Spaans/Uitspraak
De verschillen in de uitspraak van het Spaans met het Nederlands zijn:
Medeklinkers:
[bewerken]• De b en v worden hetzelfde uitgesproken: Aan het begin van een woord en na een n of m als een b, anders als een met de lippen gevormde w, fonetisch aangegeven met een 'β'.
• De z en de c voor een e of een i worden uitgesproken als in het Engelse thing, fonetisch aangegeven met een 'θ'. Anders wordt de c als een k uitgesproken.
• De ch wordt altijd zoals in het Engels uitgesproken, dit is een vollere versie van de tsj in het Nederlands.
• De j en de g voor een e of i worden uitgesproken als de (stemloze) ch in het Nederlands, fonetisch een 'x'.
• De combinaties qu en gu komen alleen voor een e of i voor en worden dan uitgesproken als respectievelijk een k of de uitspraak voor de g bij het volgende punt. Moet de oe-klank toch worden uitgesproken, wordt dit aangegeven door puntjes op de u: qüe, qüi, güe, güi, bv. antigüedad.
• De g wordt, als hij niet voor een e of i staat, als volgt uitgesproken: Aan het begin van een woord of na een n als de harde g in het Engels, fonetisch een 'g'. In de andere gevallen als een (stemhebbende) g in het Nederlands, maar met minder wrijving, fonetische een 'γ'.
• De ll wordt uitgesproken als de Nederlandse j.
• De y wordt uitgesproken als de ll, behalve aan het begin van een woord, waar hij wordt uitgesproken met ploffend begin.
• De ñ wordt uitgesproken door tegelijkertijd een n en een j uit te spreken.
• De rr wordt uitgesproken door verschillende tikken met de tong tegen het gebied net boven de tanden te geven.
• De r wordt aan het begin van een woord en l, n, of s uitgesproken als de rr hierboven. Anders door slechts 1 tik met de tong.
• De h wordt niet uitgesproken. Het effect van de h is zelfs tussen klinkers die een tweeklank kunnen vormen niet te horen: De klinkers vormen ondanks de h toch een tweeklank, bv. prohibir (twee lettergrepen).
• De d wordt aan het begin van een woord en na een n of l uitgesproken zoals in het Nederlands. Anders wordt hij uitgesproken zoals de Engelse this', fonetisch een 'δ'. Aan het eind van een woord kan hij bovendien stil worden.
• De s wordt altijd stemloos uitgesproken en de tong wordt iets nadrukkelijker tegen het gebied boven de tanden gezet.
• De x wordt officieel ongeveer uitgesproken als in het Nederlands. Vaak wordt hij, in de iets informelere taal, echter uitgesproken als een s.
Klinkers
[bewerken]De klinkers klinken niet altijd zoals in het Nederlands.
• De i wordt altijd als in niet uitgesproken.
• De u wordt altijd als in hoek uitgesproken.
• De e ligt tussen de e's in lek en beek in.
• De o ligt tussen de o's in hok en rook in.
• De a ligt tussen de a's in bak en raak in.
De e wordt altijd vol uitgesproken, d.w.z. hij is nooit stil, zoals in het Engels of Frans, en ook niet dof, zoals in het Nederlands vaak gebeurt.
Andere uitspraak- en schrijfregels
[bewerken]Dubbel geschreven medeklinkers komen weinig voor. De meestvoorkomende zijn rr, ll, en cc. De cc komt alleen voor een e of i voor en wordt dan als een k gevolgd door de Engels slisklank in thing uitgesproken. Andere gevallen zijn woorden die een voorvoegsel opnemen: bv. connotación. In het laatstgenoemde geval wordt de in principe uitgesproken als een enkele, behalve in nadrukkelijk taalgebruik, dan wordt hij verlengd.
Als het woord op een klinker, een n of een s eindigt, ligt de klemtoon op de voorlaatste lettergreep. Eindigt het woord op een andere medeklinker dan s of n, dan ligt de klemtoon op de laatste lettergreep. Als de klemtoon op een andere plaats ligt dan hierboven aangegeven, wordt dit aangegeven met een accent: acentuación, jóvenes, útil.
Een k-klank vóór een e of i wordt altijd geschreven met qu, anders als c. Een θ-klank vóór een e of i wordt altijd geschreven met c, anders als z. Een x-klank vóór een e of i kan echter met een g én een j gespeld worden.
In een vloeiende zin gelden de regels zoals hierboven verteld zijn, eigenlijk alleen voor elke eenheid van spraak (dus niet per woord). Een ander verschijnsel is dat met name de eind-s van een woord als die wordt gevolgd door een woord dat begint op een klinker, van lettergreep verspringt: Buenos Aires als Bueno Saires.
Deze bovenstaande regels worden, afgezien van dialectische verschillen, consequent gevolgd door een Spanjaard, behalve in enkele leenwoorden die anders gespeld worden.
Een verschil is bijvoorbeeld, voornamelijk in tweetalige gebieden, dat de ll als tegelijkertijd een l+j uitgesproken wordt.