Quenya/Locatief

Uit Wikibooks

Gebruik[bewerken]

De locatief vervangt de voorzetsels "in" en "op".

Deze wordt altijd gebruikt voor plaatsen:

ëan coassë "ik ben in een huis"
i ciryamo ëa i ciryassë "de zeeman is op het schip"
i aiwi háma olwassë "de vogel zit op een tak"

of voor het moment waarop iets gebeurt:

utúlien i lómissë "ik ben 's nachts gekomen"

Er zijn twee situaties waarin we de locatief niet gebruiken:

  • Het woordje "binnen" bij scheidbare werkwoorden geven we door mir weer:
nér vantanë mir i mallë "een man wandelde de straat binnen"
  • Het voorzetsel "in" wordt ook gebruikt om een toestand of gevoelen waarin men verkeert weer te geven. In dat geval gebruiken we het voorzetsel mi (of , dit is een samentrekking van mi + i):
nér vantanë mi mornië "een man wandelde in duisternis"
nér vantanë mí ringa "een man wandelde in de kou"


Vorming[bewerken]

We bekijken elk getal afzonderlijk:

Enkelvoud[bewerken]

De basisuitgang is -ssë na klinkers en -essë na medeklinkers.

Bij de meeste woorden gebruik je simpelweg deze uitgang:

aran "koning" → aranessë
tári "koningin" → tárissë
vendë "meisje" → vendessë

Woorden met een stamvorm gebruiken deze stamvorm:

sar "kei" → sardessë (stamvorm sard-)
curo "uitvinding" → curussë
lómë "nacht" → lómissë

Uitzonderingen:

  • woorden op -s ondergaan een samentrekking met de uitgang:
arquilis "woestijn" → arquilissë
  • woorden op -t krijgen enkel - als uitgang:
ecet "degen" → ecetsë
  • bij woorden op -l verandert l + ssë in ldë:
menel "hemel" → meneldë
  • bij woorden op -n verandert n + ssë in ndë:
cemen "aarde, grond" → cemendë

Woorden waarvan de nominatief op -ssë eindigt hebben geen locatief. Als er toch een locatief nodig is dan gebruiken ze het voorzetsel mi:

Víressë "april" → mi Víressë

Substantieven met een stamvorm vertonen nogal wat onregelmatigheden voor deze naamval (zie Quenya/Stamvormen):

  • De locatief van samengetrokken stammen vertrekt niet van deze stamvorm maar van de nominatief enkelvoud:
toron "broer" → torondë (stamvorm torn-)
  • Verdubbelde S-stammen voegen enkel -ë toe aan de stamvorm:
falas "kust" → falassë (stamvorm falas-)
  • T-stammen die een -s krijgen volgen ook deze regel:
henet "raam" → henetsë (stamvorm henets-)
  • C-stammen veranderen als volgt:
quesset "kussen" → quessexë (stamvorm quessec-)
maar nelet volgt de regel van de T-stammen:
nelet "tand" → neletsë (stamvorm nelc-)
  • M-stammen gebruiken de nominatief enkelvoud in plaats van de stamvorm:
talan "vloer" → talandë (stamvorm talam-)

Meervoud[bewerken]

De uitgang is -ssen na klinkers -issen na medeklinkers:

macil "zwaard" → macilissen
elda "elf" → eldassen

Uitzonderingen: In het meervoud worden de uitzonderingen van het enkelvoud meestal niet gebruikt, enkel als de locatief meervoud op -sissen (of -cissen) zou eindigen zien we een samentrekking:

  • woorden op -s:
arquilis "woestijn" → arquilissen
  • Verdubbelde S-stammen:
falas "kust" → falassen (stamvorm falas-)
  • T-stammen die een -s krijgen:
henet "venster" → henetsen (stamvorm henets-)
  • C-stammen:
quesset "kussen" → quessexen (stamvorm quessec-)
nelet "tand" → neletsen (stamvorm nelc-)

Duaal[bewerken]

  • u-dualen krijgen -ssë:
aldu "een paar bomen" → aldussë (nom.enk.: alda)
  • t-dualen krijgen -:
ciryat "een paar schepen" → ciryatsë (nom.enk.: cirya)
aranet "een paar koningen" → aranetsë (nom.enk.: aran)

Partitief meervoud[bewerken]

We voegen -ssen of -ssë toe aan de nominatief partitief meervoud:

ciryali "enkele schepen" → ciryalissen/ciryalissë (nom.enk.: cirya)

(maar de uitgang -ssen geniet de voorkeur).



>> Quenya >> Quenya/Substantieven >> Quenya/Locatief

Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.