Vrij leren/Inleiding: verschil tussen versies
| Regel 2: | Regel 2: | ||
''"I refuse to be educated" - [[w:Jaggi_Vasudev|Jaggi Vasudev]]'' |
''"I refuse to be educated" - [[w:Jaggi_Vasudev|Jaggi Vasudev]]'' |
||
Vrijheid is de basis voor geluk. Wat is vrijheid? Wat kun je doen om meer vrijheid te krijgen? Zijn er net als voor een [[w:Drie_Juwelen_(boeddhisme)|boeddhist]] in het leren juwelen voor handen die leiden tot meer vrijheden? Dat is waar dit boek over gaat. En dan niet voorschrijvend, want dat zou niet vrij zijn, maar uitnodigend om zelf een [[Onbewust leren|onbewuste gevoeligheid te ontwikkelen]] (intuïtie) om moeiteloos vrij te handelen in bepaalde situaties - zie de grondstelling [[w:Wu_wei|Wu wei]] in het [[w:Taoïsme|taoïsme]]) - Met moeiteloos wordt bedoeld dat je niet hoeft te aarzelen om te besluiten, niet hoeft te kiezen, maar vrij je gevoel kan volgen; "vrijheid is de toestand waarin je niet hoeft te kiezen" ([[w:Jiddu_Krishnamurti|Jiddu Krishnamurti]]). |
Vrijheid is de basis voor geluk. Wat is vrijheid? Wat kun je doen om meer vrijheid te krijgen? Zijn er net als voor een [[w:Drie_Juwelen_(boeddhisme)|boeddhist]] in het leren juwelen voor handen die leiden tot meer vrijheden? Dat is waar dit boek over gaat. En dan niet voorschrijvend, want dat zou niet vrij zijn, maar uitnodigend om zelf een [[Onbewust leren|onbewuste gevoeligheid te ontwikkelen]] (intuïtie) om moeiteloos vrij te handelen in bepaalde situaties - zie de grondstelling [[w:Wu_wei|Wu wei]] in het [[w:Taoïsme|taoïsme]]) - Met moeiteloos wordt bedoeld dat je niet hoeft te aarzelen om te besluiten, niet hoeft te kiezen, maar vrij je gevoel kan volgen; "vrijheid is de toestand waarin je niet hoeft te kiezen" ([[w:Jiddu_Krishnamurti|Jiddu Krishnamurti]]). Dit is overigens wat we meestal ook doen (zie [[onbewust leren]]); we volgen ons hart waarna het hoofd dit achteraf uitlegt als een bewuste keuze. |
||
Vrijheid is hedendaags een belangrijk thema want het leven van kinderen en jongeren is echter steeds minder vrij geworden.<ref>Moss, S. (2012) ''Natural Childhood Report.'' National Trust.</ref> Vrij in de zin dat ze veel minder dan bijvoorbeeld in de jaren zestig zelf bedenken en bepalen waar ze hun tijd aan besteden ([[w:Locus_of_control|"internal locus of control"]]).<ref>Gary, P. (2011) ''The Decline of Play and the Rise of Psychopathology in Children and Adolescents.'' American Journal of Play. Vol 23. Issue 4.</ref> Dat komt niet alleen door ouders aangereikte activiteiten als muziek, sport, huiswerkbegeleiding en de toename in tijd die ze met hun kinderen besteden<ref>Freek Bucx (mei 2011). ''Gezinsrapport 2011. Een portret van het gezinsleven in Nederland.'' Sociaal en Cultureel Planbureau. Den Haag</ref>, maar ook door scholen waar kinderen meer tijd op verblijven en thuis veel meer tijd aan huiswerk moeten besteden. <ref>Sandra L. Hofferth, John F. Sandberg, ''Changes in American children's time, 1981–1997'', Advances in Life Course Research, Volume 6, 2001, Pages 193-229, ISSN 1040-2608, {{ISBN|9780762307760}}</ref> En dat terwijl kinderen gedurende de grootste deel van onze geschiedenis heel vrij werden gelaten in hun ontwikkeling.<ref>Gray, Peter. (2009). Play as a foundation for hunter-gatherer social existence. American Journal of Play. 1. 476-522.</ref> Daarnaast scoren Nederlandse kinderen volgens de [[w:Organisatie_voor_Economische_Samenwerking_en_Ontwikkeling|OESO]] wereldwijd gezien heel slecht als het gaat om intrinsieke motivatie door de dictatuur van toetsen en rapportages.<ref>Frank Huiskamp (16 april 2014). ''Rapport: Nederlandse leerlingen zijn niet gemotiveerd.'' NRC Handelsblad.</ref> Meer vrijheid in het leren kan de motivatie en creativiteit terugbrengen en onze grote natuurlijke behoefte − de Homo Ludens oftewel de spelende mens noemde de historicus [[w:Johan_Huizinga|Johan Huizinga]] ons daarom − aan vrij te [[Speels leren|spelen]] bevredigen.<ref>Johan Huizinga (1938). ''Homo Ludens. Proeve eener bepaling van het spel-element der cultuur.''</ref> |
