Gebruiker:Germanator/Kladblok

Inleiding

Economie is een sociale wetenschap die zich bezighoudt met het menselijk handelen m.b.t. de voortbrenging en verdeling van schaarse goederen en diensten. In de economie wordt niet alleen het zeldzame schaars genoemd, maar alles waarvoor iets anders moet worden opgeofferd om het in bezit te krijgen. Hier valt (bijna) alles onder. Grondstoffen en geld bijvoorbeeld, maar ook arbeid, tijd, geld, ruimte, etc.(Zonlicht is niet schaars, maar een vrij goed). Alles wat schaars is, heeft per definitie waarde. De optimale verdeling van schaarste is het ultieme probleem van de economie. De economie heeft veel deelgebieden, waarvan de belangrijkste in dit boek besproken gaan worden.

Het vak economie probeert de werkelijkheid te analyseren en te voorspellen, aan de hand van modellen. Een model is een versimpelde (wiskundige) weergave van de werkelijkheid. Een modelauto bijvoorbeeld laat de belangrijkste delen van een echte auto zien, maar niet elk klein detail. Toch is die modelauto handig om uit te leggen wat een echte auto is, als je geen echte auto hebt. In de economie bestaan modellen uit variabelen. Een variabele is bijvoorbeeld inkomen of rentepercentage. Er zijn twee soorten variabelen: exogene variabelen komen van buiten het model en endogene variabelen zijn de variabelen die het model wilt uitleggen. Als voorbeeld nemen we een simpel model dat uitlegt hoeveel geld iemand uitgeeft aan kleren als hij een bepaald inkomen heeft. Dit model heeft twee variabelen, namelijk 'uitgave aan kleding' en 'inkomen'. De endogene variabele (degene die we uit willen leggen) is in het voorbeeld 'uitgave aan kleding'. Dit willen we uitleggen voor elk gegeven niveau van 'inkomen', de exogene variabele.

Aannames

Een model geeft niet de hele werkelijkheid weer. Dit betekent dat sommige aspecten niet zijn opgenomen in het model, en andere worden voor waar aangenomen. De uitspraak 'Een model is zo goed als zijn aannames'(uit een economieboek) geeft aan dat dit een belangrijk onderwerp is. Een zeer belangrijke veronderstelling in de economie is bijvoorbeeld, dat mensen rationeel handelen, d.w.z. met hun verstand. Hoewel dit lang niet altijd op gaat(anders zou men geen impulsaankopen doen, zou marketing veel minder effect hebben e.d.), helpt dit ons wel om veel dingen te verklaren.

Waarde

Zoals we hierboven kunnen lezen, heeft praktisch alles (een bepaalde) waarde. Maar wat is waarde precies? En welke waarde kennen we toe aan een goed? We beginnen met de vraag: Wat is iets waard?

Het antwoord is vrij simpel: Iets is zoveel waard als je denkt dat het waard is . Als een jas €100 kost, maar je wilt er niet zoveel voor betalen(bijvoorbeeld omdat je al een jas hebt), is die jas voor jou niet zoveel waard. Voor iemand die dat wel wilt betalen(die geen jas meer heeft), is de jas wel €100 waard. Beide mensen hebben een ander nut van die jas. De economische waarde wordt bepaald door hoe groot de stijging in het nut van de consument is. De stijging in nut wordt marginaal nut genoemd.

Voor de verkoper ligt het net iets anders, nut is voor hem een bron van inkomen. De afweging die hij moet maken is: Als ik meer tijd in dit product stop, stijgt de prijs die ik ervoor kan krijgen dan evenredig?

Producenten, tussenhandelaren, verkopers en kopers kunnen allemaal een andere waarde aan een product hechten. Deze waardes zijn allemaal subjectief (uitgaande van persoonlijke smaak en voorkeur). Hoe komt de uiteindelijke verkoopwaarde tot stand? Dat gebeurt op de markt