Leer jezelf ecologisch tuinieren/Plantkunde/Plantaardige cel
Meer plantkunde: |
---|
Anatomie |
Cel |
Parenchym |
Collenchym |
Sklerenchym |
Meristeem |
Zaad |
Kiem |
Wortel |
Stengel |
Tak |
Knop |
Blad |
Bladmoes |
Bladvorm |
Groenblijvend |
Bloeiwijze |
Bloem |
Vruchtbeginsel |
Vrucht |
In de biologie is de (plantaardige) cel de kleinste eenheid waaruit ieder organisme of levend wezen is opgebouwd en die alle genetische informatie van dat organisme bevat.
Alle planten, dieren, schimmels en bacteriën bestaan uit cellen. De cel bestaat onder meer uit een celmembraan, dat de inhoud omgeeft, het cytoplasma waarin (behalve bij bacteriën) een celkern aanwezig is. Het cytoplasma bestaat zelf uit cytosol en celorganellen. Er zijn ook levende wezens die slechts uit één cel bestaan: de eencelligen. Bij bacteriën, schimmels en planten komt naast het celmembraan ook nog een celwand voor terwijl een dierlijke cel alleen door een celmembraan omgeven is. De afbeeldingen zijn heel schematisch.
Een plantaardige cel bestaat van buiten naar binnen uit de celwand, een membraan, een laagje cytoplasma en een grote, centrale ruimte die gevuld is met water en opgeloste stoffen: de vacuole. In het cytoplasma bevinden zich de celorganellen zoals bladgroenkorrels en mitochondriën.
De celwand is altijd doordrenkt met water, behalve in uitgedroogde plantendelen. Het vacuolevocht heeft doorgaans een hogere osmotische waarde vergeleken met de celwand. Hierdoor dringt er water uit de celwand door de membraan naar de vacuole (osmose). Het wordt als het ware aangezogen van uit de houtvaten. Het gevolg is dat de cel wordt opgepompt en er een overdruk ontstaat (turgor). Hieraan verlenen veel planten(delen) hun stevigheid.
Men kan de cel vergelijken met een opgepompte voetbal. De binnenbal staat voor het cytoplasma, de buitenbal voor de celwand. De lucht in de bal staat voor het vacuolevocht. Plak je op willekeurige wijze een aantal voetballen aan elkaar, dan heb je een model voor een eenvoudig plantaardig weefsel (parenchym). Tussen de ballen zal veel ruimte zitten. Die is er in plantaardige weefsels ook. Zij worden intercellulaire ruimten genoemd en zijn doorgaans gevuld met lucht.