Naar inhoud springen

West-Vlaams/Woordenlijst 1

Uit Wikibooks

Introductie

[bewerken]

In dit deel van de cursus proberen we u een zo volledig mogelijke woordenlijst van West-Vlaamse woorden aan te bieden. De woorden zijn onderverdeeld in vele deelonderwerpen zodat het een beetje overzichtelijk blijft. Momenteel bevinden er zich 94 woorden in deze woordenlijst.

Dieren

[bewerken]
  • Keun OF kenin - Konijn
  • koe(we) - Koe
  • Kiek(e)n - Kip
  • Enne - Kip
  • Oane - Haan
  • Ul - Uil
  • Sprien'koane - Sprinkhaan
  • Veugel - Vogel
  • Visch - Vis
  • Palink- Paling
  • Ki'er - Kikker
  • Puyt - kikker
  • Poeze / Katte - Poes
  • Oend - Hond
  • Pèèrd - Paard
  • Veuln - Veulen
  • Kauf - Kalf
  • Bokke / buk - Bok
  • Hète - Geit
  • Strusveugl - Struisvogel
  • skoap - schaap
  • musjke - mus
  • keunebuk - mannelijk konijn
  • keunemoere - vrouwelijk konijn
  • tettink - pier

Getallen

[bewerken]
  • èèn - 1
  • tweje - 2
  • drieje - 3
  • Viere - 4
  • Vuve - 5
  • Zesse - 6
  • Zeevn - 7
  • Achte - 8
  • Neegn - 9
  • Tienne - 10
  • Elve / èève - 11
  • Twoave - 12
  • Dertienne - 13
  • Veertienne - 14
  • Vuftienne - 15
  • Zestienne - 16
  • Zeevntienne - 17
  • Achttienne - 18
  • Neegntienne - 19
  • Twientig ook Twinte(h) - 20
  • Derte(h) - 30
  • Fjérte(h) - 40
  • Fifte(h) - 50
  • Tseste(h) ook: Tchjeste(h) - 60
  • Tseevnte(h) - 70
  • Tahente(h) - 80
  • Gn'neegn'te(h)
  • Oondert - 100
  • Duust of Duest - 1000
  • Tienduest - 10000
  • Oonderttuest - 100000

...

Kleuren

[bewerken]
  • Purper - Paars
  • Gele of Gèèf - Geel
  • Groene - Groen
  • Zwort - Zwart
  • Blauwe - Blauw
  • Road - Rood
  • Brun - Bruin

MERK OP:

  • Maar weinig van de bovenstaande kleuren zijn verschillend van het nederlands en de meesten hebben enkel een ' e ' bijgevoegd. Laatstgenoemden vervolledigen deze categorie enkel.
  • ' Road ' (rood) spreek je niet uit als het engelse ' road ' (weg) maar als ' ro'ad ', maar dan vloeiender.
  • ' Brun ' (bruin) spreek je niet uit als de Franse ' Brun ' (bruin) maar met de 'u' van ' nu '.
  • ' Gele ' (geel) spreek je niet uit zoals geschreven maar als giwle

Huis

[bewerken]

Hier zult u een hele lijst meubels en voorwerpen vinden die thuishoren in een (specifiek) deel van het huis. Uiteraard zullen 'meer algemene' voorwerpen ook bij andere deelonderwerpen van toepassing zijn.

Algemeen

[bewerken]
  • Meur - Muur
  • Vèè(n)ster - Venster
  • rute - raam

Woonkamer

[bewerken]
  • Zeetl - Zitbank
  • Kaste/kasse - Kast
  • Zeetl - Zetel

Keuken

[bewerken]
  • Toafel - Tafel
  • Stoel - Stoel
  • Wasbak / Woatersteen - Wasbak
  • Microgowf - Microgolfoven
  • Kroane - Kraan
  • Talore / assiete - Bord

Slaapkamer

[bewerken]
  • Bedde - Bed
  • Lampe - Lamp
  • Do(e)nsdeekn - Dekbed
  • wekr/we'(e)r / orlogze / revèje - Wekker
  • Klèèrkasse - Kleerkast
  • Sjoazje / sjarze - Deken
  • Blafeturen - Vensterluiken
  • Lattestoors - Rolluiken
  • Speegel - Spiegel

