Maatschappijleer/Referentiekader maatschappijleer/Sociale verschillen
Sociale verschillen in de samenleving gaan over kansenongelijkheid.
Bij een ongelijke verdeling van kansen spreken we van sociale ongelijkheid. Bepaalde beroepen worden bijvoorbeeld beter betaald dan andere. Op de arbeidsmarkt wordt vaak gekeken naar het opleidingsniveau. Maar ook via je netwerk kun je in een positie met invloed komen.
Een directeur van een groot bedrijf heeft een hoog inkomen en een hoge status. En vanuit die functie heb je ook meer politieke invloed.
Werk wat veel aanzien heeft, plaatsen we hoog op een denkbeeldige maatschappelijke ladder. Denk hierbij aan de functie van chirurg, rechter of burgemeester.
Als mensen klimmen op de maatschappelijke ladder, noemen we dit sociale mobiliteit.
Oordelen die niet gebaseerd zijn op feiten, noemen we vooroordelen. Als het hierbij gaat om een onjuist beeld van een groep mensen, spreken we van een stereotype.
Discriminatie vindt plaats als mensen op basis van hun afkomst, overtuiging, of andere kenmerken worden weggezet of uitgesloten.
Begrippen
[bewerken]- 21. sociale ongelijkheid
- de ongelijke verdeling in de samenleving van kennis, inkomen, status en (politieke) macht
- 22. arbeidsmarkt
- je kansen op de arbeidsmarkt hangen vaak samen met je opleiding en sociale omgeving
- 23. inkomen
- de hoogte van je inkomen kan bepalend zijn voor je welzijn en levensloop
- 24. sociale status
- verschil in status heeft gevolgen voor de waardering en behandeling door de omgeving
- 25. politieke invloed
- vanuit bepaalde banen heb je veel invloed op de politiek, in andere juist minder
- 26. maatschappelijke ladder
- posities in de samenleving van laag naar hoog
- 27. sociale mobiliteit
- de mogelijkheid om te veranderen van sociale positie
- 28. vooroordelen
- je hebt een oordeel over een persoon of situatie kent die je niet kent
- 29. stereotypen
- een overdreven vaststaand beeld van een groep mensen
- 30. discriminatie
- het ongelijk behandelen van mensen op basis van een kenmerk wat er niet toe doet
Doelen
[bewerken]☐ Leg uit wat we bedoelen met sociale ongelijkheid
☐ Geef voorbeelden van sociale ongelijkheid
☐ Noem drie dingen die kansenongelijkheid veroorzaken
☐ Benoem en beschrijf wat we bedoelen met het terugdringen van ongelijkheid
☐ Benoem en beschrijf wat we bedoelen met de kans om talenten te ontwikkelen
☐ Leg uit waarom kansenongelijkheid tot problemen kan leiden in de samenleving
☐ Leg uit wat we bedoelen met de arbeidsmarkt
☐ Benoem en beschrijf waarom het aanbod van werk afhankelijk is van de beroepsbevolking
☐ Leg uit wanneer we spreken van een hoge werkloosheid
☐ Leg uit wanneer we spreken van een hoge werkgelegenheid
☐ Geef voorbeelden van automatisering op de arbeidsmarkt
☐ Geef voorbeelden van flexibilisering op de arbeidsmarkt
☐ Geef voorbeelden van globalisering op de arbeidsmarkt
☐ Geef een definitie van de maatschappelijke ladder
☐ Geef voorbeelden van hoe mensen beroepen verschillend indelen in belangrijkheid
☐ Geef voorbeelden van zaken die mensen belangrijk vinden aan beroepen
☐ Noem drie dingen (naast werk) die grotendeels je maatschappelijke positie bepalen
☐ Geef een voorbeeld van een beroep met veel verantwoordelijkheid
☐ Noem dingen die vaak leiden tot een hoger salaris
☐ Leg uit waarom het handig is als je opleiding past bij je belangstelling
☐ Noem twee voordelen van een specialistisch beroep
☐ Noem twee persoonlijke eigenschappen die een grote rol spelen in je werk
☐ Leg uit wat sociale mobiliteit inhoudt
☐ Geef voorbeelden van wat je kunt doen om te klimmen op de maatschappelijke ladder
☐ Leg uit waarom het in veel gevallen lastig is om te klimmen op de maatschappelijke ladder
☐ Leg uit wat we bedoelen met vooroordelen
☐ Geef voorbeelden van vooroordelen
☐ Leg uit waarom het hebben van vooroordelen vervelende gevolgen kan hebben
☐ Leg uit wat we bedoelen met stereotypen
☐ Geef voorbeelden van stereotyperingen
☐ Leg het verschil uit tussen een stereotype en een vooroordeel
☐ Leg uit wanneer we spreken van discriminatie
☐ Geef voorbeelden van discriminatie
☐ Geef voorbeelden van discriminatie op de arbeidsmarkt
☐ Leg uit wat er bedoeld wordt met positieve discriminatie
☐ Leg uit waarom discriminatie en racisme slecht zijn voor de sociale cohesie in een land
☐ Benoem en beschrijf verschillende soorten discriminatie op de werkvloer
☐ Vertel wat je kunt doen als je te maken krijgt met discriminatie