Nieuwgrieks/Voorzetsels
Vervangt Nieuwgrieks/Voorzetsels
Zie ook Nieuwgrieks/Syntax /BijwBep/Bijwoordelijke bepaling ingeleid door een voorzetsel
De voorzetsels in het Nieuwgrieks zijn net als in het Nederlands onverbuigbaar.
Ze worden net als in het Nederlands gevolgd door een zelfstandig naamwoord of een persoonlijk voornaamwoord dat vergezeld kan gaan van een lidwoord en/of een bijvoeglijk naamwoord.
De woorden waarop het voorzetsel betrekking heeft, staan meestal in de 4e naamval, soms in de 2e naamval en in een enkele oude vaste uitdrukking in de 3e naamval.
De betekenis van een voorzetsel dat zowel gevolgd kan worden door een 4e als door een 2e naamval, verschilt in die beide gevallen.
De ‘oude’ voorzetsels worden over het algemeen gevolgd door de 2e naamval.
Over het algemeen kunnen voorzetsels ook als voorvoegsel van een werkwoord voorkomen.
Een bijzonder geval zijn de voorzetsels die voorafgegaan worden door een bijwoord (vergelijk het Nederlandse dichtbij of veraf).
Van sommige voorzetsels kan de laatste letter afhankelijk van het woord dat erop volgt, vervallen. Eventueel verandert dan de een na laatste letter.
voorbeelden van voorzetsels die gevolgd kunnen worden door meer dan een naamval
[bewerken]κατά + 4 | tijdens | κατά το καλοκαίρι | tijdens de zomer | |
κατά + 2 | tegen | ο πόλεμος κατά των Ιταλών | de oorlog tegen de Italianen |
voorzetsels die gevolgd worden door de 2e naamval
[bewerken]Voorbeelden
εναντίον | in strijd met | εναντίον της λογικής | in strijd met de logica | |
άνευ | zonder | άνευ λόγου | zonder reden | |
λόγω | wegens | λόγω εργασιών | wegens werkzaamheden |
de ‘oude’ voorzetsels
[bewerken]δια | door | δια της βίας | door geweld | |
εκ | vanuit | ένας εκ των δυο | één van de twee | |
επί | tijdens | επί της χούντας | tijdens de junta | |
περί | omtrent | η γνώμη περί του ζητήματος | de mening over het vraagstuk | |
προ | voor | προ Χριστού | voor Christus | |
υπέρ | voor | υπερ της πρότασης | voor het voorstel | |
υπό | onder | υπό το μηδέν | onder nul |
voorzetsels die gevolgd worden door de 3e naamval
[bewerken]σε | op | είκοσι στοις εκατό | 20 op de 100, 20% |
voorzetsels die voorafgegaan (kunnen) worden door een bijwoord
[bewerken]μπροστά σε | voor | μπροστά στο σπίτι | voor het huis | |
εκτός από | behalve | εκτός από την Μαρία | behalve Maria | |
ανάλογα με | naargelang | ανάλογα με τις συνθήκες | naargelang de omstandigheden | |
κάτω από | onder | κάτω από το σπίτι | onder het huis |
voorzetsels die ook als voorvoegsel van een werkwoord kunnen voorkomen
[bewerken]περί | omtrent | περιγράγω | beschrijven | |
προβλέπω | voor | προβλέπω | voorzien, verwachten |
voorzetsels waarvan de laatste letter kan vervallen of wijzigen
[bewerken]υπό | onder | υπ’ | ||
υφ' | ||||
κατά | rond | κατ’ | ||
καθ' | ||||
από | door, uit | απ'αυτήν | door haar | |
απ'την Ελλάδα | uit Griekenland | |||
σε | naar | σ'αυτόν | naar hem | |
στην θάλασσα | in de zee | |||
με | met | μ'εμένα | met mij | |
για | voor | γι'αυτό | daarom | |
παρά | ondanks | παρ’όλες τις δυσκολίες | ondanks alle moeilijkheden; |
>> Nieuwgrieks >> Voorzetsels