Deze pagina hoort bij een Wikibook in de startfase. De inhoudsopgave staat, aan de structuur wordt nu gewerkt, en de inhoud is slechts op 15%. Gepland is: af in oktober. 'Meewerkers / meedenkers', een cartograaf of GIS-specalist en een redigeur/neerlandicus met affiniteit hiervoor zijn welkom. Reacties zijn welkom-- T.Nijeholt 16 jun 2007 14:41 (CEST)
Dit laatste deel bevat vooral links en verwijzingen naar GIS-pakketten en (al of niet vrij toegankelijke) geo-informatie om zo snel mogelijk aan de slag te kunnen. Na het gereedkomen van de overige delen, zal getracht worden om juist dít deel zo actueel mogelijk te houden.
Status van dit laatste onderdeel = 50%. Planning: Oktober 2007 af.
GIS-pakketten
- Gratis verkrijgbaar / downloadbaar zijn de volgende relatief eenvoudige GIS-viewers:
- Commercieel / volwaardige GIS-pakketten:
NB: Beide lijsten beogen niet compleet te zijn.
- Gratis (downloadbare) geo-informatie:
- Bridgis Test-data van met name de omgeving Tiel; veel verschillende gegevens; demografisch, topografisch, gemeenten, bedrijven. Voor zowel Mapinfo als ArcGIS.
- ESRI (wereldwijd/vario)
- Geodan Geografische data, geschikt voor ESRI en MapInfo te downloaden
- Kaarten van Nederland Dit zijn niet-GIS-formaten, maar formaten om bijvoorbeeld met tekenpaketten kaarten te kunnen maken. Zowel met als zonder labels van (plaats)namen.
- Mapinfo Geografische data, geschikt voor Mapinfo (gratis, wel eerst registreren)
- Maproom (wereldwijd/vario)
- Enkele leveranciers van commerciële geo-informatie (NB: deze lijst beoogt niet volledig e/o representatief te zijn):
- Geodan Diverse datasoorten, basiskaarten, geocoderen, administratieve indelingen, server-diensten, enz.
- GFK-GeoMarketing Wereldwijd digitale kaarten, administratief, grenzen, enz.
- Bridgis Kaarten, geocoderen, adreslocaties
- Kadaster Kaarten, geo-informatie, adrescoordinaten, enz.
Hieronder een lijst met tools die handig kunnen zijn voor het maken van kaarten:
- Colorbrewer Hiermee kan je in een aantal stappen (die keurig worden uitgelegd) de ideale kleuren voor choropleten en chorochromatische kaarten bepalen. Nadat het 'ideale' kleurenpalet is bepaald en door jouw getest op een imaginaire kaart zijn de 'RGB'- en 'CMYK' waarden af te lezen en te gebruiken voor je eigen kaarten.
Voorbeelden (thematische) kaarten op internet
- Atlas van Nederland. Site met "Nederland in woord en kaart", bijgehouden door Universiteit van Utrecht
- Environmental mapping tool van BP Goed om te zien hoe hier een simpele, gebruiksvriendelijke GIS, wordt gebruikt om op mondiale schaal aan te tonen richting klanten/aandelenhouders of BP in mileukundig gezien omstreden gebieden opereert of niet. De site toont zeer goede thematische kaarten, communicatief/cartografisch zeer sterk gezien de doelgroep en gezien het mondiale schaalniveau. Wat wel de vraag is of lezers niet verkeerde detailconclusies gaan trekken over individuele locaties.
- Geo-visualisatie Aan de hand van een kaart van de tocht van Napoleon naar Moskou in de winter van 1813 ('misschien wel de mooiste statistische grafiek ooit') wordt de term geo-visualisatie in al zijn verschijningsvormen uitgelegd.
- Interactieve (wereld)kaarten Van het Ministerie van Economische Zaken. Economische gegevens op een wereldkaart, mooi vormgegeven (Flash-techniek), simpele maar doeltreffende functionaliteit. Onder andere is een anamorfose te zien; een cartogram waarbij de vorm van een land behouden blijft, maar de grootte evenredig is met een bepaalde grootte; in dit geval het bruto nationaal product.
