Schilderen/Monochroom

Monochroom schilderen is schilderen met één kleur. Natuurlijk kan je dan een schilderij één egale kleur geven, maar daar zullen de meeste mensen weinig plezier aan beleven, hoewel het in een bepaalde periode als minimalistische kunst wel populair is geweest. Door het aanbrengen van structuur, en eventueel door wat bijmengen van wit, zodat je lichtere en donkere tonen verkrijgt, kan je dus toch een interessant monochroom werk maken.

Maar als de term "monochroom" iets wordt uitgebreid naar een werk met wel enige kleurnuances, verschillende tinten van één kleur, is er veel meer mogelijk. Met die definitie is monochroom schilderen iets wat veel schilders geprobeerd hebben, en waarom u dan niet? Probeer eens een stilleven te maken met alleen witte voorwerpen.

	Kazimir Malevich Suprematist Composition- White on White	Théo van Rysselberghe Ven in de Kempen	Claude Monet Houses of Parliament, London	William Turner Zonsopgang met zeemonsters
	Monochrome schilderijen in wit, bruin, blauw en geel. Het witte schilderij van Malevich vermijdt alle contrasten. Het schilderij van Théo van Rysselberghe heeft wel sterke licht-donker contrasten. Bij Monet zijn er wat zwakkere licht-donker contrasten, evenals bij Turner. Het schilderij van Turner laat wel een kwaliteitscontrast zien tussen de varianten van geel. De sfeer tussen de schilderijen is verschillend. Het is subjectief, maar bij het schilderij van Malevich voel je misschien niet zoveel. het schilderij van Rysselberghe heeft een drukkende sfeer, Monets schilderij is rustig en zelfs vrolijk. Bij Turner, als je de titel kent, kan je wel wat angst voelen.

Kleurharmonie

Iets meer vrijheid kan je nemen door een schilderij te maken met alleen aan elkaar verwante kleuren, die allemaal een hoofdkleur delen. Je gebruikt dan een analoog kleurenschema.

Een voorbeeld is – uitgaande van hoofdkleur rood – dat je naast rood alleen oranje (warm rood met wat geel bijgemengd) en paars (koud rood met wat blauw bijgemengd) gebruikt. Het is een manier om harmonie in je schilderij te bereiken. Je gebruikt dan slechts een deel van de kleurencirkel. Uitgaande van hoofdkleur blauw gebruik je naast blauw alleen blauwachtig groen en naar blauw neigend paars. Uitgaande van hoofdkleur geel gebruik je naast geel alleen geelachtig oranje en geelachtig groen.

Als uitbreiding zal het vaak nodig zijn om wit voor de lichten te gebruiken en zwart dan wel gebrande omber voor de schaduwen.

	Van Gogh 1889 veertien zonnebloemen in een vaas	Jasper Francis Cropsey (1823–1900) Zonsondergang bij een klif	Albert Bierstadt 1870 Landschap met rotsachtige bergen
	Drie voorbeelden waarin de kunstenaar een sterke kleurharmonie is gebruikt. Links geel, midden rood en rechts blauw als hoofdkleur. Soms is als klein accent een contrasterende kleur gebruikt, dat maakt het werk net wat spannender.