band

Niet te verwarren met: Band

band [1]

band [3]

band [7]

Nederlands

Uitspraak

(heteroniem)

• Geluid:  band    (hulp, bestand)
• IPA: /bɑnt/, /bɑndən/ (1,2,4,5,6)
• Geluid:  band    (hulp, bestand)
• IPA: /bɛnt/, /bɛnts/ (3)

Woordafbreking

• band

1,2,4,5,6	enkelvoud	meervoud
naamwoord	band	banden
verkleinwoord	bandje	bandjes

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘strook stof om te binden’ een volledig erfwoord, voor het eerst aangetroffen in het jaar 1100
• Leenwoord uit het Engels in de betekenis van ‘muziekkorps’, voor het eerst aangetroffen in het jaar 1929
• Leenwoord uit het Duits (zie Band) in de betekenis van ‘boekdeel’, voor het eerst aangetroffen in het jaar 1734

3	enkelvoud	meervoud
naamwoord	band	bands
verkleinwoord	bandje	bandjes

Zelfstandig naamwoord

de band m

1. ring om een voorwerp

   • Die auto heeft een lekke band. 
   • Een hoepel is een band om een ton. 

2. breed koord, langwerpige strook

   • Om niet te vallen had hij een band om zijn middel geknoopt. 

   ▸ Terwijl haar blik heen en weer schoot, bedekten de vingers van haar linkerhand het plastic bandje om haar pols.

   ▸ Ze pakte de twee bandjes en liet deze door haar vingers glijden. ‘Lance Armstrong is ermee begonnen,’ zei Jeroen ineens. ‘Je kent ze wel, die gele bandjes.

3. (muziek) groep mensen die populaire muziek ten gehore brengt

   • Op het festival hier zijn superveel bands. 

   ▸ Met elk drankje voelde ik me meer op mijn gemak en begon luidkeels mee te zingen met de bekende nummers die de band speelde.

4. relatie

   • "Hebben jullie een goede band met elkaar?" 

5. de binnenrand van een biljarttafel

   • De biljartbal raakte eerst de lange band. 

6. (telecommunicatie) frequentieband
7. een langwerpig lint waarop informatie, geluid of beeld kan worden vastgelegd (meestal magnetisch).

   • Ik maakte een bandopname van de muziekgroep. 

Hyponiemen

• [3] (intensivering) superband

   

27MC-band FM-band Hoogenband aanvoerdersband absorptieband achterband adresband alcoholband amateurband ampexband ankerband antislipband armband asband autoband bagageband balansband ballonband basisband beeldband begeleidingsband beursband bewolkingsband biaisband bigband binnenband blakband blauwband bloedband blokband bluegrassband bluesband boegband boekband boordband bovenarmband bovenband boyband boysband brassband breedband breukband broederband broekband broeksband buikband buitenband cassetteband chromoband computerband conductieband coverband cultband dansband deathmetalband diagonaalband dialectband draagband dressuurband drumband duwband dweilband eenmansband encadreerband energieband enkelband familieband fanfareband feestband fietsband fietsenband fluisterband folkband frequentieband funkband garageband garen en band gelegenheidsband geleidingsband geluidsband getulband gewrichtsband girlband gitaarband golfband gordelband gps-band grasband haakband haarband hakband halfvaatsband halsband hardcoreband hardrockband haringband heavymetalband heupband hielband hiphopband hobbelband hoekband hoofdband horlogeband hozenband huisband huwelijksband integraalband isolatieband jazzband jongensband judoband kamerband kapitaalband kasekoband kawinaband keelband keperband kinband kittenband klankband klapband kleefband klemband klitband klittenband knieband knoopband kousenband kruisband laadband lachband lamellenband langspeelband lapband lasband leiband lensband liefdeband liefdesband lijmband liveband loodband loopband lopende band luchtband luchtvaartband maagband magneetband meetband meidenband metalband mitrailleurband moederband montageband mouwband muilband multoband muziekband möbiusband naaiband navelband nekband netband newwaveband onderband onrustband oorband oordband oordjesband opsluitband orkestband patroonband plakband platteband polsband ponsband popband prachtband presenningband pretband prijsband prikkelband punkband puttingband radiaalband ratelband regenband reggaeband rekband remband remouldband reserveband retroband ringband ritsband rock-'n-rollband rockband rokband rolband rouwband rubberband rugzakband rupsband salsaband sambaband scharnierband schortenband schouderband schroefband showband singelband slipband smartlappenband sneeuwband sorteerband soulband spanband spijkerband stedenband steelband stemband stempelband stoepband stootband stormband stroomband studentenband stuwband superband tailleband tijdband tijdsband tochtband topband transportband trekband trilband trottoirband tulband valentieband vangband vertrouwensband verzamelband veterband videoband visserijband vlechtband vlooienband voorband vriendschapsband wiepband winterband wolkenband wurgband zakband zakkenband zijband zomerband zwangerschapsband zweetband zwemband

