Periodiek systeem/Lanthaniden
Te bespreken onderwerpen in lanthaniden[bewerken]
Lanthanidencontractie
De algemene trend van atomaire stralen is dat gaande naar de hogere perioden van het periodiek systeem de atoomstralen ook groter worden. Worden echter de gegevens voor periode 5 en 6 met elkaar vergeleken, dan treedt er geen verandering op of de atoomstraal wordt zelfs kleiner. Dit verschijnsel wordt de lanthanidencontractie genoemd.
Lanthanidencontractie
verklaring
De straal van atomen wordt bepaald door de elektronenwolk. Vooral de elektronen in de buitenste banen zullen een belangrijke bijdrage leveren aan de ruimte die een atoom inneemt. Gaande door de groep van de lanthaniden zijn de buitenste elektronen altijd de 6s-elektronen. De extra elektronen die nodig zijn om het stijgen van de kernlading te compenseren worden in de 4f-schil geplaatst. Dit heeft twee effecten:
- De 4f-elektronen komen nauwelijks aan de buitenzijde van het atoom, ze leveren dus zelf geen bijdrage aan het atoomvolume.
- De 6s-elektronen "zien" steeds een zelfde kernlading. Het extra elektron dat bij elk volgend element in de 4f-schil geplaatst wordt schermt de stijgende positieve lading van de kern voor de 6s-elektronen steeds ook weer bijna geheel af.
Verklaring