Nieuwgrieks/Vragende voornaamwoorden

Afhankelijk bruikbare vragende voornaamwoorden

Volgende drie voornaamwoorden kunnen zowel onafhankelijk als afhankelijk van een zelfstandig naamwoord gebruikt worden:

Τι

Dit voornaamwoord wordt niet verbogen. Als het afzonderlijk voorkomt betekent het "wat?":

τι είναι αυτό;   "wat is dat?"

We kunnen het ook met een voorzetsel gebruiken:

με τι είναι;   "waarmee is het?"

Het kan ook gevolgd worden door een zelfstandig naamwoord dat naar iets levenloos verwijst, in dat geval betekent het "welk?":

τι μέρα είναι σήμερα;   "welke dag is het vandaag?"

Tenslotte vinden we ook soms τι in uitroepen, het komt dan overeen met het Nederlandse "hoe" of "wat":

τι ωραία!   "hoe mooi!"

τι καλό φαγητό!   "wat een goede maaltijd!"

Ποιος

Dit is de verbogen tegenhanger van τι:

	Mannelijk	Vrouwelijk	Onzijdig
Nom. Enk.	ποιος	ποια	ποιο
Gen. Enk.	ποιου  /  ποιανού	ποιας  /  ποιανής	ποιου  /  ποιανού
Acc. Enk.	ποιον	ποια	ποιο
Nom. Mv.	ποιοι	ποιες	ποια
Gen. Mv.	ποιων  /  ποιανών	ποιων  /  ποιανών	ποιων  /  ποιανών
Acc. Mv.	ποιους  /  ποιανούς	ποιες	ποια

Merk op: de -οι- onmiddellijk na de π is een medeklinker "j" (zie fonologie), daarom dragen de korte vormen geen accent.

Om de vraag "wie?" te stellen gebruiken we de nominatieven en de accusatieven van ποιος zelfstandig:

ποιοι έρχονται;   "wie komen er?"

ποιον βλέπετε;   "wie ziet u?"

Om de vraag "van wie?" te stellen gebruiken mag je de lange vormen van de genitieven gebruiken:

ποιανού/ποιου είναι αυτό το σπίτι;   "van wie is dat huis?"

Ook bij de zelfstandige accusatief mannelijk meervoud heb je de keuze:

ποιανούς/ποιους βλέπετε;   "wie (acc.mann.mv.) ziet u?"

Normaal worden in dit soort vragen enkel de mannelijke vormen gebruikt.

Net zoals τι kunnen we ποιος ook samen met een zelfstandig naamwoord gebruiken in de betekenis "welke?". In deze betekenis kan het zowel voor levende als levenloze substantieven gebruikt worden (en vinden we natuurlijk de drie geslachten):

για ποιο πράγμα μιλάς;   "waarover (over welk ding) praat je?"

ποια γυναίκα είναι έδω;   "welke vrouw is (er) hier?"

ποιων βασιλιάδων ήταν αυτό το ανάκτορο;   "van welke koningen was dat paleis?"

Bij personen mag ook hier de lange vorm gebruikt worden:

ποιανής κόρης είναι αυτή η κούκλα;   "van welk meisje is die pop?"

Voor de vragende voornaamwoorden "wiens?" en "wier?" gebruiken we in plaats van de genitieven ποιανού en ποιανών soms ook de oude vormen τίνος en τίνων:

τίνος βιβλίο έχει ο Γιάννης;   "wiens boek heeft Jan?"

τίνων βιβλία έχει ο Γιάννης;   "wier boeken heeft Jan?"

Πόσος

Ook πόσος "hoeveel?" wordt verbogen en dit als een adjectief van groep 1.

En net als de vorige twee kan het zelfstandig gebruikt worden:

πόσo κοστίζει;   "hoeveel kost het?"

of afhankelijk van een zelfstandig naamwoord:

πόσες μέρες πέρασαν;   "hoeveel dagen zijn (er) voorbijgegaan?"

Het komt net als τι in uitroepen voor:

πόσα πράγματα!   "zoveel dingen!"

Overige vragende voornaamwoorden

Deze zijn:

πού   "waar?"

πώς   "hoe?"

γιατί   "waarom?"

πούθε   "waarvandaan?"

πότε   "wanneer?"

Ze kunnen ook als betrekkelijke voornaamwoord gebruikt worden:

εκεί είναι η θυρίδα, πού πουλάνε τα εισιτήρια   "daar is het loket, waar men de tickets verkoopt"

---

>> Nieuwgrieks >> Voornaamwoorden >> Vragende voornaamwoorden