Naar inhoud springen

Nieuwgrieks/Voorzetsels

Uit Wikibooks

Vervangt Nieuwgrieks/Voorzetsels

Zie ook Nieuwgrieks/Syntax /BijwBep/Bijwoordelijke bepaling ingeleid door een voorzetsel

De voorzetsels in het Nieuwgrieks zijn net als in het Nederlands onverbuigbaar.

Ze worden net als in het Nederlands gevolgd door een zelfstandig naamwoord of een persoonlijk voornaamwoord dat vergezeld kan gaan van een lidwoord en/of een bijvoeglijk naamwoord.

De woorden waarop het voorzetsel betrekking heeft, staan meestal in de 4e naamval, soms in de 2e naamval en in een enkele oude vaste uitdrukking in de 3e naamval.

De betekenis van een voorzetsel dat zowel gevolgd kan worden door een 4e als door een 2e naamval, verschilt in die beide gevallen.

De ‘oude’ voorzetsels worden over het algemeen gevolgd door de 2e naamval.


Over het algemeen kunnen voorzetsels ook als voorvoegsel van een werkwoord voorkomen.

Een bijzonder geval zijn de voorzetsels die voorafgegaan worden door een bijwoord (vergelijk het Nederlandse dichtbij of veraf).

Van sommige voorzetsels kan de laatste letter afhankelijk van het woord dat erop volgt, vervallen. Eventueel verandert dan de een na laatste letter.

voorbeelden van voorzetsels die gevolgd kunnen worden door meer dan een naamval

[bewerken]
κατά + 4 tijdens   κατά το καλοκαίρι tijdens de zomer
κατά + 2 tegen   ο πόλεμος κατά των Ιταλών de oorlog tegen de Italianen

voorzetsels die gevolgd worden door de 2e naamval

[bewerken]

Voorbeelden

εναντίον in strijd met   εναντίον της λογικής in strijd met de logica
άνευ zonder   άνευ λόγου zonder reden
λόγω wegens   λόγω εργασιών wegens werkzaamheden

de ‘oude’ voorzetsels

[bewerken]
δια door   δια της βίας door geweld
εκ vanuit   ένας εκ των δυο één van de twee
επί tijdens   επί της χούντας tijdens de junta
περί omtrent   η γνώμη περί του ζητήματος de mening over het vraagstuk
προ voor   προ Χριστού voor Christus
υπέρ voor   υπερ της πρότασης voor het voorstel
υπό onder   υπό το μηδέν onder nul

voorzetsels die gevolgd worden door de 3e naamval

[bewerken]
σε op   είκοσι στοις εκατό 20 op de 100, 20%


voorzetsels die voorafgegaan (kunnen) worden door een bijwoord

[bewerken]
μπροστά σε voor   μπροστά στο σπίτι voor het huis
εκτός από behalve   εκτός από την Μαρία behalve Maria
ανάλογα με naargelang   ανάλογα με τις συνθήκες naargelang de omstandigheden
κάτω από onder   κάτω από το σπίτι onder het huis

voorzetsels die ook als voorvoegsel van een werkwoord kunnen voorkomen

[bewerken]
περί omtrent   περιγράγω beschrijven
προβλέπω voor   προβλέπω voorzien, verwachten

voorzetsels waarvan de laatste letter kan vervallen of wijzigen

[bewerken]
υπό onder   υπ’  
      υφ'  
κατά rond   κατ’  
      καθ'  
από door, uit   απ'αυτήν door haar
      απ'την Ελλάδα uit Griekenland
σε naar   σ'αυτόν naar hem
      στην θάλασσα in de zee
με met   μ'εμένα met mij
για voor   γι'αυτό daarom
παρά ondanks   παρ’όλες τις δυσκολίες ondanks alle moeilijkheden;



>> Nieuwgrieks >> Voorzetsels

Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.