Overleg Wikibooks:Infobox/Chemie Centraal

Zou degene die de naam van deze pagina gewijzigd heeft zich op een zondagachtermiddag kunnen amuseren met de redirects vanuit andere pagina's rechtstreeks hierheen te zetten? T.vanschaik 24 dec 2006 17:11 (CET)

Hoi, opmerking wta betreft HAVO en VWO. Mooi dat je het samen wilt nemen, maar besef je dat dat een heleboel rompslomp meebrengt? Je moet dan bij de stof gaan markeren wat voor welke schoolsoort is enz. Lijkt me makkelijker om het "gewoon" voor VWO te schrijven voorlopig. Er bestaat trouwens niet iets als een gezamenlijk examen HAVO/VWO, voor de duidelijkheid. Deze wijken behoorlijk af, zeker qua niveau. (VWO duurt een jaar langer, en er wordt meer gedaan per jaar) Effeietsanders 14 nov 2006 23:01 (CET)

Los van niveau zul je toch ook voor het VWO langs dezelfde mijlpalen in de wetenschapsgeschiedenis moeten. Voor het schrijven lijkt het me voorlopig hanteerbaar een complete tekst te maken, waarbij een aantal stukken gemarkeerd staan als minder relevant voor HAVO (en MBO). T.vanschaik 24 dec 2006 17:11 (CET)

Hoi, ik zou willen voorstellen hoofstuk basisconcepten en stoffen, structuur & binding de basis van beiden in een of twee hoofdstukken te vatten. De rest zou dan later in het wikibook aan de orde moeten komen. Pas het voorstel gerust aan :) Effeietsanders 25 nov 2006 15:51 (CET)

Voorstel

Inleidend hoofdstuk

Moet nog aangevuld worden. Bedoeling is in eerste instantie oprakelen van beschikbare kennis uit de eerste drie jaar en daar wat dieper op ingaan. Hoofdstuk moet geschreven zijn voor vierdejaars leerlingen.

1. Atomen
   1. Eigenschappen van atomen
   2. Atoomnummer
   3. Atoommassa
   4. Elementen
      1. Periodiek systeem
2. Chemische verbinding
   1. Intramoleculaire bindingen
      1. Metaalbinding / Legeringen
      2. Ionaire binding
         1. anion & kation
      3. Covalente binding
         1. Molecuulgewicht
   2. intermoleculaire krachten
      1. Waterstofbrug
      2. Vanderwaalskracht
      3. Dipool
      4. dipool-dipoolkrachten
      5. Londonkracht
3. Stofeigenschappen
   1. Temperatuur
   2. Dichtheid
4. Aggregatietoestanden & Overgangen daartussen
   1. Smeltpunt, kookpunt enz.
   2. concentratie
      1. procentueel
      2. molariteit
      3. normaliteit _{gezien het feit dat dit geen SI-eenheid is zou het in een HAVO/VWO tekst mogen ontbreken. Daarnaast is zeker in de redoxreacties deze grootheid niet eenduidig! In een uitbreiding voor het MBO/HBO zou het begrip in een leestekst meegenomen kunnen worden om oude voorschriften te kunnen lezen.}
      4. molaliteit ^{moet dit nog behandeld worden? Ik denk niet dat het nog een veelgebruikt begrip is in het onderwijs} ** ^{In de fysische chemie is het een veel gebruikte grootheid. Dit is echter vooral een VWO perspectief. Het zou op dat niveau als leestekst opgenomen kunnen worden.}
      5. Afhankelijkheid van eigenschappen van concentratie
      6. Maximale oplosbaarheid en variabelen daarin.

oorspr. Hoofdstuk 2. Basisconcepten

1. Wet van behoud van massa. -> Later hoofdstuk
   1. Proust -> Later hoofdstuk
   2. Dalton -> Later hoofdstuk
   3. Richter -> Later hoofdstuk

#Molecuulgewicht #Temperatuur

1. Gaswet -> Later hoofdstuk

#Dichtheid

1. Druk -> Later hoofdstuk
2. Wet van Gay-Lussac -> Later hoofdstuk
3. Wet van Avogadro -> Later hoofdstuk

#Aggregatietoestanden ##Vast ##vloeibaar ##gas

1. 1. plasma -> vijfde klas
   2. Bose-Einsteincondensaat ??? -> vijfde / zesde klas

