Wikijunior:Tijdreizen door Vlaardingen
Waar ligt Vlaardingen?Vlaardingen ligt aan de Nieuwe Maas (in de volksmond: aan de Nieuwe Waterweg), ten westen van Schiedam, ten zuiden van Delft en ten oosten van Maassluis. Vlaardingen bestaat voornamelijk uit stedelijk gebied, met uitzondering van de Broekpolder. Oorspronkelijk was hier ook bebouwing gepland, maar de polder bleek te zijn opgehoogd met een metersdikke laag vervuild havenslib afkomstig uit de Rotterdamse havens. In 2005 heeft Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland besloten dat er definitief geen bebouwing in dit natuurgebied komt.
|
Hoe is Vlaardingen ontstaan?Het gebied dat tegenwoordig Vlaardingen heet behoort tot de oudst bekende bewoonde gebieden in Nederland. Uit opgravingen blijkt dat er al ten tijde van de late Steentijd mensen in Vlaardingen woonden. Men spreekt van de Vlaardingencultuur en de periode waaruit de gevonden nederzetting dateert heet de Vlaardingen-tijd (3500 tot 2500 voor Chr.). Ook na deze periode bleef Vlaardingen bewoond. Er zijn resten van boerderijen uit de ijzertijd opgegraven, waaruit blijkt dat het gebied voor Nederland dichtbevolkt was, gerekend naar maatstaven uit die tijd. Er zijn resten van de oudste dammen van West-Europa aangetroffen, die rond 175 v. Chr. zijn aangelegd door boeren om hun land te beschermen tegen het binnendringende water uit de kreken. Er is ook een klepduiker in de vorm van een uitgeholde boomstam gevonden, met aan 1 uiteinde een klep, die rond het begin van de jaartelling moet zijn ingegraven. Daarmee is dit het oudste sluisje van West-Europa. Vanaf de tweede helft van de derde eeuw tot aan het begin van de achtste eeuw is Vlaardingen, zoals zoveel gebieden in West-Nederland, niet bewoond geweest. Pas in 726 of 727 wordt het gebied Marsum weer vermeld, als door Willibrord een kerkje wordt gesticht, waaromheen Vlaardingen ontstaat.
|
VlaardingencultuurDe Vlaardingencultuur was een waarschijnlijk mesolithische cultuur op de grens van het neolithicum. Archeologen vonden in 1958 in Vlaardingen, een gemeente in de buurt van Rotterdam, voorwerpen gevonden uit de periode tussen 3500 v. Chr. en 2500 v. Chr. de die aanduiding als afzonderlijke cultuur rechtvaardigden. Het waren gebruiksvoorwerpen, gemaakt van hout en bot (onder andere bijlen, naalden en de resten van een primitieve kano). De schalen en flessen van de Trechterbekercultuur zijn ook in het gebied van de Vlaardingencultuur aangetroffen. In de duinen bij de kust werden resten van enige boerennederzettingen gevonden. Ze hielden runderen, schapen en geiten en verbouwden wat tarwe en gerst. De jacht was minder belangrijk. Toch was het overwegend een mesolithische cultuur omdat akkerbouw in het getijdengebied tussen de mondingen van de Maas en de Rijn niet altijd mogelijk was. Dat is duidelijk te zien aan de botten van reeën, herten, beren, otters en steur die bij de nederzettingen gevonden zijn. De mensen woonden in rechthoekige, maar op veel plaatsen ook ronde, hutten van hout en leem. Resten van de Vlaardingencultuur zijn gevonden tot in Swifterbant (Flevoland).
|
Geschiedenis van VlaardingenVanaf de tweede helft van de derde eeuw tot aan het begin van de achtste eeuw is Vlaardingen, zoals zoveel gebieden in West-Nederland, niet bewoond geweest. Pas in 726 of 727 wordt het gebied Marsum weer vermeld, als er een kerkje wordt gesticht, waaromheen Vlaardingen ontstaat. In 985 krijgt graaf Dirk II van Holland een "wildernisregaal". Hij laat in Vlaardingen een grafelijk hof bouwen.
In 1018 verslaat Graaf Dirk III, met steun van de plaatselijke bevolking, tijdens de slag bij Vlaardingen, een leger van de Duitse keizer dat was gestuurd om de illegale tolheffing door Dirk III op de scheepvaart op de Maas te doen stoppen. In 1047 herhaalt de geschiedenis zich. De overstromingsramp van 21 december 1163 maakte aan de opkomst van Vlaardingen een eind. De graven van Holland vertrokken naar elders, en de ontwikkeling stagneerde.
|
Slag om VlaardingenDe Slag om Vlaardingen werd gevoerd door de Hollandse graaf Dirk III van Holland tegen de Duitse keizer Hendrik II. Tegen de zin van deze keizer, die in die tijd de leenheer van de graaf was, stelde Dirk III een tol op de rivier de Maas bij Vlaardingen. Deze tol wekte ook ongenoegen van kooplui uit het Prinsbisdom Utrecht. De Bisschop van Utrecht (toen nog deel uitmakend van het rijk der Lotharingen) riep de hulp in van de Duitse keizer. Deze zond een leger, onder leiding van Hertog Godfried van Tiel, naar Vlaardingen. Dirk III versloeg dit leger in 1018.
|
Vlaardingen krijgt stadsrechtenVlaardingen verkreeg voor of in 1273 van Graaf Floris V stadsrechten. In 1574, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, stak een groep Geuzen in opdracht van de Prins van Oranje Vlaardingen in brand om te voorkomen dat de stad in handen viel van de Spanjaarden. Hierbij werd de kerk zwaar beschadigd. De oude gemeente Zouteveen werd in 1855 bij de gemeente Vlaardingerambacht gevoegd. Vlaardingerambacht werd op zijn beurt in 1941 bij Vlaardingen gevoegd door de Duitse bezettingsmacht (Tweede wereldoorlog).
|
Belangrijke gebeurtenissenWikijunior:Tijdreizen door Vlaardingen/Belangrijke gebeurtenissen |
Vragen en opdrachten |
Beroemde personen |
Een reeks van geschiedenisboekjes voor de jeugd: Wikijuniorreeks. Delfshaven | Delft | Rotterdam | Schiedam | Vlaardingen |