- Kaartenzaal Universiteit Utrecht
- Mapping Census 2000: The Geography of U.S. Diversity Prachtige voorbeelden van thematische kaarten uit de Atlas van de volkstelling in de VS van 2000.
- Historisch grondgebruikskaarten Nederland door Alterra / Wageningen Universiteit en Researchcentrum
- Nationale Atlas Volksgezondheid. Site van het RIVM.
- Odden's Bookmaks De Universiteit Utrecht toont hier inzage in vele oude en nieuwe kaarten
- Openbaar vervoerkaarten Voorbeelden van schematische kaarten. De geografische werkelijkheid wordt hier -beperkt- geweld aangedaan omwille van het overzicht voor de reizigers.
- Worldmapper Wereldkaarten met veel 'anamorfoses'; laat je 'mentalmap' maar op zijn kop zetten met deze kaartvoorbeelden. Hier zie je hoe groot de wereld echt is als je niet naar het oppervlakte van een land kijkt!
Overige sites / instanties
- CBS-data Sociale, economische en geografische gegevens over Nederland in tabelvorm. Uitgebreid en goed gedocumenteerd. Het betreft geen geo-informatie, maar kan goed gecombineerd worden met (gemeente) kaarten van Nederland.
- CBS-geo-informatie Met StatLine kunnen 240 regionale kerncijfers geografisch in beeld worden gebracht, ingedeeld op onder andere provincies, COROP-gebieden en gemeentes.
- De nieuwe kaart van Nederland Nirov/ Ministerie van VROM. Site toont locale en kleinschalige plannen van verschillende overheden. Middels een viewer te bekijken en te downloaden als geo-informatie, om eigen (plan)kaarten te maken.
- Edugis Goed beschreven GIS met veel geo-informatie en duidelijke uitleg. Bedoeld voor middelbaarscholieren, maar voor elke GIS-ser interessant. De gedetailleerdheid van onder andere het hoogtebestand (AHN) is prachtig.
- Dinoloket TNO, over bodem- en boorgegevens, gedeeltelijk toegankelijke data. Onder andere is dit een voorbeeld van 3D-geo-visualisatie. Met een downloadbare 'Geo3dviewer' kunnen geologische 3D-bodem-bestanden in beeld gebracht worden. Die 3D-bestanden staan ook op het Dinoloket.
- GIS-viewer Alterra door Universiteit van Wageningen. Bevat veel bodeminformatie. Zal t.z.t. met dino-loket worden samengevoegd.
- Kartografie in Nederland De website Kartografie in Nederland heeft als doel de kennis over kartografie in Nederland te bevorderen
- KICH Viewer toont monumentale en cultuur-historische waarden op een kaart. Kan als input gebruikt worden voor (lokale) kaarten. Let wel op de disclaimer.
- Risicokaarten Via deze site worden alle provinciale risicokaarten ontsloten. Meeste sites maken gebruik van de Flamingoviewer. De getoonde kaarten staan erg vol symbolen, maar zijn cartografisch wel verantwoord. Het uitzetten van onnodige kaartlagen is eenvoudig de oplossing. Risico's zijn overdacht vormgegeven in vlak-, lijn- en puntsymbolen. Zonder het lezen van de beschrijving zijn de viewers voor de gehaaste burger misschien lastig. De beschrijving per kaartlaag is echter snel op te roepen. Een voorbeeld van een flexibele, goede viewer/kaart.