#Toestandsveranderingen ##smelten ##verdampen ##condenseren ##stollen ##sublimeren/vervluchtigen ##rijpen #concentratie ##procentueel ##molariteit ##normaliteit ##molaliteit

oorspr. Hoofdstuk 3. Stoffen, structuur en binding

1. Atomen -> Later hoofdstuk
   1. Bouw van atomen -> Later hoofdstuk
      1. Daltonse theorie -> Later hoofdstuk
      2. Atoommodel van Rutherford -> Later hoofdstuk
         1. protonen -> Later hoofdstuk
         2. neutronen -> Later hoofdstuk
         3. elektronen -> Later hoofdstuk

###Eigenschappen van atomen ####Atoomnummer ####Atoommassa

1. 1. 1. 1. Isotopen -> Later hoofdstuk
      2. Atoommodel van Bohr -> Later hoofdstuk
         1. Energieniveau's -> Later hoofdstuk
      3. Kwantummechanica -> zesde klas
         1. Schroedinger -> vijfde klas
         2. Onzekerheidsprincipe van Heisenberg -> zesde klas
         3. Subatomaire deeltjes -> Later hoofdstuk

#Elementen ##Periodiek systeem

1. 1. Atoomradius -> Later hoofdstuk
   2. Ioniseringsenergie -> Later hoofdstuk
   3. elektronenaffiniteit -> Later hoofdstuk
   4. Edelgassen -> Later hoofdstuk
   5. Metalen -> Later hoofdstuk
   6. Halogenen -> Later hoofdstuk
2. Chemische verbinding
   1. Basisbegrippen
      1. edelgasconfiguratie/elektronen-oktet -> Later hoofdstuk
      2. valentie-elektronen -> Later hoofdstuk
      3. Bindingsenergie -> Later hoofdstuk

##intramoleculaire krachten ###Ionaire binding ####anion ####kation

1. 1. 1. 1. kristalstructuur -> Later hoofdstuk
         2. kristalenergie -> Later hoofdstuk
         3. Wet van Coulomb -> Later hoofdstuk

###Covalente binding

1. 1. 1. 1. Elektronenparen -> Later hoofdstuk
         2. eenvoudige binding -> koolstofchemie
         3. tweevoudige binding -> koolstofchemie
         4. drievoudige binding -> koolstofchemie
         5. elektronegativiteit -> Later hoofdstuk

###Metaalbinding

1. 1. 1. Coördinatieve binding -> zesde klas
   2. Theoriën -> in een later hoofdstuk
      1. Lewistheorie -> in een later hoofdstuk
      2. de valentiebindingstheorie -> in een later hoofdstuk
      3. de VSEPR-theorie (ValentieSchil-ElektronenPaarRepulsietheorie) -> in een later hoofdstuk
      4. de molecuulorbitaaltheorie -> in een later hoofdstuk

##intermoleculaire krachten ###Waterstofbrug ###Vanderwaalskracht ###Dipool ###dipool-dipoolkrachten ###Londonkracht

1. 1. eigenschappen
      1. bindingslengte -> Later hoofdstuk
      2. bindingsenergie -> Later hoofdstuk
      3. elektronegativiteit -> Later hoofdstuk
   2. mesomerie -> koolstofchemie?
   3. resonantie -> koolstofchemie

Opdeling - hoofdstukken

1. Ik ben van mening dat we de opdeling in hoofdstukken moeten veranderen. Het hoofdstuk "Stoffen, structuur en binding" is al zo lang en wordt als het zo doorgaat nog minstens 10 keer zo lang.
2. Tevens ben ik van mening dat we de hoofdstukken dan zelf moeten gaan opdelen in 3 delen
   1. officiële stof benodigd voor het examen en beschreven in de leerplannen
   2. verklarende inhoud, die op zich geen deel is van de leerplannen, maar wel het officiële deel kunnen corrigeren of kunnen verklaren of in een historische context plaatsen
   3. verdieping; zijdelings te maken hebbend met het onderwerp of werkelijk al een uitbreiding naar universitair niveau, voor diegenen die erin geïnteresseerd zijn.

