Naar inhoud springen

Schaken door meesters/Basman

Koppelingen toevoegen
Uit Wikibooks

Dit boek is in ontwikkeling. Volg de wijzigingen door bij elk hoofdstuk op de ster te klikken of gebruik de toetscombinatie [alt+shift+w].

84. Spel
Schaken door meesters

Profiel

[bewerken]
London Chess Classic 2016 Day9-4 (31063941573)

Achtergrond

[bewerken]

Michael John Basman, wiens vader uit Armenië kwam, leefde in de jaren 70 van de 20e eeuw in Jerewan en werd daar stadskampioen. Later emigreerde zijn vader naar Engeland.

Hij ontving van de FIDE de International Master-titel in 1980. Hij is een productief schrijver, die veel heeft bijgedragen op het gebied van schaakopeningen. Hij staat vooral bekend om het vaak kiezen van bizarre of zelden gespeelde openingen in zijn eigen spellen zoals de Grob, de Borg (omgekeerde Grob), de St. George en The Creepy Crawly. Omdat hij die buitengewone speelstijl ook tegen grootmeesters tijdens belangrijke schaaktoernooien inzette, heeft hij nooit de titel van grootmeester bereikt .

Hij promootte het schaken door de jeugd middels het creëren van de UK Chess Challenge, een toernooi voor junioren van alle niveaus en leeftijden. Michael Basman is ook politiek actief en stelde zich meerdere malen verkiesbaar als onafhankelijke kandidaat in Kingston upon Thames.

Successen

[bewerken]
  • 1966: Hastings 3e plaats
  • 1967: Hastings 5e plaats
  • 1973: gedeelde winnaar (met William Hartston) van British Chess Championship-toernooi in Eastbourne
  • 1980: de International Master-titel.

Verwijzingen

[bewerken]

Werk

[bewerken]

Borg

[bewerken]
Wikisphere assimilated

De borg wordt nogal eens gespeeld door Star Trek fans omdat het verwijst naar de cyborg uit die serie met de boodschappen; "you will be assimilated" en "resistance is futile". De standaard opening is 1. e4 g5 maar via een andere weg kan men ook op de borg terecht komen.

De Borg is eigenlijk de Grob, maar dan voor zwart. Het is de minst populaire opening op e4 omdat het wordt gezien als nog zwakker dan de Grob want zwart heeft niet het voordeel van de eerste zet. Toch blijkt net als bij de Grob, de Borg fanatiek aanvallen vaak tot een boemerang effect te leiden wat Basman in zijn games regelmatig aantoont. Deze opening is niet vanwege zijn verrassende kracht, maar vooral vanwege het lerende karakter omdat je wordt uitgedaagd om je te leren wapenen tegen de gevaren die dreigen op de koningsflank.

Het officiële vastgelegde debuut van de Borg gebeurde tijdens een game die eindigde in remise tussen Paul Michel tegen Kurt Richter tijdens het Duitse schaakkampioenschap op 31 juli 1938 in Bad Oeynhausen.

1. c3 g5

[bewerken]

Wit opent met de Saragossa. Een ongewone opening en zeker als die wordt beantwoord met de Borg. Toch is er een voorbeeldpartij beschikbaar, waarbij de Borg wint. Het beste antwoord voor wit lijkt d4 te zijn, omdat dit meteen de zwarte loper redelijk zwak maakt als die naar g7 gaat en tegelijkertijd de pion op g5 aanvalt.

a b c d e f g h
8{{{square}}} black rook{{{square}}} black knight{{{square}}} black bishop{{{square}}} black queen{{{square}}} black king{{{square}}} black bishop{{{square}}} black knight{{{square}}} black rook8
7{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn7
6{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king6
5{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king5
4{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king4
3{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king3
2{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn2
1{{{square}}} white rook{{{square}}} white knight{{{square}}} white bishop{{{square}}} white queen{{{square}}} white king{{{square}}} white bishop{{{square}}} white knight{{{square}}} white rook1
a b c d e f g h
1. c3 g5

1. c4 g5

[bewerken]

Wit start met de Engelse opening.

a b c d e f g h
8{{{square}}} black rook{{{square}}} black knight{{{square}}} black bishop{{{square}}} black queen{{{square}}} black king{{{square}}} black bishop{{{square}}} black knight{{{square}}} black rook8
7{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn7
6{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king6
5{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king5
4{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king4
3{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king3
2{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn2
1{{{square}}} white rook{{{square}}} white knight{{{square}}} white bishop{{{square}}} white queen{{{square}}} white king{{{square}}} white bishop{{{square}}} white knight{{{square}}} white rook1
a b c d e f g h
Engelse opening

2. d4 Bg7

[bewerken]
a b c d e f g h
8{{{square}}} black rook{{{square}}} black knight{{{square}}} black bishop{{{square}}} black queen{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black knight{{{square}}} black rook8
7{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black bishop{{{square}}} black pawn7
6{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king6
5{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king5
4{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king4
3{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king3
2{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn2
1{{{square}}} white rook{{{square}}} white knight{{{square}}} white bishop{{{square}}} white queen{{{square}}} white king{{{square}}} white bishop{{{square}}} white knight{{{square}}} white rook1
a b c d e f g h
1. c4 g5 2. d4 Bg7

Het pionoffer van g5 die ontstaat door Bg7 blijkt de beste respons te zijn op d4. Een goed alternatief is h6 dat wat vaker wordt gebruikt.

