Schilderen/De kunst van het weglaten

Weglaten is essentieel bij het schilderen; anders zou je net zo goed, of misschien wel beter, een foto kunnen maken. Als iemand bijvoorbeeld gaat schilderen in de buitenlucht ziet zij of hij allerlei combinaties van vormen, kleuren, lijnen en texturen, die vaak volkomen toevallig zijn. Wat je in werkelijkheid ziet zal vrijwel nooit zo perfect zijn dat je precies dát wilt schilderen. Je zult keuzes moeten maken. Je moet selecteren, rangschikken en wellicht ook sommige vormen veranderen zodat ze passend zijn. "Minder is meer", dat is iets wat je in gedachten kan houden bij het maken van je schilderij.

Weglaten in landschappen

De Japanse landschapskunstenaars zijn meesters in het weglaten, vooral de schilders uit de Edo-periode. Later werd er gedetailleerder geschilderd. De Japanners lieten in het schilderij gewoon gedeeltes leeg, of deden dat door de aanwezigheid van wolken of mist te suggereren. De vorm en het ritme van de tussenruimte is dan erg belangrijk in het schilderij.

	Kimuara Tangen 1753	Sakai Hōitsu (1761–1828)	Shibata Zeshin 1872	Wada Eisaku 1918
	Vier afbeeldingen van de in Japan zo geliefde vulkaanberg Fuji. Vooral in de oudere schilderijen is heel veel weggelaten. Onder invloed van de westerse kunst, toen Japan weer opengesteld werd na de Edoperiode (1603 - 1868), werd de Japanse kunst ook gedetailleerder.

Details weglaten bij een portret

Het is daarnaast altijd noodzakelijk om dingen in een schilderij weg te laten, die je in werkelijkheid wel ziet. Je kan niet elk haartje van het model op een portret schilderij weergeven, noch elk blaadje van een boom.

	Jean-Jacques Henner 1829–1905 Mooie roodharige vrouw	John William Godward 1861–1922 Gedachten zijn ver weg	Paul César Helleu 1859–1927 Portret van Alice Guérin, dichter
	Drie schilderijen van vrouwen met rood haar. Van links naar rechts worden meer details van het haar weergegeven, maar altijd is een vereenvoudiging nodig. Vooral in de achtergrond van de portretten is heel veel weggelaten. Het effect hiervan is dat de kijker zich vooral zal concentreren op het portret. In het middelste schilderij zijn vrij veel details weergegeven van de kleding, in de andere twee is de kleding zeer schematisch weergegeven. Kijk ook eens naar het portret zelf. De linker vrouw kijkt je recht aan, de middelste is en profil geschilderd, de rechter in driekwart. Vraag je af welk schilderij je het meest aanspreekt en waarom? Naast het rode haar is de dromerige blik in de ogen van de vrouwen een overeenkomst tussen de schilderijen.

Details weglaten bij een boeket

	Henri Fantin-Latour 1836–1904 Japanse lelies	Anders Zorn 1860–1920 Vaas met witte lelies	Natalia Goncharova 1881–1962 )Stralende lelies
	Drie schilderijen van lelies. Ook hier hebben de kunstenaars veel weggelaten van wat in de realiteit aanwezig is. Niet alleen qua details, maar vooral ook zijn keuzes gemaakt om kleuren weg te laten. Zo ontbreekt het groen van de stelen in het schilderij van Goncharova, elke andere kleur dan groen in de achtergrond van het schilderij van Fantin-Latour.