Onderwijs in relatie tot P2P/Kwestie 9 - Financieren

Onderwijs in relatie tot P2P

Een schematisch overzicht van de verschillende kwesties.

Situering

In klassieke vormen van educatie zijn er (in principe, en dus erg schematisch) twee manieren om te denken over de financiering van educatieve activiteiten. Ofwel gaat het in educatie om een soort publieke dienstverlening, en dan is er veelal een subsidiëring door een overheid (en dus via een herverdeling van de middelen). Subsidiëring kan dan gebeuren op basis van input (bv. aantal cursisten of (‘soort’) leerlingen, opgenomen studiepunten), op basis van output (bv. targets halen, afgeleverde diploma’s, credits of attesten) of input-output verhoudingen (bv. doorstroom, efficiëntie, …). Personeel is dan meestal rechtstreeks ‘betaald’ door een overheid. Ofwel gaat het in educatie eerder om een soort van privaat goed (dat private belangen dient), en dan is er vaak financiering via de markt, en dus ook het mechanisme van vraag en aanbod. Ook hier kan financiering op verschillende zaken betrekking hebben, maar het is de klant/afnemer die betaalt (en die daardoor ook steeds een rol speelt in beslissingen over kwaliteit). Educatie is hier in eerste instantie een soort private ondernemer, met personeel ook als ondernemers of werknemers. In P2P praktijken is er sprake van een combinatie van bovenstaande financieringsbronnen, maar vooral de introductie van een financiering op basis van ‘crowd-funding’ (en ‘sharing’). Aangezien en voor zover het gaat om een common (gemeen goed, en dus in principe bruikbaar), moet het steeds mogelijk zijn om mensen te vinden die financieel willen bijdragen.

Wie?	Hoe?	Educatie als...
Overheid	Subsidiëring	Vorm van publieke dienstverlening
Markt	Principe van vraag en aanbod	Privaat goed
Burgersamenleving (P2P)	Crowdfunding, sharing	Common, gemeen goed

Discussie

Kan P2P-educatie gefinancierd worden door de markt (potentiële gebruikers, afnemers) of door de overheid (herverdeling in functie van educatie als publiek goed), of is er enkel ruimte voor crowd-funding?

Indien een privaat bedrijf ook gebruik wil maken van de common, en zonder iets bij te dragen (financieel of in termen van bijstellen of reproduceren van de common), kan aan dat bedrijf geld gevraagd worden. Voor hen speelt de markt dan. Op die manier wordt het ook mogelijk om via de markt de bijdragen tot de common te financieren. In termen van P2P leren kan men veronderstellen dat ook crowd-funding mogelijk is voor zover P2P leren precies focust op maatschappelijk nut en dus ook gericht is op het mee-creëren van een gemeen goed. In deze logica kan men zelfs ook denken aan marktfinanciering (indien een bedrijf geïnteresseerd is), en eventueel aan overheidsfinanciering (indien de overheid het gemeen goed ziet als een publiek goed dat voor iedere burger toegankelijk moet zijn). Ook participatieve budgettering is een optie? Mensen beslissen daarbij gezamenlijk over wat er met belastinggeld in hun gemeenschap gebeurt. Dit zouden we een combinatie van overheidsfinanciering en P2P-financiering kunnen noemen.

Op basis waarvan kan of moet P2P-educatie gefinancierd worden indien de leerresultaten (doelen, uitkomsten, curricula) niet op voorhand vastliggen? Op basis van de maatschappelijke opbrengsten?

Men kan financieren op basis van maatschappelijke opbrengsten. Maar hoe wordt bepaald welke opbrengsten waardevol zijn? Is niet voor iedereen in onze samenleving de waardering van maatschappelijke opbrengsten anders? Wie heeft/krijgt de macht om hierover te beslissen (zie ook volgende vraag)? Hoe begrijpen we de rol van een leerkracht vanuit de focus op maatschappelijke opbrengsten? Op basis waarvan gaat men leerkrachten opleiden en financieren als de leerresultaten niet op voorhand vastliggen?

Hoe kan men vermijden dat de financiering (welke men ook kiest) uiteindelijk de inhoud en het proces gaat bepalen? Kan men vermijden dat geld (en tijd is vaak geld) uiteindelijk bepaalt wat belangrijk is in P2P-praktijken? Is er een mogelijkheid dat naast de financierder, de overheid ook een rol krijgt in het mee bepalen van de inhouden, vanuit het oogpunt van het gemeenschappelijk belang?

Wanneer we in educatie volgens het principe van P2P zouden gaan werken, moet een (gelijke) inbreng van iedereen mogelijk zijn. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat het niet diegenen met de meeste middelen zijn die naar eigen interesse en goeddunken het aanbod bepalen en daarbij mogelijks minder aandacht hebben voor een gemeenschappelijk belang? Is het rechtvaardig dat we onderwijs laten bepalen door iemands interesse, ook al staat deze niet noodzakelijk in het belang van iedereen? Is hier een rol weggelegd voor de overheid? Of moeten we vertrouwen op het zelfregulerende karakter van P2P-netwerken?

Kan P2P-educatie voldoende continuïteit garanderen?

Een centrale vraag is hoe we op basis van een onzeker financieringssysteem kwaliteitsvolle educatie kunnen aanbieden. Moeten we P2P-financiering zien als een vorm van financiering die de huidige subsidiëring door de overheid volledig kan vervangen of eerder als een waardevolle aanvulling op het bestaande systeem? Een belangrijk aandachtspunt hierbij is het inkomen van wie onderwijs verschaft. P2P steunt sterk op de idee van passionele productie. Mensen moeten echter ook in hun levensonderhoud kunnen voorzien. Ze hebben een inkomen nodig. Waar wordt dat geld vandaan gehaald?

Externe linken

Voor meer informatie over participatief budgetteren zie: http://systeemverandering.wordpress.com/2014/11/13/participatief-budgetteren-pb-een-voorbeeld-om-te-volgen/

voor meer informatie over crowd-funding zie: https://nl.wikibooks.org/wiki/Onderwijs_in_relatie_tot_P2P/Crowdfunding

voor meer informatie over alternatieve muntsystemen zie: http://www.torekes.be/

Gerelateerde kwesties

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ongelijke financiële mogelijkheden niet zorgen voor ongelijke toegang tot P2P-educatie (basisrecht) en/of tot ongelijke mogelijkheden om inhoud en proces te bepalen? In P2P is er niet langer sprake van verticale, hiërarchische relaties maar van horizontale relaties gebaseerd op gelijkwaardigheid. Hoe trekken we dat door naar financiering toe? Dit raakt aan de kwestie ‘Gelijkheid'

We zien P2P-financiering uitdrukkelijk ruimer dan geldelijke financiering. Ook het delen van kennis is een essentieel element van P2P-educatie. Hoe kan P2P-financiering van educatie op die manier vorm krijgen? Is dit ter vervanging van of als aanvulling op bestaande vormen van financiering? Dit raakt aan de kwestie ‘kennis'

Wie heeft binnen P2P-educatie de macht om te beslissen wat er zal onderwezen worden? Vaak zal de keuze liggen bij de personen die kunnen financieren en dus vaak meer macht hebben. Dit raakt aan de kwestie ‘macht

Wie bepaalt het curriculum? De financierder? Of kan de overheid hier ook nog een rol in spelen, ook al financiert ze niet/ minder? Hoe kan P2P-financiering zorgen voor een curriculum waarbij maatschappelijke opbrengsten (en dus algemeen i.p.v. privaat belang) voorop staan? Dit raakt aan de kwestie 'curriculum

Kernwoorden