Naar inhoud springen

Anaximander over de natuur/Het leven van Anaximander

Uit Wikibooks
Anaximander over de natuur

Anaximander (Oudgrieks: Ἀναξίμανδρος, Anaximandros) (Ca. 610 v. Chr. – ca. 546 v. Chr.) was een Griekse filosoof die behoorde tot de groep der presocraten. Hij was de zoon van Praxiades [1] en is geboren in het derde jaar van de 42e Olympiade (610 v. Chr.). Volgens Apollodorus, een Grieks grammaticus die leefde in de twee eeuw v. Chr. was hij vierenzestig jaar oud tijdens het tweede jaar van de 58e Olymiade (547-546 v. Chr.) en stief kort daarna. [2] Hij zou de bloei van zijn leven (veertigste levensjaar) bereikt hebben toen Polycrates van Samos tiran was.[3] Anaximander was na Thales een van de eerste grote natuurfilosofen uit de Westerse geschiedenis. Hij bracht zijn leven door in Milete, een stad in Ionië, nu het westen van Turkije. [4] Hij behoorde tot de Milesische school en kreeg onderricht van zijn leermeester Thales, de stichter van deze school, met wiens leer hij dus bekend was. Hij volgde hem op als hoofd van de school, [5] [6] [7] onder welke functie hij de vooraanstaande filosofen Anaximenes en Pythagoras als leerlingen had. [8] Dat ook Parmenides de leerling van Anaximander was, is zeer onwaarschijnlijk, omdat Parmenides geboren is rond het sterfjaar van Anaximander. [9]

Politieke activiteiten

[bewerken]

Er is weinig over zijn leven bekend. Volgens de bronnen was hij betrokken bij de politiek in Milete. De derde eeuwse Romeinse redenaar Aelianus portretteert hem als leider van de Milesische kolonie Apollonia aan de kust van de Zwarte Zee, waarheen hij door de staatsburgers van Milete gezonden zou zijn. Daaruit valt af te leiden dat hij een prominente burger was. [10] Inderdaad legt Aelianus in Diverse geschiedenissen (III, 17) uit dat filosofen zich soms ook bezig hielden met politieke zaken. Het is zeer waarschijnlijk dat de leiders van Milete hem heenzonden als wetgever, omdat hij in staat werd geacht wetteksten te formuleren, of om ervoor te zorgen dat de loyaliteit van de inwoners der kolonie aan Milete behouden bleef.

Varia

[bewerken]

Er is verder nog een tamelijk negatief bericht over zijn levensstijl. Hij zou zich namelijk deftig hebben gekleed en gedragen en zich erin geoefend hebben een pompeuze stijl na te volgen. [11] Ten slotte vertelt Diogenes Laërtius in zijn Leven en leer van beroemde filosofen (II, 2) nog een kleine anekdote over hem. Anaximander zou, toen de kinderen van Milete hem bespotten toen hij zong, geantwoord hebben dat hij dan maar moest leren beter voor de kinderen te zingen. [12]

Bron

[bewerken]