Vrijheid is hedendaags een belangrijk thema want het leven van kinderen en jongeren is echter steeds minder vrij geworden.<ref>Moss, S. (2012) ''Natural Childhood Report.'' National Trust.</ref> Vrij in de zin dat ze veel minder dan bijvoorbeeld in de jaren zestig zelf bedenken en bepalen waar ze hun tijd aan besteden ([[w:Locus_of_control|"internal locus of control"]]).<ref>Gary, P. (2011) ''The Decline of Play and the Rise of Psychopathology in Children and Adolescents.'' American Journal of Play. Vol 23. Issue 4.</ref> Dat komt niet alleen door ouders aangereikte activiteiten als muziek, sport, huiswerkbegeleiding en de toename in tijd die ze met hun kinderen besteden<ref>Freek Bucx (mei 2011). ''Gezinsrapport 2011. Een portret van het gezinsleven in Nederland.'' Sociaal en Cultureel Planbureau. Den Haag</ref>, maar ook door scholen waar kinderen meer tijd op verblijven en thuis veel meer tijd aan huiswerk moeten besteden. <ref>Sandra L. Hofferth, John F. Sandberg, ''Changes in American children's time, 1981–1997'', Advances in Life Course Research, Volume 6, 2001, Pages 193-229, ISSN 1040-2608, {{ISBN|9780762307760}}</ref> En dat terwijl kinderen gedurende de grootste deel van onze geschiedenis heel vrij werden gelaten in hun ontwikkeling.<ref>Gray, Peter. (2009). Play as a foundation for hunter-gatherer social existence. American Journal of Play. 1. 476-522.</ref> Daarnaast scoren Nederlandse kinderen volgens de [[w:Organisatie_voor_Economische_Samenwerking_en_Ontwikkeling|OESO]] wereldwijd gezien heel slecht als het gaat om intrinsieke motivatie door de dictatuur van toetsen en rapportages.<ref>Frank Huiskamp (16 april 2014). ''Rapport: Nederlandse leerlingen zijn niet gemotiveerd.'' NRC Handelsblad.</ref> Meer vrijheid in het leren kan de motivatie en creativiteit terugbrengen en onze grote natuurlijke behoefte − de Homo Ludens oftewel de spelende mens noemde de historicus [[w:Johan_Huizinga|Johan Huizinga]] ons daarom − aan vrij te [[Speels leren|spelen]] bevredigen.<ref>Johan Huizinga (1938). ''Homo Ludens. Proeve eener bepaling van het spel-element der cultuur.''</ref> |
||
Versie van 20 dec 2020 09:19
Waarde
"I refuse to be educated" - Jaggi Vasudev
Vrijheid is de basis voor geluk. Wat is vrijheid? Wat kun je doen om meer vrijheid te krijgen? Zijn er net als voor een boeddhist in het leren juwelen voor handen die leiden tot meer vrijheden? Dat is waar dit boek over gaat. En dan niet voorschrijvend, want dat zou niet vrij zijn, maar uitnodigend om zelf een onbewuste gevoeligheid te ontwikkelen (intuïtie) om moeiteloos vrij te handelen in bepaalde situaties - zie de grondstelling Wu wei in het taoïsme) - Met moeiteloos wordt bedoeld dat je niet hoeft te aarzelen om te besluiten, niet hoeft te kiezen, maar vrij je gevoel kan volgen; "vrijheid is de toestand waarin je niet hoeft te kiezen" (Jiddu Krishnamurti). Dit is overigens wat we meestal ook doen (zie onbewust leren); we volgen ons hart waarna het hoofd dit achteraf uitlegt als een bewuste keuze.