Een voorbeeldje

deel 1: Atoommodel van Bohr

deel 2: Atoommodel van Thomson, Atoommodel van Sommerfeld,

deel 3: Orbitalen, Golfmodel, Schrödinger

Hierbij maken we duidelijk wat men moet leren en vervolgens de facultatieve inhoud is.

Waarover we ook nog moeten denken is naar een verdeling in leerjaar, hoewel dit misschien ook aan betreffende leraar kan worden overgelaten, hetgeen geen probleem is als we tegen de honderd hoofdstukjes hebben. Eventueel kunnen we in een apart hoofdstukje een leraarwijzer maken met een advies met de door ons voorgestelde leervolgorde.

Waar ik ook aan zit te denken is, in een later stadium, van powerpoint (hoewel dat zullen wel OpenOffice Impress worden) presentaties ter ondersteuning van de lesinhoud in het boek. Graag opmerkingen Pjetter _{zeg't maar} 3 dec 2006 21:57 (CET)

Ik zou het idee net ietsje willen aanpassen. De opdeling is wel goed, alleen zou ik de verdieping niet echt in het hoofdstuk willen plaatsen, maar eigenlijk nog buiten het boek. Je zou het bijvoorbeeld in iets als <Naam Boek> - de Verdieping kunnen zetten. Die kun je qua titels natuurlijk wel gelijktrekken, maar het maakt de scheiding duidelijk, en houdt tegelijk ook de mogelijkheid om heen en weer te verwijzen. Wanneer de achtergrond niet al te uitgebreid is, zou ik die gewoon in het boek plaatsen, en dan in een kadertje oid. Wanneer het lang wordt, een aparte pagina maken. Dat kan bijvoorbeeld onder het mom extra stof. Dit moet dan niet te vaak gebeuren natuurlijk. Wanneer het echt lang wordt, kan het wmb in de Verdieping.

Qua indeling zou ik 'gewoon' een volgorde aanmaken. Niet zozeer strict in leerjaren, maar wel een duidelijke volgorde die wij aanbieden. De docent kan dan idd zelf daarvan afwijken. Dus hoofdstuk 1 tot 150 oid (noem maar een getal) en dan wel een aanduiding hoeveel uur voor een hoofdstuk of een thema (een verzameling hoofdstukken) moet staan grofweg. Sommige scholen hebben andere urenindelingen als andere scholen.

Verder moeten we ook rekening houden met het verschil in curriculum tussen sk1 en sk1,2. De laatste moet meer weten. Dat kan gemakkelijk door de betreffende hoofdstukken als zodanig te markeren. Als we serieus Open Office presentaties willen uploaden, moeten de instellingen worden aangepast door de devs. Maar mij lijkt beter als wij ons in eerste instantie op het boek concentreren, ik gok zo dat de docenten zelf wel met de presentaties aankomen als de methode eenmaal af is of goed op gang is. Effeietsanders 4 dec 2006 17:12 (CET)

Hmm verdikke, had iets beter moeten opletten. Heb iets vergelijkbaars neergepend in Overleg_Wikibooks:Algemene scheikunde. Ik zit, zoals daar al staat, zelf nog in 6 VWO, en ik vroeg me al af hoe het zat met sk1/2. Afijn, lees het daar maar. Ohja, ik lees nergens iets over opgaven. Komen die er niet in, of is het nu even geen issue? Nazgjunk 10 dec 2006 23:25 (CET)

Lijkt me het beste om eerst de stof te schrijven. De opgaven komen later vanzelf wel. Opgaven moeten aan de tekst worden aangepast, en kunnen dus eigenlijk pas gemaakt worden als de tekst af is. Effeietsanders 10 dec 2006 23:34 (CET)

