Schilderen/Tamponeren
Door te tamponeren kan je een mooi vloeiend kleurverloop maken, zodat de kleuren geheel naadloos in elkaar overgaan. Je kan dat gebruiken bij zachte oppervlakken. Voorbeelden waar je met tamponeren een goed resultaat krijgt zijn een wang, een perzik, of een lucht met subtiele kleurverschillen in het blauw of in de wolken.
Vooral olieverf leent zich voor deze techniek. Tamponeren met acrylverf gaat moeilijk. De verf droogt te gauw op, of je moet met heel natte verf werken (die nét niet druipt) en desondanks nog heel snel werken.
Aanpak
[bewerken]Eerst breng je kleur aan in grove streken met welke kwast je ook maar wil gebruiken.
Klop vervolgens loodrecht op je doek met een droge harde kwast, bijvoorbeeld een ronde kwast van varkenshaar. Doe dat zachtjes op alle kleurovergangen. Je zal zien dat de kleur zich verspreidt, zodat je een mooie overgang krijgt. Werk daarbij van licht naar donker.
Je kan ook een draaiende beweging maken, dan wordt het effect mogelijk nog zachter.
Paul Gauguin 1889 Stilleven met perziken |
Johann Wilhelm Preyer 1871 Stilleven met druiven, pruimen en perziken |
Emilie Preyer (1849–1930) Stilleven met vruchten en noten op een marmeren plaat. |
Raphaelle Peale 1815 Druiven en Perziken | |
Vier stillevens met perziken. Een dankbaar onderwerp omdat de perzik zulke prachtige verlopende kleuren heeft, van witachtig geel tot naar donkerrood. De schilderijen zijn gerangschikt naar "zachtheid". Guaguin heeft helemaal niet getamponeerd, maar de verfstreken zichtbaar gelaten. Het meest rechter schilderij is waarschijnlijk het verst getamponeerd, de perziken hebben daar ook het zachtste huidje. Kijk ook eens naar de andere voorwerpen, bladeren, de marmeren plaat, de schalen. Probeer eens in te schatten hoe de kunstenaars de grote verschillen in stofuitdrukking hebben bereikt.
Emilie Preyer is overigens de dochter van Johann Wilhelm Preyer. Ze neemt hetzelfde onderwerp, dezelfde voorwerpen, maar het eindresultaat heeft toch een ander karakter. |
Nadeel
[bewerken]Het nadeel van tamponeren is dat het karakter van de verfstreek verdwijnt, en daarmee ook je persoonlijke handschrift. Gebruik de techniek dus met mate, en zeker niet over je gehele schilderij.
Een alternatief voor tamponeren is zacht over de kleurovergang strijken met een waaierpenseel.
N.B. onder tamponeren wordt ook wel het aanbrengen van structuur met behulp van een spons verstaan, waardoor gespikkelde patronen ontstaan.
Speciale kwast
[bewerken]Voor tamponeren van grote oppervlakten zijn speciale, afgeknipte kwasten in de handel, met een korte steel. Bredere kwasten zijn handig voor grote oppervlakten. Je kan natuurlijk ook een oude kwast zelf recht knippen. Gebruik voor elke kleur een schone kwast. Een tamponeerkwast wordt ook wel sjabloneerkwast genoemd, omdat de kwast ook gebruikt kan worden voor het overbrengen van patronen met een sjabloon.
.