Nederlands/Trappen van vergelijking
Trappen van vergelijking
[bewerken]In het Nederlands kunnen we dingen en personen met elkaar vergelijken. Om dat te doen gebruiken we de trappen van vergelijking. De trappen van vergelijking zijn vormen van bijvoeglijke naamwoorden of van sommige bijwoorden die gebruikt worden om eigenschappen te vergelijken. Een voorbeeld:
- We beschouwen 3 boeken:
- Een dik, zwart boek dat 500 pagina's telt en 700 gram weegt;
- Een dun, wit boekje dat 15 pagina's telt en 25 gram weegt;
- Een dik, groen boek dat 500 pagina's telt en 700 gram weegt.
Met die drie boeken maken we enkele trappen van vergelijking:
- Het zwarte boek is even dik als het groene boek;
- Het groene boek is zwaarder dan het witte boek;
- Het witte boekje is het lichtste boek.
Even dik als, zwaarder dan en het lichtste zijn de drie trappen van vergelijking die het Nederlands kent (in volgorde): de stellende trap (= de positief), de vergrotende trap (= de comparatief) en de overtreffende trap (= de superlatief).
Vorming
[bewerken]- De positief ziet eruit als de standaardvorm van een woord, voorafgegaan door "even" of "net zo" en in beide gevallen gevolgd door "als":
- Hij is even oud als zij;
- Hij weegt net zo veel als zij.
- De comparatief is de standaardvorm van een woord plus het achtervoegsel -ER. Na die vorm volgt "dan". Dat wordt dan:
- Hij is ouder dan zij;
- Hij is zwaarder dan zij.
- Als de superlatief gevolgd wordt door het substantief waarnaar het verwijst, bestaat het uit het lidwoord van hetgeen waarnaar het verwijst en uit de standaardvorm van een woord, met het achtervoegsel -STE. Bijvoorbeeld:
- Hij is de oudste man;
- Hij is het zwaarste individu.
Als de superlatief niet gevolgd wordt door het substantief waarnaar het verwijst, dan bestaat de overtreffende trap uit het lidwoord "het" en uit de standaardvorm van een woord, met het achtervoegsel -ST. Bijvoorbeeld:
- Hij is het grootst;
- Hij is het oudst.
stellende trap (positief) | vergrotende trap (comparatief) | overtreffende trap (superlatief) | |
---|---|---|---|
even ... als/ net zo ... als | ...er dan (bv. ouder dan) | ...ste (bv. de grootste)/ meeste ...e (bv. meest ironische) | |
of | ...st (bv. het grootst) |