Overleg Wikijunior:Het lichaam/Ademhaling

Suggesties paragrafen

Ingeademde en uitgeademde lucht

• Ingeademde lucht
  • bevat veel zuurstof
  • bevat weinig koolstofdioxide
  • bevat weinig waterdamp
• Uitgeademde lucht
  • bevat weinig zuurstof
  • bevat veel koolstofdioxide
  • bevat weinig waterdamp
• Ingeademde lucht bevat evenveel stikstof als uitgeademde lucht.

Delen van het ademhalingsstelsel

• Neusholte.
  • Neusharen houden grove stofdeeltjes tegen.
  • De neusholte is bekleed met neusslijmvlies (met slijmproducerende cellen en trilhaarcellen).
  • Functie slijm: hieraan blijven fijne stofdeeltjes en ziekteverwekkers kleven.
  • Functie trilharen: verplaatsen van het slijm naar de keelholte.
  • Het reukzintuig keurt de binnenstromende lucht.
• Mondholte.
• Keelholte: hierin bevinden zich de huig en het strotklepje.
• Strottenhoofd: hierin bevinden zich de stembanden.
• Luchtpijp.
  • Aan de binnenkant bekleed met slijmvlies (met slijmproducerende cellen en trilhaarcellen).
  • De wand is verstevigd door hoefijzervormige kraakbeenringen.
  • Functie: openhouden van de luchtpijp.
• Bronchiën: vertakkingen van de luchtpijp.
  • Aan de binnenkant bekleed met slijmvlies (met slijmproducerende cellen en trilhaarcellen).
  • De wand bevat kraakbeenringen.
  • De bronchiën vertakken zich in steeds fijnere buisjes. De wanden van de fijnste vertakkingen bevatten spiertjes.
• Longblaasjes

Neusademhaling is gezonder

• Neusademhaling is gezonder dan mondademhaling, omdat de binnenstromende lucht:
  • door het bloed in de bloedvaten van het neusslijmvlies wordt verwarmd;
  • door de neusharen en het neusslijmvlies wordt gezuiverd van stofdeeltjes en ziekteverwekkers;
  • door het neusslijmvlies vochtig wordt gemaakt;
  • door het reukzintuig wordt gekeurd.

De huig en het strotklepje

• Bij het ademhalen:
  • de huig staat open;
  • het strotklepje staat open;
  • lucht kan van de neusholte naar de luchtpijp stromen en omgekeerd.
• Bij het slikken:
  • de huig sluit de neusholte af;
  • het strotklepje sluit de luchtpijp af;
  • voedsel kan van de mondholte in de slokdarm terechtkomen.
• Bij het verslikken:
  • de huig staat open;
  • het strotklepje staat open;
  • voedsel kan van de mondholte in de neusholte en in de luchtpijp terechtkomen (je gaat dan hoesten).

Sigarettenrook

• Sigarettenrook is een mengsel van gassen en fijne teerdruppeltjes. Een van deze gassen is koolstofmono-oxide (kolendamp).
  • Door koolstofmono-oxide kan het bloed minder zuurstof vervoeren. De fijne teerdruppeltjes bevatten o.a. nicotine en verschillende kankerverwekkende stoffen.
  • De fijne teerdruppeltjes vormen een laagje aan de binnenwand van de luchtwegen. Hierdoor kunnen de trilhaarcellen de luchtwegen niet meer schoonhouden.
  • Nicotine zorgt ervoor dat je verslaafd raakt aan het roken.

Gaswisseling in de longen

• Zuurstof wordt vanuit de lucht in de longblaasjes opgenomen in het bloed in de longhaarvaten.
• Koolstofdioxide wordt vanuit het bloed in de longhaarvaten afgegeven aan de lucht in de longblaasjes.
• Gaswisseling in de longen kan snel plaatsvinden, doordat:
  • de longblaasjes en de longhaarvaten een dunne wand hebben;
  • alle longblaasjes samen een groot oppervlak hebben.

Astma en COPD

• Bij astma trekken spiertjes in de fijne vertakkingen van de bronchiën zich samen.
  • Hierdoor worden de luchtwegen nauwer en gaat het ademhalen moeilijker.
  • Vaak is ook het slijmvlies aan de binnenkant van de luchtwegen verdikt.
• COPD (hiertoe hoort o.a. chronische bronchitis).
  • COPD is een chronische ontsteking van de luchtwegen die vooral door roken wordt veroorzaakt.
  • Door deze chronische ontsteking zwelt het slijmvlies van de luchtwegen op, waardoor de ademhaling wordt bemoeilijkt.
  • Bij ernstig COPD raken de fijnste vertakkingen van de bronchiën en de longblaasjes beschadigd.
• Astma- en COPD-patiënten hebben last van benauwdheid en hoesten veel. Ze zijn erg gevoelig voor stofdeeltjes in de lucht.

Allergieën en hooikoorts

• Allergie: een overgevoeligheid voor een of meer stoffen.
  • Je kunt allergisch zijn voor bijvoorbeeld huisstof (uitwerpselen van huisstofmijten), haren van dieren, bepaalde stoffen in het voedsel, enz.
  • Als het lichaam in aanraking komt met deze stoffen ontstaan allergische reacties.
  • Voorbeelden van allergische reacties: een brandend gevoel, jeuk, huiduitslag en ontstekingen.
• Hooikoorts: een allergie voor stuifmeelkorrels (pollen).
  • Als je allergisch bent voor het stuifmeel van bomen heb je vooral in het voorjaar last van hooikoorts.
  • Als je allergisch bent voor het stuifmeel van grassen heb je vooral in de zomer last van hooikoorts.
  • Allergische reacties bij hooikoorts: een brandend of jeukend gevoel in ogen, neus of keel, veel niezen, soms ontstoken slijmvliezen.

• • ook kan je allergisch zijn voor Make-up of huistofmijt

Huisstofmijt staat hierboven al vermeld (zie het vet gedrukte) en wat make-up betreft heb je wel gelijk, maar daarom wordt er enz geschreven, want er zijn nog onnoemelijk veel meer stoffen waar mensen allergisch voor kunnen zijn. --John angelis. overleg 20 jan 2009 21:19 (CET)