Afgeleide begrippen

   

bandaal bandafnemer bandalert bandbliksem bandbreedte bandbreuk bandcivetkat banddiagram banddikte banddoek bandeloos bandenbedrijf bandenconcern bandendivisie bandenfabriek bandenfabrikant bandenfonds bandengaren bandenhotel bandenindustrie bandenkeuze bandenlichter bandenmaat bandenmaker bandenmarkt bandenmetro bandenpatroon bandenpech bandenplak bandenprikker bandenproducent bandenrij bandenspanning bandenspanningsmeter bandenspectrum bandenspoor bandenstapel bandenwipper bandenwissel bandfilter bandgeheugen bandgeluid bandgrijsstaart bandgroefbij bandgrondlibel bandheidelibel bandhond bandhorens bandijsvogel bandijzer bandkabel bandkeramiek bandkraal bandkwartel bandlangoer bandleider bandlichtmot bandlid bandmaat bandmicrofoon bandmof bandnaam bandnagel bandontwerp bandopname bandopnemer bandoptreden bandpalpmot bandparodie bandparodist bandplooi bandponser bandrecorder bandrekel bandrem bandriem bandrob bandsalamander bandschaaf bandschoen bandschuurmachine bandsnelheid bandspanner bandspanning bandspiegelmot bandspreiding bandstaal bandstand bandsteltkluut bandstoot bandstoten bandstructuur bandtekening bandtransporteur bandversiering bandvink bandvoorjaarsuil bandvormig bandvorming bandwerk bandweverij bandwilg bandwipper bandwitvlekmot bandworm bandzaag bandzetter bandzweefvlieg bonte bandspanner brede bandpalpmot breedbandig driebander fraaie bandpalpmot geelbruine bandspanner geoogde bandspanner gewone bandcivetkat gewone bandspanner glanzende bandgroefbij grauwe bandspanner grijze bandlichtmot grote bandgroefbij grote bandpalpmot kleine bandgroefbij losbandig matte bandgroefbij oranje bandlichtmot vale bandpalpmot via de band spelen zuidelijke bandpalpmot zuidelijke bandspanner

Uitdrukkingen en gezegden

[1]

• Door de band genomen

In het algemeen

• Uit de band springen

Gekke dingen doen die normaal gesproken achterwege zouden blijven

[2]

• garen en band

  Benodigdheden voor het naaien

[5]

• via de band spelen (of: over de band spelen)

Citaten

• [3] Ik ken 'n heel leuk tentje,
  daar speelt een prima bandje.
  uit: Doris Day (Doe Maar)

Vertalingen

    1. een rubberen ring om een wiel   

Bulgaars: гума (bg) v Duits: Reifen (de) m Engels: tyre (en) (UK, Ierland, Australië en Nieuw-Zeeland), tire (en) (VS en Canada)