1. d4 g5

[bewerken]
a b c d e f g h
8{{{square}}} black rook{{{square}}} black knight{{{square}}} black bishop{{{square}}} black queen{{{square}}} black king{{{square}}} black bishop{{{square}}} black knight{{{square}}} black rook8
7{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn7
6{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king6
5{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king5
4{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king4
3{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king3
2{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn2
1{{{square}}} white rook{{{square}}} white knight{{{square}}} white bishop{{{square}}} white queen{{{square}}} white king{{{square}}} white bishop{{{square}}} white knight{{{square}}} white rook1
a b c d e f g h
1. Borg gambiet

Als wit met de dame-pion opent, dan wordt de Borg door het pionoffer g5 het Borg Gambiet.

1. e4 g5

[bewerken]
a b c d e f g h
8{{{square}}} black rook{{{square}}} black knight{{{square}}} black bishop{{{square}}} black queen{{{square}}} black king{{{square}}} black bishop{{{square}}} black knight{{{square}}} black rook8
7{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn7
6{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king6
5{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king5
4{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king4
3{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king3
2{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn2
1{{{square}}} white rook{{{square}}} white knight{{{square}}} white bishop{{{square}}} white queen{{{square}}} white king{{{square}}} white bishop{{{square}}} white knight{{{square}}} white rook1
a b c d e f g h
1. e4 g5

De Borg verdediging of Basman verdediging. Vergelijk met de Grob opening 1. g4 d5.

2. d4 e6

[bewerken]
a b c d e f g h
8{{{square}}} black rook{{{square}}} black knight{{{square}}} black bishop{{{square}}} black queen{{{square}}} black king{{{square}}} black bishop{{{square}}} black knight{{{square}}} black rook8
7{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn7
6{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king6
5{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king5
4{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king4
3{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king3
2{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn2
1{{{square}}} white rook{{{square}}} white knight{{{square}}} white bishop{{{square}}} white queen{{{square}}} white king{{{square}}} white bishop{{{square}}} white knight{{{square}}} white rook1
a b c d e f g h
1. e4 g5 2. d4 e6

D4 is volgens schaakengines voor wit de beste verdediging tegen de Basman verdediging (1.6 voordeel) en e6 de beste respons. Als wit dan een ontwikkel zet doet als Nc3 dan kan zwart het beste d5 inbrengen. Na de wissel kan zwart meestal het beste de loper op Be6 zetten, hoewel ook de loper op Bg7 of het paard naar Nb6 alternatieven zijn.

2. d4 h6

[bewerken]
a b c d e f g h
8{{{square}}} black rook{{{square}}} black knight{{{square}}} black bishop{{{square}}} black queen{{{square}}} black king{{{square}}} black bishop{{{square}}} black knight{{{square}}} black rook8
7{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black king7
6{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn6
5{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king5
4{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king4
3{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king3
2{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn2
1{{{square}}} white rook{{{square}}} white knight{{{square}}} white bishop{{{square}}} white queen{{{square}}} white king{{{square}}} white bishop{{{square}}} white knight{{{square}}} white rook1
a b c d e f g h
1. e4 g5 2. d4 h6 of 1. d4 h6 2. e4 g5

Uit de voorbeelden van de wedstrijden van Michael Basman zien we dat hij op d4 vaak met h6 de aangevallen pion verdedigt. Men kan deze positie ook bereiken door de nog minder vaak voorkomende respons op d4 met h6. De witte koning op e1 kan een dubbele aanval van de zwarte dame verwachten als zwart na e5 de pion slaat met d4.

  • Bd3: Bg7 is gelijkwaardig aan Ne6 als reactie hierop. Wit staat er positioneel beter voor.
  • Bc4: Wit kan proberen te gaan voor de Herdersmat op f7 door Bc4 en daarna Qf3 of Qh5 wat eenvoudig door Nf6 of e6 is te pareren. Deze voortvarende aanval leidt in de praktijk tot verlies voor wit, zoals in deze wedstrijd.
  • H4: Omdat de zwarte pionnen aan de koningszijde zwak zijn kan men de structuur doorbreken met h4. Zwart kan de pion slaan gxh4 zoals Basman deed tegen Jon Speelman tijdens het Brits kampioenshap in 1980, maar moet dan oppassen met het inbrengen van de zwarte loper op bg7. Want dan zou door e5 zwart's paard in de verdrukking komen en kan daardoor de witte koningin onbelemmerd naar h5 gaan. Als zwart op h4 reageert met g4 dan spreekt men van de Troon gambiet. De bedoeling van dit pionoffer is de koningin uit de tent te lokken om haar vervolgens op te jagen.
a b c d e f g h
8{{{square}}} black rook{{{square}}} black knight{{{square}}} black bishop{{{square}}} black queen{{{square}}} black king{{{square}}} black bishop{{{square}}} black knight{{{square}}} black rook8
7{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black king7
6{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn6
5{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king5
4{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black pawn{{{square}}} white pawn4
3{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} black king3
2{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king{{{square}}} black king{{{square}}} white pawn{{{square}}} white pawn{{{square}}} black king2
1{{{square}}} white rook{{{square}}} white knight{{{square}}} white bishop{{{square}}} white queen{{{square}}} white king{{{square}}} white bishop{{{square}}} white knight{{{square}}} white rook1
a b c d e f g h
Troon gambiet

