Pools/Naamvallen/Accusatief

Uit Wikibooks

Accusatief

De accusatief (Latijn: dare, datum = geven, gegeven, Pools: Biernik) of vierde naamval geeft zoals in veel talen het direct object weer, dat wil zeggen de zaak in een zin waarop de door het werkwoord uitgevoerde handeling direct betrekking heeft, ofwel het lijdend voorwerp.


Onzijdig zelfstandig naamwoord
Bij onzijdige zelfstandige naamwoorden is de accusatief zowel in het enkel- als in het meervoud geheel gelijk aan de nominatief.


Pools Nederlands

|- | Piję piwo || Ik drink bier |- | Widzę krzesła || ik zie de stoelen |}



Mannelijk zelfstandig naamwoord
Bij mannelijke zelfstandige naamwoorden vertoont de accusatief de volgende kenmerken:
1) wanneer het woord iets bezields aanduidt krijgt de accusatief in het enkel- en meervoud dezelfde uitgangen als de genitief, dus -a, en -ów, wanneer het woord naar personen verwijst (facet), maar in het meervoud de uitgang -y van de nominatief wanneer naar dieren wordt verwezen (kot).
2) Wanneer het woord iets onbezields aanduidt (komputer), is de accusatief zowel in het enkel- als in het meervoud gelijk aan de nominatief.


Pools Nederlands

|- |Widzę faceta || Ik zie de/een jongen/man |- |Widzę facetów ||Ik zie (de) jongens/mannen |- |Widzę kota || Ik zie de/een kat |- |Widzę koty || Ik zie (de) katten |- |Widzę komputer || Ik zie de/een computer |- |Widzę komputery || Ik zie (de) computers |- |Widzę dom || Ik zie het/een huis |- |Widzę domy || Ik zie (de) huizen |}


Vrouwelijk zelfstandig naamwoord
Bij vrouwelijke zelfstandige naamwoorden verandert de uitgang -a van de nominatief over het algemeen in . In het meervoud is de accusatief in vorm gelijk aan de nominatief.


Pools Nederlands

|- | Piję kawę || Ik drink koffie |- | Widzę dziewczynę || Ik zie het meisje |- | Widzę dziewczyny || Ik zie (de) meisjes |- |Widzę mrówki || Ik zie (de) mieren |- | Piotr kocha Kasię || Piotr houdt van Kasia |}


De signalerende werkwoorden voor de accusatief zijn:


Pools Nederlands

|- | mieć || hebben |- | lubić || houden van |- | zobaczyć || zien |}


De volgende voorzetsels kunnen worden gecombineerd met de accusatief:


Pools Nederlands

|- | przez, przed || door |- | na, nad || op (wanneer een beweging wordt uitgedrukt) |- | po || na |- | za || achter |- | pod || onder (wanneer een beweging wordt uitgedrukt) |- | w, we || in |- | między || tussen |}

Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.