Frans: pneu (fr) m Spaans: llanta (es) v, neumático (es) m

    2. breed koord   

Bulgaars: гума (bg) v Duits: Band (de) o Noors: band (no) o, bånd (no) o

Nynorsk: band (nn) o Oudnoords: riða v

    3. groep mensen die populaire muziek ten gehore brengt   

Bulgaars: група (bg) v, банда (bg) v Duits: Band (de) v, Kapelle (de) v, Musikkapelle (de) v, Combo (de) v Engels: band (en) Esperanto: bando (eo) Estisch: bänd (et), ansambel (et) Fins: soittokunta (fi), yhtye (fi), bändi (fi) Hebreeuws: להקה (he) v (lehaqa) Koreaans: 밴드 (ko), 그룹 (ko), 악단 (ko)

Kroatisch: bend (hr) m Pennsylvania-Duits: Baend (pdc) v Pools: zespół muzyczny (pl) m, grupa muzyczna (pl) v Roemeens: formație (ro) v Russisch: оркестр (ru) m, ансамбль (ru) m Spaans: banda (es) v, grupo (es) m Tsjechisch: kapela (cs) v Zweeds: band (sv) o

    4. relatie   

Bulgaars: връзка (bg) v Duits: Band (de) o, Verbindung (de) v

    5. de binnenrand van een biljarttafel   

Duits: Bande (de) v

Gangbaarheid

• Het woord band staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "band" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Duits

Uitspraak

• Geluid:  band    (hulp, bestand)
• IPA:

Woordafbreking

• band

Werkwoord

band

1. eerste persoon enkelvoud verleden tijd aantonende wijs bedrijvende vorm van binden

band

1. derde persoon enkelvoud verleden tijd aantonende wijs bedrijvende vorm van binden

Engels

enkelvoud	meervoud
band	bands

vervoeging
onbepaalde wijs	to  band
he/she/it	bands
verleden tijd	banded
voltooid deelwoord	banded
onvoltooid deelwoord	banding
gebiedende wijs	band

Uitspraak

• Geluid:  band    (hulp, bestand)

Zelfstandig naamwoord

band

1. band, ring, streep, strook
2. (muziek) band [3], muziekband, muziekgroep
3. (telecommunicatie) band [6], frequentieband

Werkwoord

band

1. onovergankelijk zich verenigen
2. overgankelijk strepen, van strepen voorzien

Tsjechisch

Uitspraak

• IPA: /bant/

Woordafbreking

• band

Zelfstandig naamwoord

band

1. genitief meervoud van banda

Zweeds

Uitspraak

• Geluid:  band    (hulp, bestand)
• IPA: / ban:d /

Woordafbreking

• band

Naar frequentie	1322

	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	band	bandet	band	banden
genitief	bands	bandets	bands	bandens

Zelfstandig naamwoord

band o

1. band (lint)
2. band (boekband)
3. (muziek) band (groep van musici)

Synoniemen

• [3]: grupp

Afgeleide begrippen

   

[1]: axelband [1]: bandformig [1]: bandjärn [1]: bandkantning [1]: bandsåg [1]: bandstump [1]: bandvimpel [1]: besättningsband [1]: bomullsband [1]: buntband [1]: drivband [1]: gardinband [1]: gummiband [1]: hakband [1]: hårband [1]: isoleringsband [1]: kardborrband [1]: kransband [1]: laggband [1]: lljudband [1]: magnetband [1]: märkband [1]: midjeband [1]: navelband [1]: örngottsband [1]: pannband [1]: pärlband [1]: plastband [1]: råband [1]: resårband [1]: rynkband [1]: serafimerband [1]: sidenband [1]: silkesband [1]: sorgband [1]: spännband [1]: strumpeband [1]: svettband [1]: transportband [1]: tunnband [1]: tygband [2]: bildband [2]: bokband [3]: jazzband [3]: popband

Verwante begrippen

• [1]: binda
• [2]: omslag

Zelfstandig naamwoord

band

1. nominatief onbepaald onzijdig meervoud van band (lint, boekband, groep van musici)