Wikibooks:Wachtruimte/Bambara/Werkwoordvervoegingen

Dit boek staat (tijdelijk) in de wachtruimte wegens geen voortgang en/of minimale inhoud van het boek. Wil je dit onderwerp verder uitbreiden? Verplaats dan het boek weer terug naar de hoofdnaamruimte en voeg jouw kennis toe aan het boek.

Bambara

Schrift en uitspraak Grammatika Werkwoordvervoegingen Geslacht en meervoud Naamwoorden Telwoorden Vraag en antwoord Begroeting en afscheid Allerlei Literatuur en referenties

In Bambara hebben persoon en genus geen invloed op het werkwoord. Bijvoorbeeld:

Bambara	Vertaling
ne taa	ik vertrek
denmuso taa	de dochter vertrekt
anw taa	jullie vertrekken

De tijd en ontkenning zijn wel van invloed op de werkwoordvervoeging. Er wordt veelvuldig gebruik gemaakt van hulpwerkwoorden en achtervoegsel bij het werkwoord.

Hulpwerkwoorden

hulpwerkwoord	Betekenis	Vertaling
bɛ	tegenwoordige tijd, bevestigend	zijn, doen, hebben
tɛ	tegenwoordige tijd, ontkennend	zijn niet, doen niet, hebben niet
ma	voltooid tegenwoordige tijd, ontkennend	zijn niet geweest, hebben niet gedaan, hebben niet gehad
tun bɛ	onvoltooid verleden tijd, bevestigend	waren, deden, hadden
tun tɛ	onvoltooid verleden tijd, ontkennend	waren niet, deden niet, hadden niet
tun ma	voltooid verleden tijd, ontkennend	waren niet geweest, hadden niet gedaan, hadden niet gehad
bɛna	toekomende tijd, bevestigend	zullen
tɛna	toekomende tijd, ontkennend	zullen niet
tun bɛna	verleden toekomende tijd, bevestigend	zouden
tun tɛna	verleden toekomende tijd, ontkennend	zouden niet
Ni ... tun yɛ	verleden tijd, conditioneel	Als ... was geweest/had gedaan

Achtervoegsels

achtervoegsel	Betekenis
-en, -ien -len, -nen	Verleden tijd
-ra, -la, -na	Voltooid tegenwoordige tijd

Voorbeelden

Bambara	Letterlijk	Vertaling
N'bɛ taa Bamako	Ik doe gaan (naar) Bamako	Ik ga naar Bamako
A tɛ baara kɛ bi	Hij doet-niet werk uitvoeren vandaag	Hij werkt vandaag niet
Funteni tun bɛ	Warm het was	Het was warm
n bɛna a kɛ	ik zal het doen	Ik zal het doen
n tɛna a kɛ	ik zal niet het doen	Ik zal het niet doen
n tun tɛna a kɛ	ik zou niet het doen	Ik zou het niet doen
Ni ne tun y'a dɔn	Als ik had het weten, ...	Als ik het had geweten, ...
N'bɛ taara Bamako	Ik ben gegaan (naar) Bamako	Ik ben naar Bamako gegaan