Vrijheid is hedendaags een belangrijk thema want het leven van kinderen en jongeren is echter steeds minder vrij geworden.[1] Vrij in de zin dat ze veel minder dan bijvoorbeeld in de jaren zestig zelf bedenken en bepalen waar ze hun tijd aan besteden ("internal locus of control").[2] Dat komt niet alleen door ouders aangereikte activiteiten als muziek, sport, huiswerkbegeleiding en de toename in tijd die ze met hun kinderen besteden[3], maar ook door scholen waar kinderen meer tijd op verblijven en thuis veel meer tijd aan huiswerk moeten besteden. [4] En dat terwijl kinderen gedurende de grootste deel van onze geschiedenis heel vrij werden gelaten in hun ontwikkeling.[5] Daarnaast scoren Nederlandse kinderen volgens de OESO wereldwijd gezien heel slecht als het gaat om intrinsieke motivatie door de dictatuur van toetsen en rapportages.[6] Meer vrijheid in het leren kan de motivatie en creativiteit terugbrengen en onze grote natuurlijke behoefte − de Homo Ludens oftewel de spelende mens noemde de historicus Johan Huizinga ons daarom − aan vrij te spelen bevredigen.[7]
Concept
Vrij leren is een vorm van leren waarin de lerende de hoogst mogelijke mate van zelfsturing over zijn leren heeft.[8]. Het zelf mogen bepalen en bedenken van zowel het leerdoel als het leerproces. Dat betekent dat er geen controle wordt uitgeoefend door derden en er ook geen eisen aan het leren door anderen dan de lerende zelf aan worden gesteld. De motivatie is daarom geheel intrinsiek, wat niet betekent dat de lerende los staat van zijn sociale omgeving. De samenleving heeft wel degelijk een belangrijke invloed op de keuzes en voorkeuren van de lerende. De invloed is echter in vrij leren niet georganiseerd, laat staan geformaliseerd. De lerende heeft dus in vrij leren alle ruimte om een connectie te maken met zijn drijfveren en andere innerlijke eigenschappen.
Uitdagingen
Vrij leren kan ook tot onvrijheid leiden! Immers, als we zonder nadenken onze instincten volgen en zomaar gaan spelen, dan worden we in feite bestuurd door onze onbewuste. Dat is op zich geen probleem, tot we komen tot leerdoelen die juist het onbewuste willen tarten. Als we merken dat onze instinctieve of aangeleerde automatismen niet naar onze eigen wens zijn. Onze voorkeuren om te leren (leerstijl) ons niet helpen om op de beste manier onze leerdoelen te bereiken. Als we in spirituele termen vrij willen komen in onze geest, dan zullen we het onbewust leren bewust moeten bijsturen. Dat vraagt inzicht in hoe leren werkt. Je kunt dus stellen dat vrij leren alleen in zijn volle omvang kan als we het leerproces zelf ook helemaal kunnen beïnvloeden naar eigen smaak. Dat vraagt om te leren leren en te leren bewust onbewust te leren. Je kunt alleen vrij leren als je vrijheid en leren zelf ook onder de knie hebt.
Om toch enigszins het proces van leren over vrijheid en leren over leren te motiveren zonder er zelf sturing in te nemen, is de rest van het boek een gedicht dat hopelijk de lezer prikkelt om zelf te ontdekken hoe zij of hij over deze onderwerpen denkt en wat haar of zijn wensen zijn. Dit kan met name geschikt zijn voor een lerende met een reproductieve leerstijl, om deze uit te dagen (tegen de eigen voorkeur in) te leren zelf betekenis te geven aan het geleerde, het zelf te vertalen in een concrete toepassing en uiteindelijk te komen tot een persoonlijke unieke productie van wat leren en vrijheid precies inhoudt.
Bronnen
Verdieping
De volgende open en gratis bronnen kunnen helpen bij verdere verdieping in deze materie:
Verwijzingen
- ↑ Moss, S. (2012) Natural Childhood Report. National Trust.
- ↑ Gary, P. (2011) The Decline of Play and the Rise of Psychopathology in Children and Adolescents. American Journal of Play. Vol 23. Issue 4.
- ↑ Freek Bucx (mei 2011). Gezinsrapport 2011. Een portret van het gezinsleven in Nederland. Sociaal en Cultureel Planbureau. Den Haag
- ↑ Sandra L. Hofferth, John F. Sandberg, Changes in American children's time, 1981–1997, Advances in Life Course Research, Volume 6, 2001, Pages 193-229, ISSN 1040-2608, ISBN: 9780762307760
- ↑ Gray, Peter. (2009). Play as a foundation for hunter-gatherer social existence. American Journal of Play. 1. 476-522.
- ↑ Frank Huiskamp (16 april 2014). Rapport: Nederlandse leerlingen zijn niet gemotiveerd. NRC Handelsblad.
- ↑ Johan Huizinga (1938). Homo Ludens. Proeve eener bepaling van het spel-element der cultuur.
- ↑ Vassileva, J., & Wasson, B. (1996). Instructional planning approaches: From tutoring towards free learning. Proc. EuroAIED, 96, 1-8