2. h4 g4

[bewerken]

Wit kan ook meteen met h4 reageren, zoals Alireza Firouzja deed tegen Magnus Carlsen in een bullet-wedstrijd op Lichess in juni 2019. Waarop Carlsen met een snelle variant tot de Troon gambiet kwam met g4.

2. Bc4 h6

[bewerken]

2. Be2 Nf6

[bewerken]

Ongebruikelijke reactie van wit. Beste zet voor zwart is Nf6, waarbij zwart de pion dekt als wel h5 en g4 de uitloop velden van de witte loper.

Voorbeelden

[bewerken]
Borg dockingstation
  • Zie Lichess study "Basman: Morrison, Chris (2240) - Basman, Michael J (2400)"
  • Christopher Morrison - Michael John Basman (4 september 1981)
  • 1. e4 g5 2. d4 h6 3. Bd3 Bg7 4. Ne2 c5 5. c3 Nc6 6. dxc5 b6 7. cxb6 Qxb6 8. O-O Nf6 9. Nd2 Ne5 10. Nc4 Nxc4 11. Bxc4 Bb7 12. Ng3 e6 13. Bd3 g4 14. Be3 Qc7 15. f3 h5 16. fxg4 Nxg4 17. Qf3 O-O-O 18. Bd4 Be5 19. Bxe5 Nxe5 20. Qe3 Rdg8 21. Ne2 f5 22. Bc2 fxe4 23. Bxe4 d5 24. Bf3 Kb8 25. Nd4 Ng4 26. Bxg4 hxg4 27. g3 e5 28. Nb5 d4 29. Nxc7 dxe3 30. Ne6 Rxh2 31. Kxh2 Rh8+ 32. Kg1 Rh1# { 0-1 Zwart wint door schaakmat. } 0-1
  • Zie Lichess study "Basman: Philip Maurice Giulian - Michael John Basman"
  • Philip Maurice Giulian - Michael John Basman (Troon open 1986)
  • 1. d4 h6 2. e4 g5 3. h4 g4 4. Qxg4 d5 5. Qe2 dxe4 6. Qxe4 Nf6 7. Qd3 Nc6 8. c3 Qd5 9. Nf3 Rg8 10. Nbd2 Bg4 11. Nc4 O-O-O 12. Ne3 Qd6 13. Nxg4 Nxg4 14. Qf5+ Kb8 15. Bf4 e5 16. Nxe5 Nxd4 17. Nxg4 Nc2+ 18. Qxc2 Qxf4 19. Ne3 Bc5 20. g3 Rxg3 21. fxg3 Qxe3+ 0-1
  • Zie Lichess study "Basman: Speelman, Jonathan S (2490) - Basman, Michael J (2405)"
  • Jon Speelman - Michael John Basman (Brits Kampioenschap 1980)
  • 1. e4 g5 2. d4 h6 3. h4 gxh4 4. Rxh4 d5 5. exd5 e6 6. Rh5 Nf6 7. dxe6 Bxe6 8. Nc3 Nxh5 9. Qxh5 Bb4 10. Ne2 Nc6 11. Be3 Qd7 12. a3 Bg4 13. Qb5 a6 14. Qd3 Bxc3+ 15. Qxc3 O-O-O 16. f3 Be6 17. O-O-O Ne7 18. Nf4 Nd5 19. Nxd5 Bxd5 20. Qd2 Qc6 21. Kb1 h5 22. Bg5 Rde8 23. Bf4 Bc4 24. Be5 Rhg8 25. d5 Bxd5 26. Qd4 Bb3 27. Bd3 Rd8 28. Qe3 Bc4 29. Qa7 Bxd3 30. cxd3 Qb6 31. Qxb6 cxb6 32. g3 Kd7 33. Bf4 Kc6 34. Rc1+ Kb5 35. Rc7 Rxd3 36. Rxf7 Rxf3 37. Rf5+ Kc4 38. Rxh5 Kb3 39. Rh1 Rf2 40. Bc1 Rxg3 41. Rh7 b5 42. Rc7 b6 43. Rc6 Rh3 44. Rg6 Rc2 45. Rg1 a5 46. Rg6 Rc5 { 0-1 Zwart wint. } 0-1

Bronnen

[bewerken]

Zie ook

Verdieping

[bewerken]

De volgende open en gratis bronnen kunnen helpen bij verdere verdieping in deze materie:

Soort Bron Link Beschrijving

Verwijzingen

[bewerken]
Personen

Organisaties

Begrippen

Referenties

Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.