Periodiek systeem/stikstofgroep, voorkomen
 Vloeibare stikstof |
Stkstof
[bewerken]Het voorkomen van stikstof in het geheel van de aardse omgeving is heel divers. In de aardkorst is dit ongeveer 25 ppm, in de bodem gemiddeld echter maar 5 ppm. In zeewater varieert de hoeveelheid tussen de 100 en 500 ppt. Droge lucht bestaat voor ongeveer 78 % uit stikstof. Het gevolg is dan ook dat de meeste aardse stikstof voorkomt als stikstofgas. Mensen bestaan, omdat stikstof een belangrijk element is in eiwitten, voor ongeveer 2,5 % uit stikstof.[1]
 Apatiet, een fosfor-erts |
Fosfor
[bewerken]0,1 % van de aardkorst bestaat uit fosfor. Daarmee is fosfor het elfde in de rij meest voorkomende elementen. In de bodem komt het slechts tot 0,65 ppm en in zeewater 15 tot 60 ppb. In de vorm van fosfaat-ertsen, vooral als apatiet, is de bewezen voorraad200 Mt. 1,1 massaprocent van een mens bestaat uit fosfor.[2]
 Energiet, een koper-arseen-sulfide |
Arseen
[bewerken]Arsen vormt 1,5 ppm van de aardkorst en is daarmee nummer 53 op de rij meest voorkomende elementen. In bodems kan 1 tot 10 ppm arseen voorkomen, in zeewater is dat 1,6 ppb. In het menselijk lichaam komt het voor in een concentratie van 100 ppb (massa/massa). Hoewel arseen soms als element wordt aangetroffen, zijn de voornaamste bronnen toch mineralen als orpiment, realgaar, arsenopyriet en enargiet. [1]
 Stibniet, |
Antimoon
[bewerken]Antomoon vormt 0,2 ppm van de aardkorst. Het is daarmee nummer 63 op de rij meest voorkomende elementen. In bodems komt gemiddeld 1 ppm antimoon voor. Zeewater bavat 300 ppt. Mensen bevatten gemiddeld 28 ppb. Antimoon wordt meestal in verbindingen gevonden, maar in combinatie met zilver komt het ook in gedegen vorm voor.[2]
Bismuth
[bewerken]Bismuth vormt 48 ppb van de aardkorst waarmee het nummer 70 is in de rij lijst met de meest voorkomende elementen. In bodems bedraagt het gehalte ongeveer 0,25 ppm, zeewater moet het met 400 pptdoen. Bismuth wordt heet meest aangetroffen in het mineraal bismutiet, al komt het ook als element en alssulfide voor.[2]
Moscovium
[bewerken]Moscovium wordt maar in kleine aantallen atomen tegelijk in een deeltjesversneller gemaakt en komt daarbuiten niet voor.[2]
Bronnen
[bewerken]- ↑ Deze paragraaf is een vertaling van de tekst in het lemma Pnictogen op de Engelse Wikipedia, paragraaf "Occurrence" zoals deze op 17 december 2023 aanwezig was.