Maatschappijleer/Onderzoeksopzet
In dit onderzoek wil ik antwoord geven op de vraag: in hoeverre kunnen moderne media en het gebruik van digitale hulpmiddelen een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van kritische denkvaardigheden bij leerlingen in het voortgezet onderwijs. Daarbij wil ik in de eerste plaats ingaan op wat er wordt bedoeld met kritische denkvaardigheden en waarom deze een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van de opgroeiende mens. En aan de andere kant wil ik kijken naar de zin en onzin van het gebruik van moderne middelen in het voortgezet onderwijs.
Voor mijn onderzoek is in elk geval de volgende literatuur van toepassing:
- Jolles, J. (2017). Het tienerbrein (3e ed.). Amsterdam, Nederland: Amsterdam University Press.
- Verbrugge, A., & Baardewijk, J. van. (2017). Onderwijs in tijden van digitalisering. Amsterdam, Nederland: Boom uitgevers Amsterdam.
- Sercu, L. (2012). Digitale didactiek. Wegwijzers voor de onderwijspraktijk. Acco.
- van der Veen, T., & Van Der Wal, J. (2012). Van leertheorie naar onderwijspraktijk. Wolters-Noordhoff.
- Olgers, T., van Otterdijk, R., Ruijs, G., de Kievid, J. & Meijs, L. (2010). Handboek vakdidactiek Maatschappijleer. Amsterdam: Landelijk Expertisecentrum Mens- en Maatschappijvakken – Instituut voor Publiek en Politiek.
- Schnabel, P., ten Dam, G., Douma, T., van Eijk, R., Tabarki, F., van der Touw, A., ... & Visser, M. (2016). Ons Onderwijs 2032: Eindadvies. Platform Onderwijs2032.
De volgende publicaties:
- Lees:Tijd - 18 januari 2018 - Lezen in Nederland (scp)
- Media:Tijd in kaart - 20 december 2016 - Een digitale publicatie (cardstack) over mediagebruik (scp)
- Media:Tijd in beeld - 19 februari 2015 - Dagelijkse tijdbesteding aan media en communicatie (scp)
- Eurostat - kwaliteitsrapport van ICT 2016 (cbs)
En de volgende artikelen/delen tekst:
- Elen, J., Verburgh, A., Govaerts, E., Vereycken, E., & Depaepe, F. (2016). Kritisch denken is belangrijk in elke onderwijsvorm. Over hoe leerkrachten uit de tweede graad van het secundair onderwijs erover denken. Impuls voor Onderwijsbegeleiding, 47(2), 59-67.
- HEAR, HEAR, Leer scholieren debateren -Nico van der Woude, Daniel Janssen & Ted Sanders
Naast de literatuur worden er in de lespraktijk kritische denkvaardigheden geoefend met behulp van traditionele werkvormen en moderne media. Aan het einde van een lessenserie wordt leerlingen gevraagd hierop te reflecteren. Welke werkvormen spraken je aan? Waarom? En waarvan heb je het meeste geleerd? Etc. Ook wordt een groot aantal leerlingen in het vmbo-t, de havo en het vwo geënquêteerd. Deze vragen zullen gaan over mediagebruik in relatie tot kritische denkvaardigheden binnen en buiten school.