Anorganische moleculaire stoffen

In het schema bij de naamgeving van de zouten is al aangegeven dat er in de chemie drie grote groepen verbindingen zijn, elk met zijn eigen naamgegevingsysteem.

Chemische Nomenclatuur	Anorganisch Nomenclatuur	Nomenclatuur van Zouten	Kation	Alleen metaal
				samengesteld ion
			Anion	Alleen niet-metaal
				samengesteld ion
		Nomenclatuur van Moleculaire Anorganische Verbindingen
	Organische Nomenclatuur

Dit hoofdstuk behandelt de naamgeving van de anorganische moleculaire stoffen, het blauw aangegeven stuk in bovenstaande tabel.

Moleculaire stoffen

In moleculaire stoffen worden de covalente bindingen tussen de atomen verzorgd door gedeelde paren elektronen. Dit heeft een aantal gevolgen.

De atomen van deze verbindingen vormen echte moleculen. In een oplossing blijven de atomen, anders dan bij de zouten, bij elkaar.
De buitenkant van de moleculen heeft geen goede mogelijkheid om aan andere moleculen te binden. Ook in tegenstelling tot de zouten hebben moleculaire anorganische stoffen meestal een laag smelt- en kookpunt.
In de vaste vorm zijn deze stoffen vaak wasachtig, als kaarsvet, en zeker niet bros zoals de zouten.

Smeltpunt
Kookpunt

Polaire covalente binding

Het bindingstype is covalent. Bestaat de verbinding maar uit één soort atomen dan zitten de elektronen netjes in het midden tussen de atomen. Bestaat de verbinding uit verschillende atoomsoorten, dan is de binding meer of minder polair: er is een meer positieve en een meer negatieve kant aan te wijzen. In chloormonofluoride vormt chloor de meer positieve kant van het molecuul, het fluor-atoom de meer negatieve kant.

polaire bindingen

Namen van moleculaire stoffen

Net als bij de zouten is de naamgeving gebaseerd op de verdeling van lading in het molecuul. Eerst wordt het minst elektronegatieve element genoemd. Dit gebeurt met de Nederlandse naam. Dan komt het meest elektronegatieve element met de officiële naam (kijk bij de naamgeving van anionen hoe die luidt). Omdat lang niet altijd het maximale aantal elektronen gedeeld wordt, is niet zonder meer te voorspellen hoeveel atomen van elk element in het molecuul voorkomen. Daarom wordt dit ook aangegeven in de naam. Hiervoor worden de Griekse telwoorden gebruikt.

Regel

Voorbeelden

In onderstaande tabel staan een aantal voorbeelden van de stoffen in deze groep.

Formule	Naam	Triviale naam
${\ce {H3N}}$	Triwaterstofnitride	Ammoniak
${\ce {CO}}$	Koolstofmonoöxide	koolmonoxide kolendamp
${\ce {CO2}}$	Koolstofdioxide	koolzuurgas
${\ce {SO2}}$	Zwaveldioxide
${\ce {SO3}}$	Zwaveltrioxide
${\ce {ClO2}}$	Chloordioxide
${\ce {Cl2O}}$	Dichloormonoxide

Bij bovenstaande tabel horen de volgende opmerkingen:

1. De formule van ammoniak (triwaterstofnitride) wordt vanuit het verleden meestal genoteerd als

{\ce {NH3}}

ondanks het feit stikstof elektronegatiever is dan waterstof.

2. Je ziet in de voorbeeldden dat de aanduiding "mono" voor "1" vaak weggelaten wordt. Een uitzondering daarop is het giftige koolstofmonoöxide. Om verwarring te voorkomen wordt "mono" hier juist NIET weggelaten.

3. De "o" en de "a" aan het einde van "mono", "tetra" en de volgende telwoorden wordt soms weggelaten voor de "o" van oxide:

Koolstofmonoöxide	wordt	Koolstofmonoxide
Dichloorpentaoxide	wordt	Dichloorpentoxide

4. De bollachtige vormen in de rechter kolom stellen atomen voor. Voor de verschillende atoomsoorten worden verschillende kleuren gebruikt:

Zwart: koolstof
Wit: Waterstof
Blauw: Stikstof
Rood: Zuurstof
Groen: Chloor
Geel: Zwavel

De kleurcodering is niet officieel vastgelegd, maar wordt wel heel vaak met deze betekenissen gebruikt

voorbeelden

Vorige pagina

Inhoudsopgave

Volgende pagina