Leerboek Wikipedia/Pagina's bewerken
Wat wel en niet op Wikipedia mag
[bewerken]- Iedere Wikipedia staat op zichzelf (inhoud wordt niet automatisch en systematisch vertaald)
- Per taal, met eigen policies, conventies
- Geen externe linken in body-text
- Zelfs niet tussen Wikimedia projecten (of Wikipedia talen)
- Gebruik (sub)hoofdingen (brengt structuur in je tekst) -> komt automatisch in de inhoudstabel
- Hoofletters zijn afhankelijk van de taal (b.v. église t.o.v. Kerk)
- Bij vertalen dit expliciet vermelden, alsook een referentie aan het bronartikel (via historiek)
Relevantie
[bewerken]- Relevantie,
- Het artikel moet van algemene waarde zijn; geen reklame
Neutraliteit
[bewerken]- Objectiviteit, neutraliteit
- Schrijf nooit over uzelf, uw werkgever, uw organisatie (geen zelfpromotie),
- Anderen zullen wel over u schrijven,
Plagiaat
[bewerken]- Geen primair onderzoek (gebruik secundaire bronnen),
- Pleeg geen plagiaat; respecteer het copyright
- Wikipedia copyright = CC BY-SA -> iedereen blijft eigenaar van zijn bijdrage maar laat anderen toe wijzigingen aan te brengen, plus afgeleide werken
- Iedereen is persoonlijk verantwoordelijk voor zijn eigen stukje tekst
- De licentie is definitief en kan niet ongedaan worden, wegens collaboratief effect: "eens gegeven blijft gegeven".
- Samenwerken, herbruik, creativiteit: iedereen kan "uw" artikel aanpassen...
- Bij herbruik: Naamsvermelding, referentie, licentie, link naar het origineel (zie voorbeeld voor PowerPoint)
Over licenties en copyright:
- w:nl:Creative Commons (°2002)
- w:nl:Berner Conventie (1886)
- w:nl:Vrije kennis
- w:nl:Open source
- w:nl:Vrije software
- w:nl:GNU Free Documentation License (GFDL) (van 2001-2009 op Wikipedia; vervangen door CC BY-SA vanaf 2009)
- w:nl:GNU General Public License (GPL) - voor software
Het verwijderen van artikelen
[bewerken]Niet alles is goed op Wikipedia... zie templates wiu, NE
Artikels die niet de goede structuur of inhoud hebben kunnen worden verwijderd. Jammer voor de moeite. Enkele voorbeelden:
- w:nl:Gebruiker:Geertivp/Kisaro
- w:nl:Vrouwen en informatica
- w:nl:Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Gent
- c:File:Erudimus qui custodient terrae fertilitatem.jpg
Je kan in beroep gaan, of vragen dat het artikel naar jouw gebruikersruimte wordt verhuisd.
Tips:
- maak eerst een artikel als sub-pagina van je gebruikersruimte (click op "kladblok", dan unieke paginanaam invoeren)
- om te vermijden dat je content verliest, stuur de wiki tekst eerst door naar je eigen e-mail account (edit, alles selecteren, kopiëren, plakken)
- als het artikel toch wordt verwijderd, vragen om het terug te plaatsen naar je gebruikersruimte
Paginageschiedenis
[bewerken]Alle wijzigingen worden bijgehouden, en kan je terugvinden in de geschiedenis.
Een pagina bewerken
[bewerken]De Tag editor (TE), ook genoemd (wiki) tekst editor is de oudste; kan handig zijn om kleine aanpassingen te doen in wiki tekst met tag codes, maar vergt meer kennis. Sommige operaties kunnen enkel met de tag editor. Soms kunnen fouten enkel worden hersteld via de tag editor.
De Visual editor (VE) is nieuwer en handiger en kan eenvoudiger zijn voor het aanmaken of aanpassen van:
- Doorlopende tekst
- Tabellen (copy/paste uit Excel of Google Speadsheets)
- Foto's, galleries
- Categorieën
- Aanbrengen van Links (automatische validatie, doorclicken, ontdubbelen)
- Referenties: automatisch via URL (web pagina, ISBN, DOI)
- Interpreteren en inkorten van URLs, Wiki tag code plakken, visueel plakken, plakken van Excel tabellen (automatische conversie naar een Wiki tabel)
De visual editor is ook robuster dan de tag editor. Als je je sessie verliest herneemt de VE de nog niet bewaarde wijzigingen.
De layout van de pagina in de visual editor kan enigszins afwijken van de definitieve versie.
Tip: Je kan onbeperkt schakelen tussen de tag editor en de visual editor alvorens uw wijzigingen te bewaren. Dit wordt zelfs aangemoedigd.
Gekend probleem: De referenties en voetnoten worden niet altijd correct bijgewerkt in VE; schakel door naar de TE om te controleren.
Vergeet uw wijzigingen niet op te slaan; de editor kan je mogelijks in verwarring brengen.
