Periodiek systeem/Alkalimetalen: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 36: | Regel 36: | ||
|} |
|} |
||
De '''alkalimetalen''' is een groep [[element (scheikunde)|element]]en die in het [[periodiek systeem]] onder elkaar staan onder [[IUPAC]] groepsnummer 1. [[Waterstof]] wordt echter niet tot de alkalimetalen gerekend, omdat waterstof door het zeer kleine aantal [[elektron]]en niet meer de chemische eigenschappen van een alkalimetaal vertoont. Omdat waterstof ook in geen van de andere groepen echt thuishoort, wordt deze soms echter wel tot de alkalimetalen gerekend. Hierdoor behoren tot de alkalimetalen de elementen [[Lithium]], [[Natrium]], [[Kalium]], [[Rubidium]], [[Cesium]] en [[Francium]]. Van de laatste zijn eigenlijk te weinig gegevens bekend om te bepalen of het zich wel als een alkalimetaal gedraagt, gezien de hoge readioactiviteit van het element (met een [[halfwaardetijd]] van 21,8 minuten voor de langstlevende [[isotoop]]). |
|||
==Kenmerken== |
|||
De alkalimetalen hebben gemeen dat zij een [[elektronenconfiguratie]] van <nowiki>[</nowiki>[[edelgas|X]]<nowiki>]</nowiki>ns<sup>1</sup> hebben. Dit betekent dat zij in de buitenste elektronenschil alleen één elektron in de s-[[orbitaal]] hebben. Dit heeft tot gevolg dat de alkalimetalen een vrij lage [[ionisatie-energie]] hebben, waardoor zij gemakkelijk éénwaardig positieve [[ion]]en kunnen vormen om in de [[edelgasconfiguratie]] te komen. Hun gehele chemie wordt daardoor beheerst. Zij vormen op deze wijze bijvoorbeeld gemakkelijk [[zout (scheikunde)|zout]]en met [[halogeen|halogenen]], zoals [[keukenzout|NaCl]]. |
|||
Wanneer de alkalimetalen in hun metaalvorm zijn, zijn zij uitstekende [[reductor|reductoren]] en bijzonder onedel. Zij gaan gemakkelijk reacties aan met [[elektronegativiteit|elektronegatieve]] elementen zoals [[zuurstof]] en [[jodium]]. |
|||
| ⚫ | |||
'''Alkalimetalen''' ([[IUPAC]] groepsnummer 1, vroeger bekend als Ia) is een groep elementen uit het [[periodiek systeem]] die gemeen hebben dat hun [[elektronenconfiguratie]] [X]ns<sup>1</sup> is, waarbij [X] voor een [[edelgas]] staat. Het buitenste s-elektron is niet bijzonder sterk gebonden en daarom verliest een alkalimetaal [[atoom]] gemakkelijk een [[elektron]] om een eenwaardig [[kation]] te vormen. Hun gehele chemie wordt daardoor beheerst. |
|||
:M => M<sup>+</sup> +e<sup>-</sup> |
|||
| ⚫ | |||
[[Waterstof]] neemt een wat speciale plaats in, omdat het geen bereikbare p-golffuncties bezit. Toch wordt waterstof meestal tot de alkalimetalen gerekend, maar het kan zich soms ook als [[halogeen]] gedragen. Het is bijvoorbeeld een twee-atomig gas, hoewel het bij hoge druk wel een metaal kan vormen. De elementen in de alkalimetaal groep zijn: |
|||
Versie van 25 mei 2006 12:28
| Andere groepen |
|---|
| Alkalimetalen (1) |
| Aardalkalimetalen (2) |
| Boorgroep (13) |
| Koolstofgroep (14) |
| Stikstofgroep (15) |
| Zuurstofgroep (16) |
| Halogenen (17) |
| Edelgassen (18) |
| Kopergroep (11) |
| Zinkgroep (12) |
| Scandiumgroep (3) |
| Titaangroep (4) |
| Vanadiumgroep (5) |
| Chroomgroep (6) |
| Mangaangroep (7) |
| Platinagroep (8, 9 en 10) |
De alkalimetalen is een groep elementen die in het periodiek systeem onder elkaar staan onder IUPAC groepsnummer 1. Waterstof wordt echter niet tot de alkalimetalen gerekend, omdat waterstof door het zeer kleine aantal elektronen niet meer de chemische eigenschappen van een alkalimetaal vertoont. Omdat waterstof ook in geen van de andere groepen echt thuishoort, wordt deze soms echter wel tot de alkalimetalen gerekend. Hierdoor behoren tot de alkalimetalen de elementen Lithium, Natrium, Kalium, Rubidium, Cesium en Francium. Van de laatste zijn eigenlijk te weinig gegevens bekend om te bepalen of het zich wel als een alkalimetaal gedraagt, gezien de hoge readioactiviteit van het element (met een halfwaardetijd van 21,8 minuten voor de langstlevende isotoop).
Kenmerken
De alkalimetalen hebben gemeen dat zij een elektronenconfiguratie van [X]ns1 hebben. Dit betekent dat zij in de buitenste elektronenschil alleen één elektron in de s-orbitaal hebben. Dit heeft tot gevolg dat de alkalimetalen een vrij lage ionisatie-energie hebben, waardoor zij gemakkelijk éénwaardig positieve ionen kunnen vormen om in de edelgasconfiguratie te komen. Hun gehele chemie wordt daardoor beheerst. Zij vormen op deze wijze bijvoorbeeld gemakkelijk zouten met halogenen, zoals NaCl.
Wanneer de alkalimetalen in hun metaalvorm zijn, zijn zij uitstekende reductoren en bijzonder onedel. Zij gaan gemakkelijk reacties aan met elektronegatieve elementen zoals zuurstof en jodium.
Alkalimetalen zijn goede thermische en elektrische geleiders die wat betreft de elektrische geleiding van alle metalen het ideaal van een vrij-elektron geleider met een parabolische band het dichtst benaderen.
| 1 H |
| 3 Li |
| 11 Na |
| 19 K |
| 37 Rb |
| 55 Cs |
| 87 Fr |
Legenda
| =Niet-metalen | =Alkalimetalen |