Noten

[bewerken]
  1. Zie noot 4, 5 en 6.
  2. Diogenes Laërtius, De vitae philosophorum II, 2 (DK 12 A 1): ὃς καί φησιν αὐτὸν ἐν τοῖς Χρονικοῖς τῶι δευτέρωι ἔτει τῆς πεντηκοστῆς ὀγδόης ὀλυμπιάδος ἐτῶν εἶναι ἑξήκοντα τεττάρων καὶ μετ' ὀλίγον τελευτῆσαι. “Zo ook zegt hij (sc. Apollodorus de Athener) in de Opeenvolgingen: in het tweede jaar van de achtenvijftigste Olympiade was hij vierenzestig jaren en vond een weinig later zijn levenseinde.”
  3. Diogenes Laërtius, De vitae philosophorum II, 2 (DK 12 A 1): ἀκμάσαντά πη μάλιστα κατὰ Πολυκράτη τὸν Σάμου τύραννον. “De bloei van zijn leven bereikte hij bovendien toen Polycrates van Samos tiran was.”
  4. Diogenes Laërtius, De vitae philosophorum II, 1 (DK 12 A 1): Ἀναξίμανδρος Πραξιάδου Μιλήσιος. “Anaximander, de zoon van Praxiades, was een Milesiër.”
  5. Suidas Lexicon, sv. Anaximandros (DK 12 A 2): Ἀναξίμανδρος Πραξιάδου Μιλήσιος φιλόσοφος συγγενὴς καὶ μαθητὴς καὶ διάδοχος θάλητος. “Anaximander, de zoon van Praxiades, was een Milesiër, filosoof en verwant en leerling en opvolger van Thales.”
  6. Eusebius, Praeparatio evangelica, X, 14, 11 (DK 12 A 4): Θαλοῦ δὲ γίνεται ἀκουστὴς Ἀναξίμανδρος, Πραξιάδου μὲν παῖς, γένος δὲ καὶ αὐτὸς Μιλήσιος. Van Thales werd Anaximander, de zoon van Praxiades, de toehoorder, enerzijds ook zijn jongeling, maar anderzijds ook zijn verwant en hij was Milesiër.
  7. Diogenes Laertius, De vitae philosophorum, I, 122 (DK 12 A 1): καὶ πρῶτόν γε ἀρκτέον ἀπὸ τῆς ᾿Ιωνικῆς φιλοσοφίας, ἧς καθηγήσατο Θαλῆς, οὗ διήκουσεν ᾿Αναξίμανδρος. “En eerst dus zullen wij het verhaal over de Ionische filosofen volvoeren, daarom voeren wij Thales aan, die Anaximander onderricht heeft gegeven.”
  8. Diogenes Laertius, De vitae philosophorum, I, 14: Θαλοῦ μὲν γὰρ Ἀναξίμανδρος, οὗ Ἀναξιμένης. “Want op Thales volgde Anaximander, daarop Anaximenes.”
  9. Diogenes Laertius, De vitae philosophorum, IX, 21: τοῦτον Θεόφραστος ἐν τῇ Ἐπιτομῇ Ἀναξιμάνδρου φησὶν ἀκοῦσαι. “Van hem (sc. Parmenides) zegt Theofrastus in de Fragmenten, dat hij de toehoorder van Anaximander was.”
  10. Aelianus, Varia historia, III, 17 (DK 12 A 3): καὶ Ἀναξίμανδρος δὲ ἡγήσατο τῆς ἐς Ἀπολλωνίαν ἐκ Μιλήτου ἀποικίας. “Maar ook werd Anaximander als leider vanuit Milete naar de kolonie Apollonia gezonden.”
  11. Diogenes Laërtius, De vitae philosophorum, VIII, 70 (DK 12 A 8): Διόδωρος δ' ὁ Ἐφέσιος περὶ Ἀναξιμάνδρου γράφων φησίν, ὅτι τοῦτον ἐζηλώκει (sc. Empedocles) τραγικὸν ἀσκῶν τῦφον καὶ σεμνὴν ἀναλαβὼν ἐσθῆτα. "Diodorus de Efeziër zegt in zijn schrijven over Anaximander, dat hij (sc. Empedocles) zich oefende in het navolgen van de pompeuze stijl en de hoogmoedswaanzin en zich deftig kleedde en uitdoste."
  12. Diogenes Laërtius, De vitae philosophorum II, 2 (DK 12 A 1): τούτου φασὶν ἄιδοντος καταγελάσαι τὰ παιδάρια, τὸν δὲ μαθόντα φάναι "βέλτιον οὖν ἡμῖν ἀιστέον διὰ τὰ παιδάρια". “Dit deden, toen hij placht te zingen, de kinderen: hem uitlachen. Maar na deze lering maakte hij duidelijk: beter dus, ulieden, voor de kinderen zingen.”
Informatie afkomstig van https://nl.wikibooks.org Wikibooks NL.
Wikibooks NL is onderdeel van de wikimediafoundation.