Quenya/Telwoorden
De eerste 11 getallen zijn:
| minë (1) | atta (2) | neldë (3) | canta (4) |
| lempë (5) | enquë (6) | otso (7) | tolto (8) |
| nertë (9) | cainen (10) | minquë (11) |
De elfen baseerden zich origineel op het twaalftallig stelsel, er waren dus ook 12 verschillende cijfers. Daarom zijn 10 en 11 dan ook in deze tabel opgenomen.
Het getal nul is munta.
Voor het getal 12 zijn er twee woorden:
- 12 rasta / yunquë
Het woord rasta verwijst eerder naar iets als een "dozijn", yunquë gebruik je om te tellen.
De getallen 13 tot 19 vormen we met de uitgang –cëa bij de eerste lettergreep van de woorden voor 3 tot 9:
- 13 nelcëa
- 14 cancëa
- 15 lencëa
- 16 encëa
- 17 occëa
- 18 tolcëa
- 19 nercëa
De veelvouden van 10, dus 20 tot 90, worden gevormd door de uitgang –cainen:
- 20 yucainen
- 30 nelcainen
- 40 cancainen
- 50 lemincainen
- 60 eneccainen
- 70 otsocainen
- 80 tolcainen
- 90 nercainen
- 100 tuxa
Als we een getal willen vormen dat geen veelvoud is van 10, dan schrijven we eerst de eenheden en dan pas de tientallen (eigenlijk net zoals in het Nederlands):
- 54 canta lemincainen
De getallen tussen 100 en 200 staan evenzo "van achter naar voor":
- 140 cancainen tuxa
- 172 atta otsocainen tuxa
Net zoals bij 12, kunnen we 110 en 120 op twee manieren schrijven:
- 110 cainen tuxa / minquecainen
- 120 yucainen tuxa / yunquecainen
De getallen van 200 tot 900 gelijken erg op de veelvouden van 10 met ditmaal de uitgang –tuxa:
- 200 yutuxa
- 300 neltuxa
- 400 cantuxa
enz.
Verder kennen we ook nog volgende telwoorden:
- 1000 húmë
- 1 miljoen mindóra
Er is echter nog een vreemd verschijnsel: vanaf 20 en hoger worden substantieven die na een telwoord komen in het partitief meervoud geschreven:
- nelcainen roccoli "dertig paarden"
- tuxa ciryali "honderd schepen"
Rangtelwoorden
[bewerken]De eerste drie zijn onregelmatig:
- eerste: minya
- tweede: tatya
- derde: nelya
Van 4 tot 9 vervangen we de eindklinker van het hoofdtelwoord door –ëa:
- vier: canta → vierde: cantëa
- vijf: lempë → vijfde: lempëa
- zes: enquë → zesde: enquëa
- zeven: otso → zevende: otsëa
- acht: tolto → achtste: toltëa
- negen: nertë → negende: nertëa
Tien is opnieuw onregelmatig:
- tien: cainen → tiende: quainëa
Maar elf en twaald volgen opnieuw de normale regel:
- elf: minquë → elfde: minquëa
- twaalf: yunquë → twaalfde: yunquëa
Voor "half" gebruiken we het woord perya.
Herhalingstelwoorden
[bewerken]Er bestaan ook telwoorden die aangeven hoeveel maal iets gebeurt. In een zin fungeren ze als bijwoorden:
- eru eenmaal
- yú tweemaal
- nel driemaal
- can viermaal
Bij de hogere getallen gebruiken we de uitgang –llumë:
- lemillumë vijfmaal
- enquellumë zesmaal
- cëallumë tienmaal
- tuxallumë honderdmaal
>> Quenya >> Quenya/Telwoorden