Probleem met een volgorde is dat je eigenlijk eerst een keuze moet maken tussen enerzijds een volgorde die bepaald wordt door de structuur van de stof en anderzijds een volgorde die bepaald wordt door de manier van aanbieden van de stof. In de structuur van de stof liggen bijvoorbeeld de opeenvolgende atoommodellen vast die elk nieuwe fenomenen verklaren. In het aanbieden van de stof kun je een eerste instantie met het atoommodel van Rutherford volstaan, daar kun je een heleboel zaken al mee verklaren. Op zeker moment moet je dan naar Bohr. Persoonlijk zou ik kiezen voor de structuur van de stof, maar wel via een paragrafenindeling vergelijkbaar met de boven aangegeven indeling: verplicht / verklarend / verdiepend. Daarbij kan het ook nog zo zijn dat je constateerd:

basisstof = verplicht VMBO

uitbreiding 1 = verklarend VMBO én 4 HAVO/VWO verplicht

uitbreiding 2 = verklarend 4 HAVO/VWO en verplicht 5 HAVO/VWO

uitbreiding 3 = verklarend 5 HAVO/VWO en verplicht 6 HAVO/VWO

Waar je precies van het ene punt naar het gaat en of de voorbeeld indeling echt hout snijdt voor de beoogde gebruikers weet ik niet uit eigen ervareingT.vanschaik 12 dec 2006 22:00 (CET)

Ik zou persoonlijk willen kiezen om alleen voor vwo te schrijven. De hervormingen die eraan komen in de tweede fase, namelijk dat er nog maar één scheikundevak zal zijn, maken het alleen maar makkelijker, dan hoef je namelijk geen indelingen meer te maken. Uit het VWO-boek kan dan een havo-boek worden ge-extraheerd. Maar ik zou willen voorstellen ons primair te richten op het vwo. Dat is uiteindelijk toch ook het meeste werk (stof), en vanuit een uitgebreid boek een kleiner boek maken is gemakkelijker als andersom. Effeietsanders 16 dec 2006 21:59 (CET)

Mijns inziens maak je hier de klassieke misstap van de afgelopen drie eeuwen didactiek: Schrijven voor een iets minder theoretisch niveau doe je door het theoretische niveau te destileren. Doorgaans levert dat wel een tekst op die inhoudelijk de stof beschrijft, maar daarmee niet automatisch ook verteerbaar is voor diegenen die het theoretische (V)WO-niveau niet willen / kunnen verteren. Omgekeerd, de basisbegrippen op een minder theoretische manier eerst kwalitatief beschrijven geeft de leek als het goed is voldoende handvat om mee vooruit te kunnen en de VWO-er voldoende achtergrond om de echte WO-teksten te kunnen verteren. T.vanschaik 24 dec 2006 14:38 (CET)

Nee, daar heb je gelijk in. Maar het biedt in principe wel een mooie basis doordat je de structuur kunt aanhouden in ieder geval, en niet vanaf nul hoeft te beginnen. Je kunt er wel iets uit destilleren, maar uiteraard behoeft dat dan wel een hoop aanpassingen. Effeietsanders 24 dec 2006 23:28 (CET)

Mijn voorstel komt meer neer op een concentrische benadering: je zet eerst de kern van het verhaal algemeen neer, en daarna een of meer verdiepingen voor diegene die aan de kern alleen niet voldoende heeft. Dit betekent echter wel een diametraal andere benadering: in één keer de totale didactiek van een onderwerp in je hoofd hebben voor je aan een onderwerp begint. Je hoeft voorbeelden maar één keer te beschrijven, want daar kun je in je verdieping naar verwijzen, etc. T.vanschaik 26 dec 2006 01:18 (CET)

Het boek heet Chemie, maar start met: "...wordt de algemene scheikunde ...". In NL kennen we de goede term scheikunde; waarom heet het boek ook niet zo?Nijdam 15 mei 2007 11:19 (CEST)

Vooral omdat we een pakkende titel willen :) Chemie en Scheikunde worden volgens mij afwisselend meer gebruikt per regio of zelfs per docent. Chemie Centraal geeft een leuke alliteratie, en is dus ooit gekozen als titel. Maar niets verplicht ons natuurlijk om hier eeuweig mee door te gaan :) Moet trouwens maar weer eens aan de slag hiermee... :P Effeietsanders 15 mei 2007 13:55 (CEST)

OK, wel pakkend, maar niet allitererend!Nijdam 16 mei 2007 00:51 (CEST)