Inkomhal

[bewerken]
  • telefong - telefoon
  • Kapstok - Kapstok

Tuin

[bewerken]
  • Tuunstoel - Tuinstoel
  • Tuunuus - Tuinhuis
  • Kieknkot / ennekot - Kippenhok
  • Hès - Gras
  • Tuunekn - Tuinhek
  • Blomn - Bloemen
  • Hèsperk - Graspark
  • Slierboane - Glijbaan
  • Toeter - Schommel
  • Wèppe / wupplanke - Wipplank

Badkamer

[bewerken]
  • Spegel - Spiegel
  • douch - douche
  • Badkupe - Badkuip / Bad

MERK OP:

  • Bij het woord 'Vèè(n)ster' moet je de 'n' als het ware 'inslikken', zodat je hem eigenlijk niet kunt horen, maar je hem wel uitspreekt. In andere delen van West-Vlaanderen spreekt men ook over 'veister'

Voedsel

[bewerken]

Hier worden de drie maaltijden van de dag besproken.

Ontbijt

[bewerken]
  • Oentbiet / nuchtendteten - Ontbijt


Drank

[bewerken]
  • Mèèk - Melk
  • Frutsap - Fruitsap
  • Kafje - Koffie
  • Kèrremèèk - Karnemelk

Spijzen

[bewerken]
  • Cornflakes (spreek ' Cornfliks ' uit) - Ontbijtgranen
  • Stutte - Boterham
  • Beuter - boter
  • Spek 'n ei - Spek en ei
  • Koas en espe - Kaas en hesp
  • Krakelen [2e e niet dof] - suikerbrood
  • Muzzestroentjes - chocoladehagel

Middagmaal

[bewerken]
  • Noeneteetn / Potteetn

Drank

[bewerken]
  • Woater - Water
  • Kokka - Cola
  • Koki - Cola

Spijzen

[bewerken]

-Groenten-

[bewerken]
  • Carrotjes/workels en èrweetn - Wortels en erwten
  • Tomatn - Tomaten
  • tusketerwe - mais
  • Sesnieuwn - schorseneren
  • Sjecongs - witlof
  • Angzjoens - uien
  • Pret/Prette - prei
  • Koeele - kool

-Vlees-

[bewerken]
  • Biefstik - Biefstuk
  • Gekaptbolln/Bolln gekapt
  • Zwienevlèès - Varkensvlees

-Vis-

[bewerken]
  • Zalme of zalmfiletje - Zalm of zalmfilet
  • Heirnoars of gernoazen - garnalen
  • Mulle - mond

Avondmaal

[bewerken]
  • Avondteetn / Avondeten - Avondmaal

Drank en de konsekwenties

[bewerken]

Algemeen woord voor drankje: teusje

In gebruik:

Een teusje gaan drinken Moe j'e teusje wien en? = Wil je een glaasje wijn? Ken me teusje gesturt! = Ik heb mijn drank gemorst.

  • een flasse win = een fles wijn
  • jenievr = jenever
  • ne skjeefzak = een dronkaard

Spijzen

[bewerken]

-Vlees-

[bewerken]
  • Gerokt'espe - Gerookte hesp
  • Gekokt'espe - Gekookte hesp
  • Schelje rosbief - Schelletje rosbief

-Groenten en fruit-

[bewerken]
  • Stik meloene - Stuk meloen
  • Freez'n - Aardbeien
  • Radiezn - Radijzen
  • Saloa - Salade

Gebouwen

[bewerken]
  • Bakkeri / Bakkerië - Bakkerij
  • Beenouweri / beenouwerië - Beenhouwerij / slager
  • Klèèrwienkel - Kleerwinkel
  • Us / Uze / Kot - Huis

Het gerecht

[bewerken]
  • De jandèrms ook: de zjandèrms - De politie, meer voor Rijkswachters
  • De zwoantjes - De politie (op moto)
  • De flikkn / De fliekn - De politie
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.