Russisch/Alfabet
< Russisch
Het Russisch wordt met dit Cyrillisch alfabet geschreven:
| groot | klein | naam | klank | transliteratie | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ISO R/9 | Nederlands | Engels | ||||
| А | а | A | /a/ | a | a | a |
| Б | б | Be | /b/ | b | b | b |
| В | в | Ve | /v/ | v | v/w | v |
| Г | г | Ge | /g/ | g | g | g |
| Д | д | De | /d/ | d | d | d |
| Е | е | Je | /jE/ | e | e/je | e |
| Ё | ё | Jo | /jO/ | ë | o/jo/e/je | ë |
| Ж | ж | Zje | /Z/ | ž | zj | zh |
| З | з | Ze | /z/ | z | z | z |
| И | и | I | /i/ | i | i | i |
| Й | й | korte I | /j/ | j | j/- | ĭ |
| К | к | Ka | /k/ | k | k | k |
| Л | л | El | /l/ | l | l | l |
| М | м | Em | /m/ | m | m | m |
| Н | н | En | /n/ | n | n | n |
| О | о | O | /o/ | o | o | o |
| П | п | Pe | /p/ | p | p | p |
| Р | р | Er | /r/ | r | r | r |
| С | с | Es | /s/ | s | s | s |
| Т | т | Te | /t/ | t | t | t |
| У | у | Oe | /u/ | u | oe | u |
| Ф | ф | Ef | /f/ | f | f | f |
| Х | х | Ch | /x/ | x | ch | kh |
| Ц | ц | Ts | /ts/ | c | ts | ts |
| Ч | ч | Tsje | /tS/ | č | tsj | ch |
| Ш | ш | Sh | /S/ | š | sj | sh |
| Щ | щ | Sjtsj | /Sj/ | šč | sjtsj | shch |
| Ъ | ъ | Harde teken | geen palatalisatie | " | - | " |
| Ы | ы | Ulj | /1/ | y | y | y |
| Ь | ь | Zachte teken | /j/ -- palatalisatie | ' | - | ' |
| Э | э | Eee | /E/ | ė | e | é |
| Ю | ю | Joe | /ju/ | ju | joe | yu |
| Я | я | Ja | /ja/ | ja | ja | ya |
Opmerkingen ivm de uitspraak van de letters
- Hoewel er fonetisch gespeld wordt, zijn er uitzonderingen:
- "г" tussen "e" en "o" wordt als /v/ uitgesproken, bvb. "его" (zijn) wordt als /jevo/ uitgesproken. Deze regel is enkel van toepassing als "его" zich niet vooraan een woord bevindt.
- Stemhebbende medeklinkers worden stemloos als ze op het eind van een woord staan: "строганов" (stroganov) wordt als /stroganof/ uitgesproken.
- Stemhebbende medeklinkers worden stemloos als ze voor een stemloze medeklinker staan: "водка" (vodka) wordt als /votka/ uitgesproken. (assimilatie)
- Stemloze medeklinkers worden stemhebbend voor een stemhebbende medeklinker "футбол" (foetbol) wordt als /foedbol/ uitgesproken. (assimilatie)
- Een klinker wordt slechts volledig uitgesproken als de klemtoon erop ligt; in de niet-benadrukte vorm wordt een neutrale klank geproduceerd. De spelling blijft altijd hetzelfde (ongeacht de plaats van de klemtoon)
- "г" tussen "e" en "o" wordt als /v/ uitgesproken, bvb. "его" (zijn) wordt als /jevo/ uitgesproken. Deze regel is enkel van toepassing als "его" zich niet vooraan een woord bevindt.
- Het hard teken (Ъ/ъ)duidt aan dat de voorafgaande medeklinker hard wordt uitgesproken (zonder palatinisatie)
- Het zacht teken (Ь/ь) duidt aan dat de voorafgaande medeklinker zacht wordt uitgesproken (palatinisatie)
- De klinkers Е/е, Ё/ё, И/и, Ю/ю, Я/я maken de voorafgaande medeklinkers palataal consonant. Dit betekent dat de medeklinker uitgesproken wordt met het midden van de tong tegen het hard verhemelte.
Handgeschreven letters
[bewerken]Die lijken op handgeschreven Griekse letters:
- А а
- Б б lijkt soms op δ
- В в lijkt soms op b
- Г г
Д en д zijn hier vergeten
- Е е
- Ё ё
- Ж ж
- З з
- И и
- Й й
- К к
- Л л hebben een gekruld beentje, itt П п
- М м
- Н н
- О о
- П п lijkt soms op n
- Р р
- С с
- Т т hierboven wordt soms een streepje getrokken
- У у
- Ф ф
- Х х
- Ц ц
- Ч ч
- Ш ш hieronder wordt soms een streepje getrokken
- Щ щ hieronder wordt soms een streepje getrokken
- Ы ы als een 61 schrijven, zonder de pen op te heffen
- Ь ь als een klein 6'je of b'tje schrijven
- Э э
- Ю ю
- Я я Grote letter Я in één beweging schrijven, te beginnen linksonder met het linkerbeen, schuin omhoog, vervolgens teken je de rechterkant van de cirkel, je gaat langs boven naar de linkerkant en tekent de linkerkant, onderkant en vervolgens kom je rechtsboven uit, waarna je nog altijd zonder de pen op te heffen, de laatste verticale streep naar onder trekt (Zo doet men dat in Rusland; als je het anders doet, zal men het merken...). De kleine letter я kan halverwege de lijn hangen, net als een Latijnse p of q.
Een voorbeeld: https://www.kataan.org/images/cyrillic.jpg
Hoe het NIET moet:
[bewerken]
Zorg in elk geval dat je je eigen letters uit elkaar kan houden, daar raak je al een heel eind mee...
Hoe kan ik mijn toetsenbord omschakelen naar een Russisch toetsenbord?
[bewerken]- (Engelse uitleg)
- Het operating system Mac OSX van Apple heeft voortreffelijke ingebouwde ondersteuning voor Unicode, dus ook voor het typen in verscheidene varianten van het Cyrillische schrift, ook het Russisch. Zo kan men met groot gemak tussen verschillende toetsenbord-indelingen heen en weer schakelen.
- In Firefox kan je ook gewoon de extensie RussKey ([1]) afhalen (en indien nodig via het typen van about:config in je URL-balk de waarde van russkey.KeyboardMap aanpassen tot deze string:
UPPERALPHA:65=1040,66=1041,67=1062,68=1044,69=1045,70=1060,71=1043,72=1063,73=1048,74=1049,75=1050,76=1051,77=1052,78=1053,79=1054,80=1055,81=1071,82=1056,83=1057,84=1058,85=1059,86=1046,87=1042,88=1061,89=1067,90=1047UPPERSYMBOLS:59=1098,61=1068,96=1070UPPERSYMBOLSSHIFTED:43=1068,123=1064,124=1069,125=1065,126=1070,47=1064,43=1065LOWERALPHA:97=1072,98=1073,99=1094,100=1076,101=1077,102=1092,103=1075,104=1095,105=1080,106=1081,107=1082,108=1083,109=1084,110=1085,111=1086,112=1087,113=1103,114=1088,115=1089,116=1090,117=1091,118=1078,119=1074,120=1093,121=1099,122=1079LOWERSYMBOLS:39=1100,58=1096,60=1101,61=1097,96=1102LOWERSYMBOLSSHIFTED:43=1100,62=1069,123=1096,124=1101,125=1097,126=1102
- Daarna kan je -na het heropstarten van firefox- deze functie met CTRL-SHIFT-K aan- en uitzetten.