Vermeld telkens een korte omschrijving van uw aanpassingen, of een korte omschrijving van een nieuw artikel. Bemerk dat de historiek van al uw wijzigingen wordt bewaard.
"Wijzigingen publiceren" is een groot woord voor "Artikel bewaren" (zeker als je in de gebruikersruimte werkt).
Op de Duitstalige Wikipedia moet iedere wijziging worden goedgekeurd door een moderator. Op alle encyclopedieën worden wijzigingen onmiddellijk gepubliceerd.
Een nieuwe pagina aanmaken
[bewerken]Alvorens een artikel aan te maken, vergewis u ervan dat het onderwerp nog niet bestaat.
- (uitgebreid) Zoeken,
- Artikels aanpassen (kleine, grote wijzigingen),
- Linken leggen, of synoniemen maken
- Artikel aanmaken:
- Eerst zoeken
- Dan aanmaken, indien niet gevonden - maak een pagina aan als een subpagina van uw gebruikersruimte. Kies uit de volgende methoden:
- Voeg uw Gebruikersruimte als prefix toe (User:Gebruikersnaam/)
- Click op "kladblok"; vervang dan de naam van het kladblok door de naam van het artikel, met hoofdletter
- Click ofwel op uw gebruikersnaam, en voeg de nieuwe pagina als suffix toe, voorafgegaan door een /
- Vermijd/verminder op die manier het "artikel te verwijderen" risico.
- Dit laat je toe om een artikel te hernoemen naar de hoofdnaamruimte (vraag een meer ervaren gebruiker om dit te doen)
- Op die manier krijg je automatisch een lijst van alle artikels die je zelf hebt aangemaakt
- Het is beter om het kladblok niet te gebruiken om artikels te schrijven (je kan maar 1 enkel artikel schrijven, verwarring met naamgeving)
Voor wikithons, edit-a-thons: maak een projectpagina.
Schrijf over een onderwerp dat u interesseert. Dit geeft je extra motivatie.
Alvorens te schrijven, zoek eerst (grondig) wat er reeds bestaat... vermijd dubbels
Beginners: Corrigeren, aanpassen en uitbreiden van een bestaand artikel. Laat ook toe om technieken te zien en te begrijpen.
Lijst van ... (kan over om het even wat gaan; rode linken toegelaten),
- Simpele lijst
- compacte lijst
- tabel van lijsten
- in tabelvorm.
In artikels worden rode linken niet zo graag gezien.
Voorbeelden ter inspiratie:
- w:nl:Lijst van onroerend erfgoed in Ternat
- w:nl:Lijst van onroerend erfgoed in Vlaams-Brabant
- w:nl:Lijst van afleveringen van Pagina niet gevonden in Iedereen beroemd
Tabel van ...
Voorbeeld: Sjabloon om samenhang van artikels aan te geven, b.v. {{Tabel Pensioenrechten in België}}
Schrijf eerst in een sub-page van je gebruikersruimte. Op de Engelstalige Wikipedia bestaat er ook een Draft namespace.
Het voordeel is dat de historiek bewaard blijft, en dat je in alle rust kan werken aan je artikel tot het rijp is voor "publicatie".
Wanneer artikel klaar is: hernoem; een doorverwijzing wordt automatisch aangemaakt - automatische lijst van artikels die jij geschreven hebt.
Gebruik Zandbak = Sandbox enkel om te experimenteren, of tussentijdse resultaten te bekomen (zonder te bewaren).
Wanneer gebruikt om artikels voor te bereiden: verwarrend met edit geschiedenis + doorverwijzing bij hernoemen.
Om te testen: https://test.wikipedia.org (niet om definitief te bewaren...)
Volglijst
[bewerken]Je kan een artikel op je volglijst zetten. Je kan ook aangeven dat ieder artikel dat je wijzigt automatisch op je volglijst komt.
- We zijn allemaal vrijwilligers,
- heb respect voor de anderen,
- volg de conventies en gedragscode,
- pleeg geen/bestrijd vandalisme,
- terugdraaien: iedereen kan terugdraaien,
- (edit) of persoonlijke conflicten,
- je kent niet altijd "de andere"
- moderatoren,
- verwijderlijsten: iedereen kan nomineren om te verwijderen,
- terugplaatsen (naar uw gebruikersruimte),
- blockages,
- arbitragecommissie.
Hoe veranderingen opsporen:
- Recente wijzigingen (eventeel enkel nieuwe artikels)
- Mijn bijdragen, my uploads
- Historiek
- Versies vergelijken (2 versies aanvinken)
- Verder aanpassen
- Terugdraaien
- Bedanken -> vriendelijke manier om iemand aan te moedigen
- Versie goedkeuren (als gecontroleerd markeren; enkel voor gebruikers met ervaring)
- Oudste wijziging (originele versie)
- Talk pages (op artikels, gebruikerspagina's)
- Volglijsten, notificaties, e-mail
- Zoeken op prefix, per naamruimte
- Special pagina's (oudste pagina)