Quenya/2-letter woorden

Uit Wikibooks

Quenya heeft een aantal woorden die op een lange klinker eindigen, het zijn echter allemaal woorden met maar 2 letters:

"hand"
quá "eend"
"lip"
"dag (van 24 uren)"
nyé "geblaat"
"stervensuur"
"oogbol"
tyé "thee"
"vlieg, insect"
"uil"
"sikkel, boog"
"ogenblik"
"blazen (van de wind)"

en de eigennamen en .

De volgende woorden behoren ook tot deze categorie, maar in modern Quenya klinken ze verouderd. Ze worden meestal vervangen door het rechtse woord:

"kaak",   beter: anca
"arm",   beter: ranco
"vuur",   beter: uru
"wind",   beter: vaiwa
"lucht, atmosfeer",   beter: vilwa
"vrouw",   beter: nís
"nacht",   beter: lómë
"zoon",   beter: yondo

De woorden "leeuw", "wol" en "idee" behoren niet tot deze groep omdat ze een stamvorm hebben met drie letters (zie Quenya/Speciale stamvormen).

Ze hebben enkele bijzondere kenmerken:

  • Als de naamvalsuitgang twee opeenvolgende medeklinkers bevat, dan wordt de klinker kort:
ressë "op een dag" (locatief)
i mannar "naar de handen" (allatief)
  • Bij u-dualen versmelt de –u met de eindklinker tot een tweeklank:
mau "een paar handen"
peu "een paar lippen"
  • In het meervoud versmelt de –i– eveneens met de eindklinker:
cuinen "met sikkels" (instrumentalis)
maiva "van handen" (possessief)
Bij de woorden op –é geeft dit de tweeklank –ei– die heel zeldzaam is in Quenya:
pein "aan lippen" (datief)
  • Voor de meeste van deze substantieven kennen we de genitief enkelvoud niet. De woorden op -é geven geen problemen omdat éo toegelaten is:
"dag" → réo
"lip" → péo
De woorden op -ó hebben een genitief die gelijk is aan de nominatief.

De volledige verbuiging van "uil" vind je in volgende tabel:

enkelvoud meervoud duaal part. meerv.
nominatief hór hót hóli
genitief hóron hóto hólion
possessief hóva hoiva hotwa hólíva
datief hón hoin hont hólin
ablatief hollo hollon(r) holto hólillo(n)(r)
allatief honna honnar honta hólinna(r)
locatief hossë hossen hotsë hólisse(n)
instrumentalis hónen hoinen honten hólínen
respectief hós hois hótes hólis

De u-dualen in deze groep worden als volgt verbogen (we gebruiken "lip"):

Nom. peu, Gen. peuo, Poss. peuva, Dat. peun,
Abl. peullo, All. peunna, Loc. peussë, Instr. peunen, Resp. peus.

Het gedrag van de lange klinker indien er een bezitsuitgang volgt, vind je op de pagina Quenya/Bezittelijke voornaamwoorden.



>> Quenya >> Quenya/Substantieven >> Quenya/2-letter woorden

Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.