Wikibooks:Wachtruimte/Bambara/Schrift en uitspraak
Er is een levendige orale traditie, dat hoofdzakelijk bestaat uit verhalen en legendes van koningen en helden. De mondelinge traditie wordt doorgegeven door de jeli (griots), die zowel vertellers, zangers en menselijke geschiedenisboeken zijn en de kunst van het lied en verhaal vele jaren hebben bestudeerd. Veel van hun liederen stammen uit een oude traditie en verhalen over het oude malineese rijk.
De geschreven literatuur in Bambara ontwikkelt zich langzaam, vanwege de overheersing van het Frans als taal van de elites. Het schrift werd ingevoerd tijdens de periode waarin de regio werd overheerst door het Franse kolonialisatie. Woyo Couloubayi stelde in 1930 een Bambara-alfabet samen met 123 karakters. Geletterdheid verspreidt zich moeizaam, vooral op het platteland.
Sinds de jaren 1970 wordt het Bambara geschreven met het Latijnse alfabet, met een aantal toegevoegde fonetische tekens als ɛ, ɔ, ɲ en ŋ). Tonaliteit wordt aangegeven met accenten.
Soms worden ook N'Ko of arabische tekens gebruikt, maar het Latijnse alfabet is gebruikelijker.
Klinkers
[bewerken]De taal heeft zeven klinkers:
| Letter | Uitspraak |
|---|---|
| a | als a in kat |
| e | als ee in mees |
| ɛ | als e in hert |
| i | als i in kip |
| ɔ | als o in bok |
| o | als o in vogel |
| u | als oe in koe |
Medeklinkers
[bewerken]De medeklinkers:
| Letter | Uitspraak |
|---|---|
| b | als b in beer |
| nb | als nb in speenbig |
| mb | als mb in djembé |
| c | als tj in tjiftjaf |
| d | als d in eend |
| f | als f in fuut |
| g | als g in het franse garçon |
| h | als h in hert |
| j | als dj in djembé |
| k | als k in koe |
| kh | als g in gans |
| l | als l in lam |
| m | als m in lam |
| n | als n in neushoorn |
| ɲ | als de nj in franjehaai |
| ŋ | als de ng in ringslang |
| p | als p in kip |
| r | als r in ral (rollende r) |
| s | als s in mus |
| t | als t in tapir |
| v | als v in vogel |
| w | als w in walvis |
| y | als j in jakhals |
| z | als z in zebra |
De 'n' aan het eind van een lettergreep wordt net als in het frans nasaal uitgesproken. De 'kh' wordt alleen in leenwoorden gebruikt. De 's' wordt in sommige regio's als 'sj' in meesje.