of een weloverwogen mening over het onderwerp.
    • Als je een beetje bedreven bent geraakt in het sluiten van discussies: Kies op Category:Categories for discussion by month een maand. Nu kom je in een overzicht van categorieën die bediscussieerd worden. Daar staan vaak ook lege categorieën bij. De bijbehorende discussies kunnen in de regel gesloten worden. Vermeld als commentaar dat de category leeg is, dat je om verwijdering zal vragen (mag met een Speedy deletion) of een redirect zult maken (wat van toepassing is). Tip: Hoe recenter de maand, hoe meer kans dat er lege categorieën zijn, waarvan je de discussies inderdaad kunt sluiten. Voor oudere maanden zijn de discussies van lege categorieën meestal ingewikkelder en kunnen ze niet zonder meer worden gesloten.
  • Categorieën toevoegen aan categorieën zonder bovenliggende categorieën, zie Niet-gecategoriseerde categorieën. Let op: veel van de daar vermelde categorieën kunnen "wezen" zijn, categorieën die ooit door iemand zijn begonnen, maar bij nader inzien toch niet gebruikt werden (bijvoorbeeld omdat er een fout in de categorie-naam was gemaakt, of omdat er al een andere, betere categorie was), en er vervolgens nooit meer naar omgekeken werd. Volg dan de procedure voor verwijdering.
  • Nieuwe categorieën maken die nog niet bestaan maar wel gewenst zijn, zie bijvoorbeeld Niet-bestaande categorieën met de meeste bestanden. Wees ook hier kritisch: is dit een gewenste categorie en is dit de juiste naam voor een categorie?
  • Kijk op Commons projects of er een project van je gading bij is en sluit je aan.
  • (Voor Nederland) RCE-categorieën helpen opruimen, zie Category:RCE suggested categories. Van RCE (Rijksdienst voor het Culturele Erfgoed) zijn ruim 400.000 foto's in Commons opgenomen. Geweldig. Dat is gebeurd met massa-acties, zonder dat in eerste instantie correcte Commons-categorieën aan de foto's zijn toegevoegd. In plaats daarvan is een soort schaduw-categoriesysteem opgezet, met de trefwoorden van de RCE-database. Die schaduw-trefwoorden worden stap-voor-stap omgezet naar reguliere Commons-categorieën. Als je zo'n bestandspagina tegenkomt, kun je de volgende acties uitvoeren (alle hulp is welkom om deze RCE-categorieën om te zetten naar reguliere Commons-categorieën!):
  1. Voeg een correcte Commons-categorie toe aan de bestandspagina. Soms is dat al gebeurd en kun je deze stap overslaan.
  2. Verwijder de RCE-categorie uit het bestand.
Doe dit totdat deze RCE-categorie leeg is en nomineer deze lege RCE-categorie dan voor verwijdering (dat mag met een speedy delete-opdracht: zet het template {{Speedydelete|Category is empty, files have been moved to correct categories}} in de categorie-pagina en verwijder alle andere tekst en codes eruit).

Soorten vrijwilligers

[bewerken]

Zie Commons:User access levels voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Naast gewone vrijwilligers zoals hierboven beschreven, zijn er nog vrijwilligers met extra taken en bevoegdheden. Via de links hieronder is er meer informatie, inclusief de procedure om zo'n functie te verkrijgen.

  • Administrators: Ervaren en betrouwbare vrijwilligers die extra onderhoudswerkzaamheden uitvoeren en daarvoor ook extra technische mogelijkheden hebben, zoals het verwijderen van bestanden en pagina's, blokkeren van gebruikers en hernoemen van bestanden. Een deel van hen is lid van het Volunteer Response Team dat o.a. Verklaringen behandelt met toestemming voor media die nog niet in het publieke domein zijn, zie Uploaden stap 9: Verklaring met toestemming versturen.
  • Bureaucrats: Een select gezelschap van ervaren en betrouwbare administrators met extra taken en extra technische mogelijkheden, zoals het toekennen en ontnemen van administrator-rechten.
  • Stewards: gebruikers met volledige toegang tot alle Wikimedia-wiki's, en met toegang tot alle rechten.

Daarnaast zijn er nog diverse rechten die kunnen worden toegekend aan gewone vrijwilligers en administrators, zie Specialised rights en Rechten van gebruikersgroepen (overzicht).

Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.