- Ruimtelijk planburau Site met ruimtelijke statistische gegevens van met name Nederland. Zie bijvoorbeeld de mobiliteitsatlas van het RPB op Mobiliteitsatlas
- Ruimtelijke ontwikkeling VROM publiceert hier verschillende kaarten over de ruimtelijke ontwikkeling van Nederland. Niet interactief, wel inzoombaar. Kartografisch sterk zijn is de symbologie: die is - ook al ingezoomd op de kaarten - altijd indicatief door het gebruik van dikke lijnen, doorzichtige vlakken en grote pijlen. Individuele conclusies mag een gebruiker van deze kaart niet trekken, en hij zal dat dan ook niet doen.
- Startpagina Cartografie (wel sterk kaartgericht)
- Startpagina Geografie (wel sterk aardrijkskundig gericht)
- Startpagina GIS
- Vereniging Geo-informatie Nederland; Alles over geo-informatie. De GIN is een bundeling van krachten om de hele keten van activiteiten binnen de geo-informatie (inwinnen - bewerken - presenteren) te omvatten.
- VNBG Vereniging van Nederlandse Bedrijven in de Geodesie en Geo-informatie, o.a. met links naar deze bedrijven.
Kaartopmaak-bedrijven voor digitale en gedrukte media, beperkte selectie:
Kaartopmaal-software voor specialisten, een (beperkte) verkenning ('finishing' van hoge kwaliteitskaarten voor drukwerk):
Leuk om gezien te hebben
- De Woonomgeving Via een viewer zijn kadastrale tekeningen van 1832 te bekijken; beheerd door DIVA (Documentaire Informatievoorziening en Archiefwezen0
- Tsunami-viewer op basis van ArcExplorer Web
- Virtueel Apeldoorn. Vliegen met een luchtballon over (toekomstig) Apeldoorn. geeft aan dat ook Virtual Reality een moderne variant (visualisatietechniek of uitdrukkingsvorm) is onder Cartografie / geo-visualisatie. Zie ook de beschrijving erbij: VR in de Kartografie volgens Wikipedia.
- Interactieve VS-atlas GIS-viewer van de VS. Stel je eigen kaart samen door datalagen toe te voegen. Ruime keuze aan datasets.
Opleidingen
HBO/WO:
MBO:
- Stichting GIS@MBO Stichting promoot en ondersteunt het gebruik van GIS in het MBO. Ontwikkelt ook opleidingsmateriaal voor ROC's.
Over GIS- en kartografieopleidingen: zie ook Geo-info, 2007, nummer 7/8, bladzijde 284 - 286.
Vakbladen
Literatuur
Algemeen:
- Making Maps, A visual guide to Map Design for GIS, J. Kryger en D. Wood, 2005. Engelstalig, visueel aantrekkelijk, snel leesbaar, zie ook [1]
- Designing Better Maps, A Guide for GIS-users, C.A. Brewer, 2005. Engelstalig. Goed geïllustreerd.
- GIS-Kartografie, Opbouw en gebruik van digitale landschapsmodellen en visualisatiemodellen; R. van der Schans, 1999.
- Praktijkboek GIS, Toepassingen van Geografische Informatietechnologie; redactie Stan Geertman e.a., 1999
- Zien of lezen (Voir ou lire); Jacques Bertin, in een vertaling van René van der Schans. Bijlage bij 'Geodesia 1999-3', Uitgegeven door Stichting Geodesia.
- Geografische Informatie Systemen in ruimtelijk onderzoek; P. Hendriks en H. Ottens, 1997
- Cartography, Visualisation of Spatial Data, M.J. Kraak en F.J. Ormeling.
- How to Lie with Maps, M. Monmonier, 1996. Draait de wereld van de cartografie om, en is daardoor zeer verhelderend.
- Principles of Geographical Information Systems for Land Resources Assessment; P.A. Burrough, 1986, 1990
- Kartografie, ontwerp, produktie en gebruik van Kaarten; Ormeling en Kraak, 1987.
- Diagram en Kaart, als geografische hulpmiddelen; C.I. Wieland, 1980.
Over projecties en (met name RD-) coördinatenstelsels:
Terug naar start-pagina van dit Handboek Geo-Visualisatie
Achtergrond-informatie over dit Handboek/Wikibook
|
